• ارسال کننده: سمیه مظفری
  • تاریخ انتشار: 2017 / 02 / 06

راهکارهای خانگی برای کنترل کم خونی

این یک خبر خوب است که کم خونی یک بیماری نیست و خبر بد اینکه کم خونی می تواند نشانه برخی بیماریهای خطرناک باشد. بنابراین ابتدا باید توسط پزشک بررسی شوید که کم خونی همولیتیک، کم خونی داسی شکل یا کم خونی سیدروبلاستیک نداشته باشید.

خوراکی هایی برای جبران کم خونی

این نوع از کم خونی ها با مداخلات پزشکی قابل کنترل هستند در زیر هر یک را به طور مختصر تعریف کرده ایم:

کم خونی همولیتیک نوعی کم خونی است که ناشی از تخریب گلبول قرمز است.

کم‌خونی داسی شکل یک بیماری ژنتیکی و اختلال خونی است که با هموگلوبین معیوب (Hbss) شناخته می‌شود. سلول‌های هموگلوبین به شکل داس می‌باشند. این مولکول‌های هموگلوبین تمایل دارند به شکل خوشه‌ای و در کنار یکدیگر قرار گیرند، بنابراین برای حمل اکسیژن به راحتی از مویرگ‌های خونی عبور نمی‌کنند.

کم خونی سیدروبلاستیک نوعی کمی خونی است که بدن نمی‌تواند آهن را به مولکول هموگلوبین پیوند داده و هموگلوبین بسازد. اشکال اکتسابی بیماری بیشتر از انواع ارثی دیده می شوند.

اگر کم خونی های ذکر شده را ندارید ولی آزمایشات شما همچنان کم خونی را نشان می دهد ناشی از تغذیه ناقص و عدم مصرف مواد مغذی است. شاید شما دچار کمبود آهن، ویتامین B12 یا اسید فولیک باشید. بدانید که اگر تعداد سلولهای قرمز خون کم باشند آنها نمی توانند اکسیژن کافی را به بخشهای مختلف بدنتان برسانند. هموگلوبین، اکسیژن را به بخشهای مختلف حمل می کند. بنابراین نیاز دارید تا مکملها و مواد مغذی ضروری را برای این کمبود به بدن خود برسانید.

در این مقاله سعی داریم از راهکارهای خانگی برای کنترل چند نوع از کم خونی ها استفاده کنیم. ابتدا غذا و خوراکی هایی که به جبران کم خونی کمک می کنند و روش صحیح مصرف آنها بیان می شود و در ادامه به برنامه غذایی برای کم خونی، باید نبایدهای مصرف قرص آهن و پیشگیری از کم خونی اشاره می شود.

آب سیب – چغندر برای کم خونی

سیب غنی از آهن است از طرفی چغندر نیز اسید فولیک بالا، فیبر و پتاسیم دارد. پوست میوه از مغذی ترین بخش میوه، محافظت می کند. بنابراین اگر می خواهید چغندر بخورید، آن را در میکروویو، توستر بپزید و یا روی گاز با پوستش کباب کنید. بعد از پخته شدن، پوست چغندر را جدا کنید. اگر معمولا روزی یک یا دو سیب می خورید، یک سیب را با چغندر مخلوط کنید تا شانس مبارزه با کم خونی در شما دو برابر شود.

مواد لازم:

آب سیب: یک فنجان، آب چغندر: یک فنجان، عسل یک یا دو قاشق چایخوری.

طرز تهیه:

آب سیب را با آب چغندر مخلوط کنید، عسل را اضافه کرده و مرتب هم بزنید تا یکدست شود. سپس این آب میوه را دو بار در روز میل کنید.

دانه کنجد برای کم خونی

دانه های کنجد گزینه عالی برای درمان کم خونی هستند. به ویژه کنجد سیاه منبع غنی آهن است. راههای زیادی برای مصرف کنجد وجود دارد. در زیر به دو راه مصرف آن اشاره می شود.

مواد لازم:

دانه کنجد: یک قاشق چایخوری، عسل: یک قاشق چایخوری، آب برای خیساندن دانه کنجد به میزان لازم.

طرز تهیه:

دانه های کنجد را به مدت دو ساعت در آب خیس کنید. سپس دانه ها را بچلانید، بکوبید یا آسیاب کنید تا شیرابه دانه ها خارج شده و خمیری به دست آید. عسل را به این خمیر اضافه کنید و به خوبی آنها را با هم مخلوط نمایید. روزی دو بار از این خمیر کنجد – عسل میل کنید.

