غضب

حضرت صادق (ع) فرمود که پدرم می فرمود: آیا چه چیز از غضب بدتر است، مرد در حال غضب کسی را که کشتنش حرام است را می کشد و شخص با عفتی را نسبت زنا می دهد.

از داود بن مرقد بیان شده است که حضرت صادق (ع) فرمود: غضب کلید هر شری است.

همچنان فرمودند: غضب نور دل شخص دانشمند را می برد و فرمود: هر که مالک غضبش نباشد و آن را کنترل نکند عقلش را از دست داده است.

علاج غضب و جلوگیری از شدت آن جهاتی دارد:

اول: برطرف کردن ریشه های غضب مانند جدال، نزاع، شوخی، لجاجت.

دوم: این که تفکر کند در بدی و عاقبت غضب و مفاسد آن و در فایده های دنیوی و اخروی حلم و حوصله و فرو بردن خشم.

سوم: این که بداند غضب از ناحیه ضعف نفس و ضعف اعصاب است و کسی که چنین حالتی دارد زمام نفس را از دست داده است.

چهارم: همیشه از شر شیطان و نفس اماره به خدا پناه ببرد.

پنجم: تلقین به نفس خود که من شخصی با حلم و حوصله ام. همچنین از سختی عذاب آخرت اندیشه کند.

حسد

از حضرت صادق (ع) نقل است که رسول خدا(ص) فرمود: خدای عز و جل به موسی (ع) خطاب فرمود: که ای پسر عمران، هرگز بر مردم حسد مبر به نعمت هایی که از فضل خودم به آنها عطا نموده ام، و دیده ات به سوی آنها نباشد، زیرا که حسود با نعمت من دشمنی می کند و می خواهد جلو مقدرات مرا که بین بندگانم قسمت نموده ام بگیرد و هر که چنین باشد، لطف من با او همراه نیست و او از من نیست.

در کافی از حضرت صادق (ع) نقل شده است که حسد ایمان را از بین می برد همچنان که آتش هیزم را نابود می سازد.

حضرت صادق (ع) فرمود: لقمان به فرزندش فرمود: برای شخص حسود 3 علامت است. 1- وقتی طرف غایب باشد غیبت می کند. 2- وقتی طرف حاضر باشد تملق گویی می کند. 3- به ناراحتی و مصیبت دیگران خوشحال می گردد.

از حضرت صادق (ع) منقول است که پیغمبر اکرم (ص) هر روز پناه می برد به خدا از شش چیز: شک، شرک، حمیت، خشم، سرکشی و حسد.

حب دنیا

پیش صاحب نظران ملک سلیمان باد است          بلکه آنست سلیمان که زملک آزاد است

آن که گوینده که بر آب نهاده است جهان            مشنو ای خواجه، که بنیاد جهان بر باد است

گر پر از لاله سیراب بود دامن کوه                     مرو از راه که آن خون دل فرهاد است

ملک بغداد به مرگ خلفا می گرید                    ورنه این شط روان چیست که در بغداد است

خیمه انس مزن بر در این کهنه رباط                  که اساسش همه بی موقع و بی بنیاد است

هر زمان مهر فلک بر دگری می تابد                  چه توان کرد که این سفله چنین افتاده است

از رسول خدا (ص) نقل است که فرمود: همانا در طلب دنیا، ضرر زدن به آخرت و در طلب آخرت، ضرر زدن به دنیاست پس ضرر بزنید به دنیا که او اولی به ضرر زدن است.

ابی عبیده حذاء به امام باقر (ع) گفت: حدیثی به من بفرما که از آن بهره مند شوم. فرمود: ای ابا عبیده! زیاد یاد کن مردن را زیرا هیچ انسانی زیاد به یاد مرگ نمی افتد مگر این که به دنیا بی رغبت می شود.

امام باقر (ع) به جابر فرمود:… در دنیا منزل کن، مانند مسافری که در آن منزلی نموده و از آن کوچ می کند یا او را حساب کن مانند مالی که در خواب یافته ای، چون بیدار می شوی چیزی از آن نداری، من چنین مثالی برای او زدم چون که دنیا در نزد خردمندان و دانشمندان مانند سایه ای بیش نیست.

ریا و خودنمایی

از حضرت صادق(ع) نقل کرده اند که لقمان به فرزندش گفت ریاکار سه علامت دارد، در تنهایی کسل است، در میان مردم با نشاط است، و کاری را انجام می دهد که مورد پسند مردم باشد.

پیروی از هوای نفس

رسول اکرم (ص) فرمود: بهشت پیچیده شده است به ناملایمات و آتش دوزخ پیچیده شده است به شهوتها.

یحیی بن عقیل گفت: امام علی (ع) فرمود: من بر شما از دو چیز ترس دارم، پیروی از هوای نفس و طول آرزو، امام پیروی هوای نفس از حق باز می دارد و اما آرزوی طولانی آخرت را به فراموشی می سپارد.

امام حسین (ع) فرمودند: مردم بندگان دنیا هستند و دین بازیچه است بر زبانهایشان. دنبال دین هستند مادامی که زندگی شان تأمین است پس هنگامی که به بلا امتحان شوند دین داران کم می شوند.

تهیه و تنظیم: سمیه مظفری

برگرفته از کتاب ریشه گناهان نوشته مرحوم سید جواد امیری اراکی

مطالب مرتبط:

• ابعاد عبادت
• آرامش روح و روان از دیدگاه اسلام
• حق الناس مانع استجابت دعاست
• نتيجه مخالفت با هواى نفس
• اندوه سرمایه داران گناهکار

<< صفحه قبل