تعداد انبیاء الهی

“شیخ صدوق” پیرامون تعداد انبیاء الهی می فرماید: به عقیده شیعه تعداد انبیاء و همچنین اوصیاء هر کدام 124 هزار نفر است و از میان این تعداد 5 نفر صاحب شریعت بوده و ارکان نبوت بر محور آنها استوار است و ظهور پیامبری با شریعت و آیین نو به معنای نسخ شریعت انبیاء سلف و جایگزینی قوانین و نوامیس جدید می باشد. پیامبران اولوالعزم عبارتند از: نوح، ابراهیم، عیسی، موسی،محمد علیهم السلام.

«سید بن طاووس» در «اقبال» به نقل از علی بن الحسین (ع) می فرمایند: هر کس شیفته آنست که روح 124 هزار پیامبر با او مصافحه نماید در شب نیمه شعبان به زیارت امام حسین (ع) بشتابد زیرا که ارواح پیامبران در این شب از خداوند اجازه زیارت سیدالشهداء را خواستارند و از میان این گروه پنج نفر از پیامبران اولوالعزم نیز به چشم می خورند. و اما علت این نامگذاری بدین جهت است که آنها بر جن و انس در شرق و غرب عالم مبعوث گشته اند.

اجمالی از سرگذشت پیامبران: زبان و قومیت آنها

در کتاب “اختصاص” به نقل از “عمر بن ابان” آمده است که: پنج نفر از انبیاء شامل آدم، شیث، ادریس، نوح و ابراهیم سریانی بودند و در این بین حضرت آدم (ع) ابتدا به زبان عربی تکلّم می نمود و بعد از ارتکاب ترک اولی لهجه او به سریانی تغییر یافت. پیامبرانی که به زبان عبرانی سخن می گفتند عبارتند از اسحاق، یعقوب، موسی، داوود و عیسی (ع) و اما پیامبران عرب زبان عبارتند از: هود، صالح، شعیب، اسماعیل و محمد (ص). «طبری» در تاریخ خود و نیز «ثعلبی» در «عرائس»، پادشاهانی را که بر سراسر جهان حکم رانده اند چهار تن برشمرده اند که در این میان 2 نفر از آنها از سلسله پیامبران هستند و عبارتند از ذوالقرنین، سلیمان (ع)، نمرود بن کوش و بُختَ نُصَّر.

میزان معرفت انبیاء نسبت به اسم اعظم

امام صادق (ع) می فرمایند: اسم اعظم خداوند مرکب از 73 حرف است و از این تعداد آدم (ع) بر 25 حرف، نوح 25 حرف، ابراهیم 8 حرف، موسی 4 حرف، عیسی دو حرف و محمد (ص) بر 72 حرف آن آگاه بودند. و بر یک حرف آن جز ذات خویش حجاب برنکشید.

اما با وجودیکه اسم اعظم الهی بر بندگان پوشیده است در روایات، مضامینی مانند: نسبت اسم اعظم به بَسمَلة نزدیکتر از سیاهی چشم به سپیدی آن و یا اینکه اسم اعظم در سوره توحید است، به چشم می خورد.

عمر پیامبران

در «اکمال الدین» امام صادق(ع) به نقل از پیامبر (ص) می فرمایند: آدم 930 سال، نوح 2400 سال، ابراهیم 175 سال، اسماعیل 120 سال، اسحاق 180 سال، یعقوب و یوسف هر کدام 120 سال، موسی 126 سال، هارون 133 سال، داوود 100 سال که چهار سال به پادشاهی سپری شد و سلیمان 712 سال در این جهان زیستند.

تفاوت میان رسول، نبی و امام (محدث)

«زراره» از امام باقر (ع) نقل می کند که ایشان فرمودند: “رسول” کسی را گویند که جبرئیل در محضر او بار یافته و شهود و تکلم با او میسر گردد، اما “نبی” در خواب و یا رویای صادقانه خواهد توانست جبرئیل را مشاهده نماید مانند حضرت ابراهیم (ع). و اما “امام” یا محدث در بیداری و نیز در رویا نمی تواند امین وحی را مشاهده نماید ولی صدای او را به هنگام تکلم خواهد شنید. “زراره” از امام باقر (ع) نقل می کند که ایشان فرمودند: پیامبر (ص) قبل از آنکه به مقام رسالت مبعوث گردد به شکلی عیان و رو در رو با امین وحی به صحبت می نشست.

ویژگی های انبیاء

امام کاظم (ع) می فرمایند:

هیچ پیامبری مبعوث نگشت مگر اینکه دارای خلطی زلال و مزاجی صاف بود و در دانش پزشکی ثابت شده است کسیکه دارای چنین امتیازی است از هوش و ذکاوت فوق العاده ای برخوردار بوده و از اخلاق و افکار پست و تباه کننده بمانند خشم و ترس و غیره بدور است.

امام صادق(ع) :

خداوند امر زراعت و چوپانی را برای پیامبرانش برگزید تا بر پدیده های آفرینش خرده نگیرند و نیز رهبری توده مردم را آسان در دست گیرند.

امام صادق(ع) :

پیامبران راستین کسانی هستند که در اثر ابتلا به تشنگی و گرسنگی و همچنین بیماریهای مختلف با مرگ دست و پنجه نرم نمایند و از دیگر نشانه های پیامبری شب زنده داری است بطوری که بعضی در راه تبلیغ یگانه پرستی شبی را نیز به آرامش نیاساید و مردم بدو گوش نسپارند و در نهایت به فوز شهادت نائل آید. و این سنت جاریه الهی است که بندگانش را بر اساس منزلتها و ویژگیهای آنان خواهد آزمود.

امام کاظم (ع) آراستگی  و نظافت، استفاده از بوی خوش، اصلاح موی سر و شبگردی در میان قوم از جمله خصائص پیامبرانست.

علی (ع): شامگاه انبیاء تاریکی ثلث اول هر شبی است.

امام رضا (ع): خوراک پیامبران، نان جوین است و خداوند مبارکی و درمان بیماریها را در آن نهاده است.

امام صادق (ع): بهترین چاشنی ها نزد پیامبر سرکه و روغن زیتون بود و هر خانواده ای که از این دو ماده استفاده نماید به فقر دچار نخواهد شد.

حضرت امام رضا (ع): آشنایی پیامبران به علوم گوناگون به سب شرایط خاص حاکم بر جوامع بشری بود برای مثال دوران پیامبری حضرت موسی مصادف بود با شیوع سحر و جادو، و عصر پیامبر (ع) در قبضه سخن پردازان بلیغی بود که با فصاحت کلام در اندیشه و روان انسانها نفوذ پیدا می کردند و خداوند با تجهیز پیامبرانش به حربه های مناسب در هر زمانی حجت خود را بر کفرورزان و ستمکاران کامل گردانید.

آیا هم اکنون نیز دلیل و حجتی قاطع از طرف خداوند برای به خاک مالیدن بینی دشمنان اسلام وجود دارد؟

حضرت رضا (ع) در پاسخ فرمودند: بلی امروز حجت بالغه الهی همان عقل تکامل یافته بشر است که قادر است کسی را که در بیان احکام الهی از صداقت برخوردار است از لاف زدن دروغ پیشه تمیز دهد.

برگرفته از کتاب “قصص الانبیا یا سرگذشت پیامبران از آدم تا خاتم انبیاء، نویسنده: آیت الله سیّد نعمت الله جزایری، مترجم: یوسف غزیزی.

تنظیم: میترا نامجو