کنجد مناسب برای درمان کم خونی

روش دوم:

مواد لازم:

دانه های کنجد سیاه: یک قاشق چایخوری، شیر: یک فنجان، عسل: یک تا دو قاشق چایخوری، آب گرم برای خیساندن دانه کنجد.

طرز تهیه:

دانه های کنجد را به مدت دو ساعت خیس کنید. دانه ها را بکوبید یا آسیاب کنید تا خمیری بدست آید. شیرابه دانه ها را کاملا خارج کنید. آن را با یک فنجان شیر خارج کنید. عسل را اضافه کنید و کاملا هم بزنید تا یکدست شود. این مخلوط را هر روز مصرف کنید.

اسفناج برای کم خونی

مصرف تنها نصف فنجان اسفناج در روز برای درمان کم خونی کافیست. این سبزی با برگهایی به رنگ سبز تیره دارای مقدار بالایی ویتامین A، B9، E، C، آهن، فیبر، کلسیم و بتاکاروتن است. تنها نصف فنجان اسفناج جوشیده، 3.2 میلی گرم آهن دارد که این مقدار 20% نیاز روزانه یک زن می باشد! بنابراین اسفناج را در رژیم روزانه خود بگنجانید. در ضمن فراموش نکنید که اسفناج را حتی چند دقیقه، بجوشانید چون اسید اکسالیک دارد که در مقابل جذب آهن توسط بدن ممانعت میکند. جوشاندن باعث کاهش سطح اسید اکسالیک می شود.

روش هایی برای افزودن اسفناج به رژیم غذایی

اگر همیشه سالاد می خورید، این بار برگهای سبز اسفناج را به سالاد خود اضافه کنید و یا مقدارش را نسبت به قبل افزایش دهید، دیگر سبزیجات سالاد می تواند شامل کرفس، بروکلی، کلم پیچ و غیره باشد.

نصف فنجان اسفناج را در یک فنجان آب بجوشانید تا سوپ اسفناج به دست آید. چاشنی های دلخواه خود را به این سوپ اضافه کنید. این سوپ را دو بار در روز میل کنید.

دو قاشق چایخوری عسل را به یک لیوان آب برگ اسفناج اضافه کنید. این آب میوه را هر روز بنوشید این کار را حداقل به مدت 40 روز تکرار کنید.

گوجه فرنگی برای درمان کم خونی

خوردن تنها آهن بیشتر کافی نیست. بدن شما بایستی بتواند آهن را جذب کند. به این دلیل در بین خوراکی های دیگر، گوجه فرنگی بهترین گزینه است. گوجه فرنگی غنی از ویتامین C و لیکوپن است. ویتامین C برای جذب آهن در بدن ضروری است.

از هر یک از روشهای زیر برای مصرف گوجه فرنگی می توانید استفاده کنید:

هر روز یک یا دو گوجه فرنگی به صورت خام بخورید. می توانید آن را در سالاد، ساندویچ و غیره به کار ببندید.

یک لیوان آب گوجه فرنگی هر روز بنوشید.

گوجه فرنگی را در کنار دیگر غذاها مثل کتلت و کباب میل کنید.

انار برای کم خونی

انار میوه فوق العاده ای است که فواید زیادی به همراه دارد. انار دارای پروتئین، کربوهیدرات، چربی، فیبر و قند است. مهم تر از همه اینکه انار دارای آهن و کلسیم است. همچنین سرشار از مواد معدنی مانند پتاسیم، مس است. انار هموگلوبین خون را به مقدار زیاد افزایش می دهد و باعث بهبود جریان خون می شود. احساس خستگی، سرگیجه و ضعف، نشانه هایی از کم خونی هستند.

برای خوردن انار در کم خونی می توانید از راههای زیر استفاده کنید.

یک انار متوسط (حدود 200 گرم) هر صبح با معده خالی بخورید.

یک لیوان آب انار را هر روز با صبحانه میل کنید.

جعفری برای کم خونی

جعفری شاید محبوب ترین سبزی مورد استفاده در آشپزخانه در سر تا سر جهان باشد. صرفنظر از فواید زیاد این سبزی، جعفری دارای آهن خیلی زیاد و اسید فولیک است. 100 گرم جعفری که معادل نصف فنجان جعفری تازه یا یک قاشق غذاخوری سبزی خشک است، دارای 5.5 میلی گرم آهن است که 10% نیاز روزانه بدن به آهن را تامین می کند.علاوه بر این، ویتامین C جعفری به جذب آهن کمک می کند.

راه های مصرف جعفری برای کم خونی

مصرف جعفری برای ساندویچ و سالادها.

