تست یا آزمون آي کیو که به طور رسمی از آن تحت عنوان «آزمون ضریب هوشی» یاد می شود، انواع مختلفی دارد. این آزمون ها می توانند به تشخیص معلولیت های ذهنی یا ظرفیت فکری یک فرد کمک کنند. اگر آزمون آی کیو برایتان جالب است، می توانید در مرحله اول با یک روانشناس تماس بگیرید تا از شما آزمون بگیرد.

تاریخچه آزمون آی کیو

آلفرد بینه، روانشناس فرانسوی سال 1900 میلادی اولین آزمون بهره هوشی را بنا نهاد. گرچه، آزمون بهره هوشی مدرن ماحصل تلاش هِنری هِربرت گُدارد در ایالات متحده آمریکا است. گُدارد، یک روانشناس بود که دکترای خود در رشته روان شناسی را سال 1899 از دانشگاه کِلارک اخذ کرد. وی، آزمونِ بینه را از فرانسوی به انگلیسی ترجمه نمود. این آزمون در آمریکا به عنوان یک آزمون پایه برای سنجش عملکرد هوشی دانش آموزان مدارس و کمک به تشخیص اختلالات یادگیری، به کار گرفته شد. گدارد به خاطر مباحثاتش در این خصوص که بزرگسالان دارای بهره هوشی پایین نباید بچه دار شوند در تاریخ روانشناسی به عنوان چهره ای جنجالی باقی می ماند. خوشبختانه، مواضع جامعه نسبت به چنین دیدگاه هایی تغییرات زیادی کرده است. امروزه، شمار فراوانی از آزمون های آی کیو وجود دارند که برای اهداف مختلفی کاربرد دارند که بیشترشان هم به تشخیص اختلالات یادگیری کمک می کنند.

انواع آزمون های آی کیو

از زمان آزمون های جنجالی بینه گدارد، روانشناسان روی انواع دیگری از آزمون ها کار کرده اند. بیشترین تلاش ها روی بچه های مدرسه ای سنین ابتدائی صورت گرفت، اما تعدادی هم برای بزرگسالان کاربرد داشت.

رایج ترین انواع آزمون های آی کیو به قرار ذیل اند:

• آزمون هوش استنفورد-بینه
• هوش جهانی غیر کلامی
• آزمون های تشخیص توانایی
• آزمون پیشرفت (تحصیلی) فردی پی بادی
• آزمون پیشرفت فردی وِکْسْلِر
• مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان
• آزمون توانائی های شناختی وودکاک- جانسِن

نتایج یک آزمون آی کیو

بنا به اعلام موسسه ملی بهداشت کودکان و توسعه انسانی ایالات متحده آمریکا، 85 درصد کودکان معلول ذهنی، نمرات اکتسابی ضریب هوشی شان بین 55 تا 70 می باشد. نمره 100، به عنوان ضریب هوشی متوسط در نظر گرفته شده است.

نمرات بالا

یک نمره ضریب هوشی بالا، بالای 100 معمولا نشانگر هوش بالاست. بالاترین میزان هوش، 130 یا بالاتر بوده است. با این حال، این نتایج کلیشه ای است. یک نمره ضریب هوشی بالا به طور معمول مبین این است که فرد بالقوه دارای توانائی زیادی است ولی مشخص نمی کند اختصاصا در چه بخشی هایی باهوش است.

نمرات پایین

شخصی با نمره زیر 100، به عنوان فردی با هوش زیرِ متوسط در نظر گرفته می شود. نمرات بسیار پایین زیرِ۷۰، معمولا جای نگرانی دارند. این نمرات می توانند نشان دهنده یک ناتوانی اساسی در یادگیری‌ باشند.

آزمون آي کیو، ممکن است نخستین گام برای تشخیص موضوعات مرتبط با ذهن باشد. اگر فرزند شما مشخصا نمره (هوشی) پایینی دارد، پزشک معالج وی معمولا روش های زیر را پیشنهاد می کند:

• غربالگری مهارت های انطباقی
• آزمایش های خون
• اسکن مغز
• غربالگری کامل سلامت روان

غربالگری های پیش از تولد، ممکن است به تشخیص بالقوه معلولیت های ذهنی، قبل از به دنیا آمدن نوزادان کمک کند. این امر به ویژه در مورد مادرانی با ۳۵ سال سن یا بیشتر، یا مادرانی که در طول بارداری مواد مخدر یا الکل استفاده کرده اند کاربرد دارد. در صورتی که مسائل بالقوه ای در این بازه زمانی تشخیص داده شوند، پزشک متخصص اطفال، احتمالا با گرفتن یک آزمون آی کیو در اوایل دوران کودکی آنها را پیگیری خواهد کرد.

 چگونه آزمون آی کیو بگیریم؟

نمرات آی کیو تنها بخشی از یک پازل هستند. این آزمون ها همچنان برای خیلی از خانواده ها غیر قابل دسترس اند. همه مدارس دولتی از آنها استفاده نمی کنند. برخی خانواده ها، ممکن است به پزشک یا روانشناسی که بلد باشد آزمون بگیرد دسترسی نداشته باشند. این موضوع می تواند به از دست دادن فرصت های اخذ این آزمون سرنوشت ساز – خاصه در سال های اولیه زندگی کودک که درمان بسیار حیاتی است، منجر شود.

گرچه آزمون های آنلاین آي کیو در دسترس هستند ولی شما نباید به آنها به عنوان تشخیصی طبی اطمینان کنید. در صورتی که نسبت به وجود یک ناتوانی ذهنی در فرزند دلبندتان مشکوکید، منتظر نمانید که پزشک پیشنهادی برای آزمون بدهد. خودتان سریعا گزینه هایی که در انجام آزمون دارید، بررسی کنید.

سخن پایانی

آزمون آی کیو تنها یکی از راه های سنجش هوش افراد است. زمانی که یک ناتوانی ذهنی (هوشی) تشخیص داده می شود، پزشک آزمون ها و بررسی های دیگری هم انجام می دهد تا در نهایت به آنها اتکا و استناد کند. تست های آی کیو، گرچه نباید کم اهمیت تلقی شوند اما نکته مهم این است که به عنوان تنها مرجع سنجش هوش هم نمی توانند قابل اتکا باشند.

ترجمه: فیروزه بابائی