فاکتور های مهم و عوامل موثر در فوبیا

عوامل متعددی در ابتلا به فوبیا دخیل هستند. ژن، تاثیرات فرهنگی و وقایع روان تکانشی همه به فوبیا مرتبط هستند. فردی که یکی از اعضای خانوده اش مبتلا به فوبیا است، سه برابر نسبت به دیگران بیشتر احتمال دارد که به فوبیا دچار شود. افراد مبتلا به فوبیا سعی بر این دارند تا از مواردی که نسبت به آنها فوبیا دارند پرهیز کنند. برای آنها سخت است که شدت ترسناکی و شرایط تحریک کننده فوبیا را کاهش دهند.

علائم و نشانه های فوبیا

وحشت زدگی، ترس زیاد، دلهره، تپش نامنظم و یا تند قلب، مشکل در تنفس و بلع، احساس تمایل به فرار و رعشه از علائم فوبیا هستند. افرادی که فوبیا دارند خود می دانند که ترس آنها نسبت به خطرات و تهدیدات واقعی خیلی بیشتر است. اینکه فرد مبتلا به این بیماری به سفرهای طولانی برود تا از شرایط بحرانی فرار کرده و یا از آن پرهیز کند غیر معمول است.

نحوه تشخیص فوبیا

درمانگران مختلفی ممکن است فوبیا را تشخیص دهند، برای مثال مددکار اجتماعی، روانپزشکان و حتی پزشک مراقبت های اولیه نیز قادر به تشخیص فوبیا هستند. این بیماری هم نشانه های جسمانی و هم روانی دارد. پزشک دلایل جسمانی را برای این علائم در نظر میگیرد. فوبیا اغلب در پی اختلالات اضطرابی اتفاق می افتد. اضطراب ممکن است یک مشخصه از جنبه های دیگر درمانی بوده و یا از تاثیرات جانبی استفاده از درمان ها باشد. پزشک ممکن است آزمایشهایی تجویز کند تا دیگر دلایل نشانه ها را نیز بررسی کند.

نحوه درمان فوبیا

درمان حساسیت زدایی درمانی است که برای فوبیا به کار گرفته می شود و شامل این می شود که فرد مبتلا به فوبیا را قدم به قدم در معرض چیزی قرار می دهند که وی از آن می ترسد تا زمانی که آن شرایط دیگر در وی ترس ایجاد نکند.

رفتار درمانی شناختی (CBT) نوعی درمان است که شامل آزمون و تغییر افکار و رفتارهای مشخصی می باشد که مرتبط با علائم نامطلوب ترس است. CBT یک درمان موثر در درمان فوبیا است. CBT سه مولفه دارد:

• بخش آموزشی: در این مرحله، درمانگر انتظارات خود از این درمان را مشخص و فهرست بندی می کند و بیمار را تشویق می کند تا در طول مسیر درمان با وی همراهی داشته باشد.
• بخش شناختی: در این مرحله، درمانگر به بیمار کمک میکند تا افکار خود را آزاد ساخته، افکاری که در این رفتار فوبیایی نقش بسزایی دارند.
• بخش رفتاری: در این بخش از درمان شاهد آموزش تکنیک های تغیر رفتاری بیمار خواهیم بود که به وسیله آنها او با موقعیت های تنش زا بسیار موثرتر مواجه می شود.

داروهای موثر در درمان فوبیا

داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده های بازجذب سروتونین با نام مخفف اس اس ار ای (ssri) برای درمان فوبیا مورد استفاده قرار می گیرند. گاهی داروها به تنهایی و گاهی نیز همراه با روش های درمانی از جمله درمان حساسیت زدایی یا رفتار درمانی شناختی به کار گرفته می شوند. سیتالوپرام (lexapro)، سرترالین (zoloft)، فلووکسامین (luvox ،فلوکستین (prozac), پروکستین (paxil) و سیتالوپرام (celexa) از جمله داروهایی است که در SSRI استفاده می شوند.

مسدود کننده های بتا (انواع داروهایی که برای مهار تپش قلب و برطرف سازی انژین صدری و فشار خون کاربرد دارند)، داروهایی هستند که تاثیر آدرنالین را روی بدن خنثی می کنند. این داروها برای درمان فوبیا نیز بکار می روند. پروپرانول (inderal) یکی از مسدود کننده های بتا است. بنزودیازپین نیز نوع دیگری از داروهایی است که برای درمان فوبیا استفاده می شود. این داروها اعصاب را ارام کرده اما بشدت اعتیاد آور هستند و مصرف بیش از حد آنها عواقب جدی در بر دارند. مصرف بنزودیازپین و الکل باهم مرگبار خواهد بود. به همین دلایل، اعلب از بنزودیاپین برای درمان فوبیا استفاده می شود. داروهایی که در این کلاس دارویی هستند شامل کلونازپام، لپرازولام، لورازپام و دیازپام می باشد.

ترجمه: آتنا هوایی

<< صفحه قبل