مصرف جعفری تازه یا خشک شده در سوپ، سس گریوی، تاس کباب و همچنین سس ها

اضافه کردن جعفری به آبمیوه

تهیه چای جعفری. آب داغ را به برگهای جعفری اضافه کنید، چند دقیقه جعفری در آب خیسانده شود، اگر نیاز بود یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کنید و چای جعفری را دو تا سه بار در روز نوش جان کنید.

جعفری راهکار خانگی مبارزه با کم خونی

خرما درمانی برای کم خونی

خرما میوه لذیذی است که منبع غنی از آهن می باشد. هر 100 گرم خرما، 0.9 میلی گرم آهن دارد. بنابراین درمان خوبی برای کم خونی در منزل است. خرما به افزایش هموگلوبین در خون کمک می کند. همچنین غنی از مواد معدنی مثل کلسیم، منیزیم، مس و منگنز است. مس برای تولید سلول های قرمز خونی مورد نیاز است. بنابراین هر روز خرما بخورید تا به درمان کم خونی خود کمک کنید.

روش هایی برای مصرف خرما برای کم خونی

دو خرمای خشک را در یک فنجان شیر از شب تا صبح بخیسانید. سپس خرما را در صبح با معده خالی بخورید. شیر را دور نریزید بلکه آن را نیز بنوشید.

اگر نخواستید خرما را بخیسانید، یک مشت از آن را با معده خالی در صبح بعد از نوشیدن یک فنجان شیر بخورید تا انرژی لازم در کل روز را به دست آورید.

می توانید یک یا دو خرما را در یک فنجان آب گرم به مدت 2 تا 3 ساعت بخیسانید. این آب را بعد از سرد شدن بنوشید. این کار برای افرادی که به قند شیر حساسیت دارند و یا لبنیات مصرف نمی کنند، مناسب می باشد.

مصرف جگر برای کم خونی

آهنی که از فراورده های حیوانی به دست می آید آهن هِم (heme) نامیده می شود. بدن ما این آهن را بهتر از منابع گیاهی آهن جذب می کند. بدن 15 تا 35% آهن هِم را جذب می کند که مقدار خوبی است.

فراورده های گوشتی مانند جگر، منبع خوبی از آهن است که مهمترین ماده مغذی در زمانی است که دچار کم خونی شده اید. فراورده های گوشتی از نظر مواد مغذی غنی تر از خود گوشت هستند. جگر می تواند بین 16 تا 85 درصد از نیاز روزانه شما به آهن را تامین می کند که تفاوت آن در گوشت گوساله یا جوجه است.

جگر جوجه از بهترین منابع آهن است. جگر جوجه تازه 9 میلی گرم آهن دارد در حالی که جگر گاو شامل حدود 5 میلی گرم آهن است. همچنین جگر منبع خوب ویتامین های B به ویژه B12 است همین طور حاوی مقدار خوبی مس، فسفر و روی است.

مهم است که فراورده های گوشتی باید از حیواناتی گرفته شود که تغذیه تازه و طبیعی دارند و از هورمونها، آنتی بیوتیک ها و تغذیه صنعتی استفاده نشده باشد. بنابراین اگر گیاهخوار نیستید باید فراورده های گوشتی را مصرف کنید تا آهن خون افزایش یابد و کم خونی رفع شود و اگر گیاهخوارید منابع گیاهی زیادی حاوی آهن هستند مثل حبوبات که در مورد آن بحث خواهیم کرد.

تمامی دانه ها، حبوبات، آجیل ها برای کم خونی

همان طور که گفته شد بدن دو نوع هِم _آهن و بدون هِم را از دو منبع حیوانی و گیاهی از طریق خوردن غذا به دست می آورد. آهن هِم در حیوانات به ویژه گوشت قرمز، ماهی و مرغ یافت می شود. آهن بدون هِم از هر دو گروه حیوانات و گیاهان به دست می آید. منابع گیاهی آهن بدون هِم شامل سبزیجات، حبوبات به ویژه عدس و لوبیا است. یک تعادلی را در رژیم غذایی خود رعایت کنید و تنها به یک دسته از غذاها اتکا نکنید.

چگونه آهن را از رژیم گیاهخواری به دست آورید؟

لوبیاهایی مثل لوبیا قرمز، لوبیا سفید، لوبیا سبز و نخود مصرف کنید که منابع خوبی از آهن اند.

آجیل هایی مانند بادام زمینی، بادام و گردو بخورید. نصف فنجان گردو، 3.75 میلی گرم آهن دارد.

