راهکارهای خانگی برای رفع بوی بد دهان کودکان

طبیعی است که بعد از خواب یا خوردن برخی خوراکی ها، دهان بچه ها بوی بد می دهد. اما اگر این بوی بد در حین روز ادامه پیدا کرد، باید به آن اهمیت دهید و توجه کنید.

بهداشت ضعیف دهان، اولین دلیل است ولی تنها دلیل نیست. بایستی علت مشکل را بفهمید تا بتوانید آن را بررسی و کنترل کنید.

در این مقاله دلایل هالیتوز یا بوی بد دهان در بچه ها بررسی می شود و در ادامه تشخیص، درمان و راههای جلوگیری از بروز این مشکل بیان می شود.

هالیتوز چیست؟

هالیتوز اصطلاح پزشکی برای بوی بد مداوم دهان است. هنگامی که هالیتوز در کودکان سبب شرمساری مادر و کودک او می شود این شرایط بایستی درمان شود.

بچه ها بیش از بزرگترها تنفس بدبو دارند و این به علت عادات غذایی و خواب آنهاست. احتمال دارد کودک شما دچار هالیتوز نباشد و نگرانی شما بی جا باشد.

چگونه هالیتوز را در کودکان تشخیص دهید؟

کودکانی که هالیتوز دارند معمولا تنفس بد بو یا بوی بدی از بینی آنها ناشی می شود. بویی که قابل تشخیص است بوی ترکیبات گوگردی را می دهد.

نشانه های هالیتوز از فردی به فرد دیگر می تواند خیلی متفاوت باشد. برخی از نشانه های معمول شامل:

بوی ناخوشایند: نفس بوی جگر خام، آمونیاک، استون، ماهی مرده، کره یا روغن فاسد یا جوراب عرقی را می دهد.

مزه بدی در دهان احساس می شود، که حتی بعد از مسواک زدن نیز وجود دارد.

کودکان با مواجهه با این مشکل ممکن است هر روز شرمنده باشند در این صورت درمان و رسیدگی سریع اهمیت پیدا می کند. احتمالا کودکان به بوی بد دهان خود آگاه نیستند. بنابراین، شما باید به این علایم توجه کنید.

چه عواملی سبب بوی بد دهان کودکان می شود؟

چند دلیل برای تنفس بد بوی کودکان وجود دارد:

بهداشت ضعیف دهانی

بهداشت ضعیف دهان و دندان معمول ترین علت هالیتوز در کودکان است. مسواک زدن ناقص یا نامنظم سبب می شود پلاک های دندانی در دهان کودک باقی می ماند.

پلاک دندانی تجمع باکتری هایی است که به علت باقی ماندن خرده های ریز غذایی یا پروتئین های مانده در بین دندانها، پیشرفت می کند.

تنفس بدبوی دهان مخصوصا به علت باکتری های غیر هوازی گرم منفی است.

پلاک دندانی بین دندان، جلو و عقب دندان و در امتداد خط لثه یافت می شود.

تجمع پلاک در دهان سبب نه تنها تنفس بد بوی دهان بلکه مشکلات دیگر دهانی مثل بیماریهای لثه می شود.

خشکی دهان

بزاقی که در دهان تولید می شود به حذف باکتری هایی که تمایل به ماندن در دهان دارند کمک می کند. زمانی که می خوابیم، بزاق تولید نمی شود به همین دلیل پس از خواب تنفس بد بو داریم.

اگر بزاق به اندازه کافی در بدن تولید نشود، سبب خشکی دهان یا زروستومی و در نهایت منجر به تنفس بد بو می شود.

باکتریهایی روی زبان

زبان جایی است که باکتری ها روی آن نشست می کنند. به علاوه در کنار مسواک زدن بچه ها باید بیاموزند که زبان خود را نیز هر روز تمیز کنند. از یک مسواک نرم استفاده کنید تا پوشش روی زبان برداشته شود.

تنفس با دهان

بچه ها زمانی که خوابند یا بینی آنها کیپ شده است، اغلب با دهان نفس می کشند. زمانی که دهان بسته است، بزاق تولید نمی شود. خشکی سبب زروستومی می شود. تنفس دهانی همچنین خطر فساد دندانی را افزایش می دهد.

عفونتهای دهانی/ بیماری های لثه

در برخی کودکان بیماریهای لثه یا عفونتهای دهانی به علت فقدان مراقبتهای لازم، گسترش می یابد. عفونتها می تواند نتیجه مصرف شکر زیاد در رژیم غذایی یا بهداشت ضعیف دندانی باشد.

