عبارت “دندانم افتاد!” نشاندهنده مرحله مهمی از زندگی بچه هاست. دندان شیری بچه ها می افتد تا مسیر رشد دندان دائمی هموار شود. این فرایند تا در آمدن دندانهای آسیا و عقل ادامه دارد. در آمدن دندان عقل می تواند تا سن 17 تا 21 سالگی ادامه یابد.

بیشتر بچه ها از لق شدن دندان در دهان و تکان خوردن آن هیجان زده و مضطرب می شوند، برخی کودکان افتادن دندان را نشانه ای از آسیب و صدمه می دانند. اگر کودک نگران است شما بایستی به او قوت قلب بدهید و او را از اینکه یک امر طبیعی است و برای همه اتفاق می افتد، آسوده خاطر کنید.

اولین در آمدن و اولین افتادن دندان

مجموعه 20 دندان شیری کودک که تا سن سه سالگی در می آیند. معمولا ابتدا دندان وسطی فک پایین در حدود 6 تا 7 سالگی می افتد. جفت دندان مرکزی بالا بعدا می افتد.

گاهی بچه ها دندان های خود را زودتر از زمان معمول از دست می دهند علت آن ممکن است تصادف یا بیماری دندان و دهان باشد. در این موارد گاهی دندانپزشک، یک قطعه یا دندان جایگزین پلاستیکی در این فضای خالی قرار میدهد تا دندان دایمی کودک خارج شود این کار از آسیب و مشکلات آینده به خاطر ایجاد فضای اضافی در فک، جلوگیری می کند.

برخی کودکان اولین دندان خود را زود هنگام در سن چهار سالگی و یا دیر هنگام در سن 7 سالگی از دست می دهند. معمولا کودکانی که دندان زودتر از دست می دهند، دندان دایمی زودتر جایگزین می شود. اگر افتادن دندان زودتر از سن چهار سالگی اتفاق افتاد، با یک دندانپزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا شما را در پیشگیری از آسیب های آینده مطمئن سازد. همین طور اگر بچه به سن 7 یا 8 سالگی رسید و هنوز هیچ دندان شیری را از دست نداده باشد، باز هم با متخصص مشورت کنید.

اگر کودک اولین دندان خود را تا 7 سالگی از دست نداد، شاید نیاز به عکسبرداری از دندان باشد. گاهی بزرگ بودن دندان در فک پیشگیری می کند از اینکه دندان دایمی، دندان شیری را به خارج هل دهد.

دندانهایی که خیلی زود جوانه می زند، زودتر نیز می افتند و معمولا این حالت ژنتیکی در والدین کودک نیز اتفاق افتاده است.

قبل از افتادن دندان، بچه ها را آگاه کنیم که دندانهای شما به زودی لق شده و می افتند. یاد آوری کنید که بچه ها نباید ضربه محکمی به دندان لق شده وارد کنند بلکه اجازه دهند خود دندان، به تدریج آماده ی افتادن شود چرا که ضربه محکم ممکن است ریشه شکسته شده را در معرض عفونت بیشتر و آسیب قرار دهد.

به ندرت پیش می آید که دندان افتاده در مدت طولانی در نیاید، در این موارد به دندانپزشک مراجعه کنید شاید نیاز باشد تا دندان دایمی تحریک و هل داده شود. افتادن دندان در بچه ها به ندرت با درد همراه است.

دندان جدید به نظر بزرگتر می آید به خصوص که اگر اولین دندان دایمی باشد. دندان افراد بزرگسال سفیدی کمتری نسبت به بچه ها دارد و دندان بچه ها لبه و شیار بیشتری دارد چون هنوز جویدن و خوردن کمتری با آنها انجام داده اند.

در نمونه های نادر، یک جفت از دندانهای جدید، قبل از اینکه دندان قدیمی بیفتد، ظاهر می شود، در این موارد دو ریشه سفید مرواریدی ایجاد می شود. این یک مرحله موقتی و گذراست که دندان کوسه ای نامیده می شود.

اگر در سن 6 یا 7 سالگی بچه از درد انتهای دهان شکایت کرد، شاید اولین دندان آسیای دایمی در حال در آمدن باشد. ایبوپروفن یا استامینوفن می تواند درد را تسکین دهد، البته بعید است که این درد طولانی مدت باشد.

مسواک زدن از هر کاری مهم تر است. معمولا تا 8 سالگی نیاز است که شما بر مسواک زدن کودک نظارت داشته باشید. از خمیردندان فلوراید دار استفاده کنید و برای کودکان کوچکتر از دو سال از مقدار خیلی جزئی از خمیر دندان استفاده کنید. مقدار خمیر دندان برای کودکان دو سال و بزرگتر، به اندازه یک نخود فرنگی باشد.

هر سه تا چهار ماه مسواکها را تعویض کنید تا تجمع باکتریهای مضر در مسواک کمتر باشد و مسواک بهترین کارایی را در همین زمان دارد. در ضمن موهای مسواک زبر و خشن نباشد. دو بار در سال برای بررسی دندانهای کودکان به دندانپزشک مراجعه کنید.

ترجمه: سمیه مظفری