تمامی دانه ها، غلات و حبوبات را میل کنید.

میوه و سبزیجات زیادی میل کنید که حاوی ویتامین C و اسیدهای آلی هستند که سبب حفظ آهن به شکل بدون هِم هستند که قابل جذب بهتر برای بدن می باشد.

چای، قهوه و کاکائو را در وعده های غذایی خود نخورید چون باعث عدم جذب آهن بدون هِم در بدن می شود.

کشمش برای درمان کم خونی

کشمش ها منبع عالی مواد مغذی مختلف شامل کلسیم، پتاسیم، سدیم، پروتئین، فیبر و آهن هستند. صد گرم کشمش می تواند 1.88 میلی گرم آهن فراهم کند. در طب سنتی نیز برای درمان کم خونی از کشمش استفاده می کردند.

مواد لازم:

کشمش 8 تا 15 عدد، آب نصف فنجان و عسل یک قاشق چایخوری.

طرز تهیه:

کشمش را در طول شب در آب بخیسانید. صبح آنها را همراه عسل میل کنید. عسل، همچنین غنی از آهن است.

کدو خورشتی برای کم خونی

کدو خورشتی، خربزه قصبه، کدو سفید، کدو زمستانی و کدو مومی نیز نامیده می شود و از زمان های دور در طب چینی و آیورودا برای درمان بیماریهای مزمن مختلفی استفاده می شد. غنی از مواد معدنی و ویتامینهایی مثل کلسیم، آهن، فسفرها، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و ویتامین C است. کدو خورشتی به عنوان یک خوراکی خوش طعم برای علاج ضعف در کم خونی به کار می رود. در طب آیورودا کدو خورشتی و برگهای آن را خشک کرده و پودر می کنند. یک قاشق چایخوری پودر بدست آمده را روزانه همراه با یک لیوان آبدوغ برای درمان کم خونی میل کنید. از آن جایی که خشک کردن کامل کدو کار دشواری است راه های دیگری برای مصرف این ماده وجود دارد.

مواد لازم:

کدو خورشتی یک کیلوگرم، شکر سه و نیم فنجان معادل 700 گرم، آب به میزان کافی

طرز تهیه:

کدو را پوست کنید و دانه ها و قسمت نرم اطراف دانه ها را خارج کنید. کدو را به تکه های 2 تا 5 سانتی متری برش بزنید. تکه های کدو نباید خیلی نازک باشند. با استفاده از چنگال کدو را سوراخ کنید. فشار زیادی وارد نکنید.

آب را بجوشانید. زمانی که آب شروع به جوشیدن کرد، کدوها را به آب اضافه کنید. درب ظرف را بگذارید و اجازه دهید به مدت 5 دقیقه بجوشد. کدوها را از آب خارج کنید و در صافی بگذارید تا آب اضافی آن خارج گردد.

درون قابلمه مناسبی شکر را به کدو اضافه کنید. سپس درب آن را به مدت 30 دقیقه ببندید. آب اضافه نکنید وگرنه شکر در آب حل می شود و شربت به دست می آید پس آب نریزید.

بعد از نیم ساعت، قابلمه را روی گاز بگذارید و شعله را کم کنید تا شکر به طور کامل حل شود. وقتی شکر حل شد شعله را متوسط کنید تا کدو بپزد. کدوها را پشت و رو کنید. پس از پختن آن را به مدت 7 ساعت یا شب تا صبح کناری بگذارید. پس از 7 ساعت کدو را در صافی قرار دهید تا آب اضافی آن خارج شود و خشک شود.

یک تا دو تکه از کدویی که به روش بالا تهیه شد برای درمان کم خونی مناسب است. این ترکیب برای حدود یک ماه قابل نگهداری است کدو در چین به آسانی در دسترس است و در طب چینی برای درمان بیماریهای مختلف کاربرد دارد.

کدو خورشتی برای کم خونی

برنامه غذایی برای کم خونی

تمهیدات خانگی که در بالا ذکر شد برای درمان کم خونی موثر است. با این حال لازم است که تعادلی در رژیم غذایی خود داشته باشید تا از بازگشت کم خونی جلوگیری شود.

غذاهای غنی از آهن مثل جگر، انجیر، غذای دریایی، شیره، چغندر، برنج قهوه ای، همه ماکیان مثل مرغ و خروس، تخم مرغ ها، انگور و کشمش ها، سیب زمینی هندی، بادام و لوبیاها.

غذاهای غنی از پتاسیم مثل بروکلی، موز، تخمه آفتابگردان، سبزیجات، تمامی حبوبات، کیوی و میوه های خشک شده.