ورم لثه یا بیماریهایی که به علت شرایط التهابی است نیز می تواند باعث تنفس بد بو در کودکان شود.

آبسه یا پوسیدگی دندان

آبسه دندان عفونتی است که در نتیجه افزایش چرک در دندانها به وجود می آید، حال آن که پوسیدگی، صدمه دائمی با ایجاد سوراخهایی کوچک در آنهاست. هر دو مورد می تواند سبب بوی بد دهان شود.

آبسه دندان در کودکان معمول است و می تواند سبب صدمه یا سوراخ شدگی دندان شود، در حالی که پوسیدگی دندان می تواند به علت رژیم غذایی و بهداشت ضعیف دندان باشد.

اشیای خارجی

بعد از افتادن دندان شیری در کودکان، دندانهای دائمی آنها از لثه خارج و جایگزین می شود ولی اگر دندان دائمی آنها به هر دلیلی بیفتد متاسفانه دیگر جایگزینی برای آن نیست و بایستی با دندان مصنوعی جایگزین شود. همین عامل در برخی کودکان سبب تنفس بد بو و بوی بد دهان می شود.

تنفس بد بو در کودکان کوچکتر می تواند به خاطر اشیای خارجی مثل اسباب بازی های ریز یا خرده غذا باشد که در بینی آنها وارد شده باشد.

برداشتن این اشیا از بینی معمولا بوی بد را رفع می کند. اگر رفع نشد سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید.

غذا

غذایی که می خوریم بخش مهمی است که بر بوی نفس ما اثر می گذارد.

غذاهایی مثل سیر، پیاز یا پنیر می تواند سبب تنفس بد بوی دهان در بچه ها شود.

رژیم غذایی که با بهداشت ضعیف غذایی همراه شده است می تواند سرانجام منجر به هالیتوز یا بوی بد دهان شود.

رژیم غذایی با پروتئین بالا یا کربوهیدات بالا می تواند سبب هالیتوز شود.

اندکی از کربوهیدراتها در بدن تولید کتون می کنند. کتون یک گروه عاملی است که با یک گروه کربونیل که با دو اتم کربن دیگر پیوند دارد؛ شناخته می‌شود. کتونهای جدید در بدن از میان هوایی که به بیرون می فرستید (بازدم)، بویی شبیه استون را می دهد.

لوزه ها

بچه هایی که لوزه دارند قابلیت بوی بد دهان بیشتری دارند چون مکان مناسبی برای تجمع ذرات غذا وجود دارد.

سنگ لوزه سنگ لوزه توده‌ای از مواد کلسیمی است که در شکاف لوزه‌ها تشکیل می‌شوند و یکی از دلایل بوی بد دهان به شمار می‌آیند.

این ذرات معمولا محتوای باکتریهای بی هوازی با مقداری ماده لزج و ذرات باقیمانده غذاست که تنفس را تحت تاثیر قرار می دهد.

داروها

مصرف مداوم آنتی بیوتیک ها به مدت یک ماه یا بیشتر برای کودکان سبب بوی بد دهان می شود. همچنین آنتی سایکوتیکها، آنتی دپرسنتها، آنتی هیستامینها، آنتی اسپاسمودیکها و برانکودیلیتورها می توانند سبب خشک شدن دهان یا زروستومی شوند.

دیگر مشکلات پزشکی

تنفس بد بو گاهی به خاطر یک مشکل پزشکی به وجود می آید.

شرایط تنفسی مثل سینوسها، آسم و بزرگ شدن غده ای می تواند علت بوی بد دهان کودکان باشد.

شرایط دیگر مثل دیابت ها، عفونت های گوارشی، از کار افتادن کلیه، مشکلات کبدی و سرطان دهان می تواند سبب تنفس بد بو در کودکان شود هر چند این شرایط نادر است.

هالیتوز می تواند جنبه روانی داشته باشد، گاهی شخص دچار وسواس می شود اگرچه این حالت برای بچه ها رخ نمی دهد.

در هر نمونه ای که تنفس بد بو در کودکان طولانی شود، نیاز به تشخیص درست توسط پزشک دارد.

تشخیص هالیتوز (تنفس بد بوی دهان)

بدانید که با تشخیص علت بوی بد دهان، نصف راه درمان را طی نموده اید. اگر شک کردید که کودک شما دچار هالیتوز شده است، فورا با یک پزشک مشورت کنید. سوابق گذشته کودک در تشخیص کمک کننده است.

در 90% نمونه ها، بهداشت ضعیف دهان، سوراخ شدگی و دیگر مشکلات دندانی دلایل بوی بد دهان هستند.

تشخیص مناسب هالیتوز شامل معاینه بالینی سر و گردن، معاینه دندان و دهان بیمار است.

پزشکان ممکن است به روشهای ارگانولپتیک استناد کنند که بویایی بیمار را با روشهایی مورد بررسی قرار می دهند یا از ابزاری استفاده می کنند که هالیمتر نامیده می شود تا وجود هر نوع گاز سولفیدی را در تنفس بیمار تشخیص دهند.

روشهای درمانی که پزشک توصیه می کند بر اساس علت آن در شرایط مختلف تغییر می کند.

روشهایی که می توان از بوی بد دهان در کودکان پیشگیری کرد

اولین قدم اینکه به کودکان خود بهداشت دهانی خود را آموزش دهید تا از بوی بد دهان پیشگیری کنید. از بچه تان مطمئن باشید:

دندانهایشان را به طور منظم مسواک بزنند؛ هر بار به مدت دو دقیقه مسواک بزنند. عادت کنند دهان را بعد از هر وعده غذایی بشویند.

از دهان شویه توصیه شده ی دندانپزشک استفاده نمایند.

به بچه ها کمک کنید که از نخ دندان استفاده نمایند.

به طور منظم بخشهای عقبی و انتهایی زبان را با مسواک تمیز کنید.

بچه هایتان مقدار زیادی آب بنوشند تا دچار خشکی دهان نشوند.

صبحانه سالم بخورند که شامل میوه ها و سبزیجات باشد و مقدار شکر کاهش یابد. هیچ وعده غذایی را از قلم نیندازید.

در صورتی که ایمپلنت یا دندان مصنوعی دارند، به طور منظم تمیز نمایند.

در فواصل زمانی منظم برای چکاب دندان به دندانپزشک مراجعه نمایید.

با بچه ها صحبت کنید تا به اهمیت بهداشت دهانی پی ببرند و تا از روی میل و رغبت از دندانها و دهان خود مراقبت کنند.

درمان دارویی برای هالیتوز

گزینه های درمانی مختلفی برای هالیتوز وجود دارد.

سبک زندگی خود را تغییر دهید؛ خوردن مایعات شیرین و شکردار را کاهش داده تا مقدار بزاق افزایش یابد.

گاهی پزشکان، جایگزینی برای بزاق تجویز می کنند مثل کربوکسی متیل سلولز برای خشکی دهان.

اگر بوی بد دهان به علت بیماری های لثه یا دیگر عفونت های دهانی است، پزشکان شاید جراحی یا تجویز دارویی داشته باشند.

در نمونه هایی که پوسیدگی یا آبسه دندان پیش آمده است، احتمالا جراحی و ریشه درمانی مورد نیاز است تا عفونت برطرف شود.

اگر شرایط دارویی علت هالیتوز است، بعد از درمان، مطمئنا بوی بد مزمن دهان به خوبی برطرف می شود.

با یک متخصص برای رفع دائمی مشکل بوی بد دهان مشورت کنید.

مراقبت های خانگی برای درمان بوی بد دهان در کودکان

در کنار دارو درمانی می توانید از تمهیدات خانگی برای رفع مشکل بوی بد دهان کودکان استفاده کنید که در زیر لیست شده است:

جعفری

جعفری به طور طبیعی سبب تازه کردن نفس می شود، همین طور خاصیت ضد عفونی متوسطی دارد. به عمل هضم کمک می کند همچنین گاز داخلی معده که سبب بوی بد دهان می شود را کاهش می دهد. بچه ها را بعد از هر وعده غذایی به جویدن مقدار کمی جعفری تازه تشویق کنید ولی زیاده روی نکنند. همچنین برای درمان خانگی هالیتوز در مورد مصرف جعفری با پزشک مشورت کنید.

رژیم غذایی سالم

مقدار شکر مصرفی کودکان در طی روز را کم کنید. مصرف کربونات (نوشیدنی های حاوی دی اکسید کربن)، نوشیدنی های شیرین مثل شکلات، آبنبات همین طور فست فودها را کاهش دهید.

غذاهایی که بزاق را افزایش می دهند مثل برنج قهوه ای، پرتقال و سبزیجات سبز تیره، میوه ها، آجیل، ماهی و انواع لوبیا در وعده های غذایی کودکان وارد کنید.