غذاهای غنی از منگنز مثل تمام حبوبات، آجیل، آناناس، تخم مرغ ها.

غذاهای غنی از ویتامین C مثل مرکبات، گوجه فرنگی، فلفل سبز.

غذاهای غنی از اسید فولیک مثل سبزیجات برگ سبز تازه، قارچ، لوبیاها به خصوص لوبیا چشم بلبلی و لوبیا قرمز.

از مصرف قهوه، چای، آبجو یا نوشیدنی های کربوناتی مثل کولاها و نوشابه ها همراه با وعده های غذایی اجتناب کنید وگرنه مانع جذب آهن توسط بدن می شود.

وقتی غذاها و خوراکی هایی که در این مقاله توضیح شد را مصرف کنید شاید هیچ گاه نیاز نباشد برای کم خونی درمانهای خانگی را دنبال کنید!

اگر دچار اختلال و مشکل کم خونی هستید پس باید با پزشک خود مشورت کنید تا از قرصها و مکملهای آهن به صورت روزانه استفاده کنید. مجددا یاد آوری می کنیم غذاهای غنی از آهن شامل گوشت، سبزیچات و تمامی حبوبات و غلات غنی شده با آهن است.

راهکارهایی که برای جذب بهتر قرص آهن به شما کمک می کند:

ویتامین C (اسید اسکوربیک) بخورید و یا آب پرتقال همراه با قرص آهن بنوشید.

سبزیجات بخار پز را برای حفظ آهن بدن خود مصرف کنید.

کارهایی که با خوردن قرص آهن نباید انجام دهید:

مصرف آنتی اسیدها یا تتراسایکلین تا دو ساعت بعد از خوردن قرص آهن

نوشیدن چای، شکلات و غذاها و نوشیدنی های کافئین دار

شیر و غذاهای غنی از کلسیم یا مکملها

غذاهای فیبر بالا مثل سبوس، غلات کامل، آجیلها و سبزیجات خام.

در برخی افراد، مکملهای آهن باعث معده درد، تهوع، اسهال، یبوست و مدفوع سیاه می شود. اگر آهن را با معده خالی بخورید بهتر جذب می شود. اما اگر مشکلات معده دارید، باید آن را همراه با غذا میل کنید. اگر اثرات جانبی قرص آهن شما را ناخوش و مریض می کند به پزشک خود اطلاع دهید و گاهی با دادن انواع دیگری از قرص های آهن این مشکل رفع می شود.

بدون تجویز پزشک، قرص آهن مصرف نکنید. شاید کمبود آهن به خاطر خونریزی روده باشد و خوردن قرصهای آهن تشخیص مشکلات جدی مثل زخم معده یا سرطان روده بزرگ را به تاخیر می اندازد. اگر کم خونی ندارید و قرص آهن بخورید شاید دچار مسمومیت یا اُور دوز شدن آهن در بدن شما شود.

قرص های آهن را دور از دسترس کودکان و بچه های کوچک نگه دارید چرا که مسمومیت آهن می تواند بسیار خطرناک باشد.

باید نباید های مصرف قرص آهن در کم خونی

پیشگیری از کمبود آهن

در مورد بچه ها مطمئن باشید که با تغذیه صحیح، آهن کافی به بدنشان می رسد.

اگر باردارید، پزشک سطح آهن شما را از همان اوایل بارداری چک می کند و معمولا ویتامینهایی که شامل 30 میلی گرم آهن در روز است را به شما می دهد. اگر دچار کم خونی هستید به پزشک اطلاع دهید تا دوز قرص شما را در بارداری بالا برد.

ترجمه: سمیه مظفری

 

این محتوا اختصاصاً برای یاد بگیر دات کام تهیه شده است استفاده از آن با ذکر منبع همراه با لینک آن و نام نویسنده یا مترجم مجاز است
برچسب ها: -



 

در یاد بگیر دات کام مشترک شوید و آخرین مطالب را در ایمیل خود دریافت نمایید

نظر شما چیست؟

پرسش های خود را در بخش پرسش و پاسخ مطرح کنید

محدودیت زمانی مجاز به پایان رسید. لطفا کد امنیتی را دوباره تکمیل کنید.




بستن تبلیغات

تبلیغات اینترنتی در یاد بگیر دات کام



صفحه ما را در فیس بوک دنبال کنید صفحه ما را در توییتر دنبال کنید صفحه ما را در  اینستاگرام دنبال کنید صفحه ما را در لینکداین دنبال کنید