رازیانه:

رازیانه محرک تنفس بهتر است. همچنین مقدار بزاق در دهان را افزایش می دهد.

سرکه سیب:

سرکه سیب به پاکسازی بدن از سموم کمک می کند و به شما را از تنفس بد رهایی می دهد. یک قاشق سرکه سیب را در یک فنجان آب مخلوط کنید و آن را غرغره کنید. دهان کودک را با این محلول بشویید و بگذارید 10 ثانیه در دهان بماند.

جوش شیرین:

جوش شیرین می تواند سطح pH دهان را تغییر دهد. کودک دندان خود را با مقدار کمی جوش شیرین آغشته کند و مسواک بزند این کار به خروج باکتری از دهان کمک می کند.

مرکبات:

مرکباتی مثل پرتقال می تواند در تولید بیشتر بزاق در دهان کمک کند. بعد از نهار یک پرتقال یا آبمیوه آن را میل کنید که برای دندانهای شما عالی است.

هل و میخک:

ادویه هایی مثل هل و میخک به عنوان تازه کننده نفس دهان به شمار می آیند که بوی بد دهان کودکان را محدود می کنند.

در کنار هر درمان دارویی که پزشک تجویز می کند، تمهیدات خانگی را نیز به کار ببندید. همین طور ضروری است که بهداشت دهانی را رعایت کنید.

تصورات نادرست در مورد هالیتوز یا بوی بد دهان

باور نادرست و افسانه هایی در مورد هالیتوز شاید سبب شوند که در مورد کودکتان، داوری و تصور نابجایی کنید. آگاهی از تفاوت بین حقیقت و افسانه در مورد هالیتوز سبب می شود که تشخیص و درمان آسان تر انجام شود.

بوی بد دهان با دهانشویه ثابت و پابرجا می ماند

اگر بوی بد دهان به علت خوردن موادی مثل پیاز، سیر، تخم مرغ یا پنیر باشد با شستن دهانشویه ممکن است ثابت بماند اما نه هالیتوز.

استفاده منظم از دهانشویه بهترین راه پوشاندن بوی بد دهان برای مدت کوتاهی است. تنها راه درمان هالیتوز، پیدا کردن علت و از بین بردن و کنترل آن است.

برای خلاصی موقت از بوی بد دهان استفاده از دهانشویه مناسب است که خاصیت ضد عفونی دارد و می تواند پلاکهای دندانی را از بین ببرد. بهترین نتیجه زمانی حاصل می شود که از دندانپزشک خود توصیه های لازم را دریافت کنید.

بوی بد دهان را با دمیدن هوا بر دستتان تشخیص دهید

دمیدن بر دست راه موثری برای تشخیص بوی بد دهان نیست. زمانی که در دستتان می دمید از گلوی خود استفاده نمی کنید اما زمانی که صحبت می کنید از گلوتان استفاده می کنید و در نتیجه بو از عقب دهان می آید.

دو بار در روز مسواک زدن، بوی بد دهان را برطرف خواهد کرد

مسواک زدن یک عمل ساده در مراقبت از بهداشت دهان است ولی این تصور غلطی است که دو بار مسواک زدن در روز بوی بد دهان در کودکان را از بین می برد.

بیشتر بچه ها برای یک دقیقه یا کمتر مسواک می زنند، که این مقدار برای حذف باکتریهای رشد یافته در دهان کافی نیست. بایستی برای کمتر از دو دقیقه تمام نواحی دهان را مسواک بزنید تا پلاکهای دندانی حذف شود.

سوالات رایجی که در مورد بوی بد دهان پرسیده می شود:

بچه ی من حتی بعد از مسواک دهانش بوی بد می دهد. چرا؟

مسواک زدن می تواند از بوی بد دهان جلوگیری کند اگر که درست مسواک زده شود. برای حداقل دو دقیقه مسواک بزنید و اگر تمام نواحی دهان تمیز نشود عامل بوی بد دهان حتی بعد از مسواک خواهد بود.

چرا بچه ها در بوی بد دهان مستعدتر از بزرگترها هستند؟

بچه ها برای مدت طولانی تری می خوابند و خوراکی های شیرین را بیشتر از بزرگترها مصرف می کنند. خواب طولانی سبب تجمع باکتریها در دهان می شود که با غذایی که بچه می خورد ترکیب می شود و آنها را مستعد هالیتوز یا بوی بد دهان می کند.