در ادامه ی مقاله والدین درباره ی استخوان کودکانشان بیشتر بدانند – قسمت اول  چند سوال درباره استخوان کودکان و اهمیت آن که در ذهن بسیاری از والدین است، مطرح و پاسخ داده شده است در قسمت دوم این مقاله نیز پاسخ به سوالات والدین را ادامه می دهیم.

برچسب مربوط به کلسیم بر روی مواد غذایی را چگونه بخوانیم؟

برچسبی که بر روی مواد غذایی می چسبانند فاکتورها و عناصر مختلف موجود در آن ماده را مشخص می کند که یکی از آن فاکتورها، مقدار کلسیم موجود در آن ماده ی غذایی را نشان می دهد. %DV کلسیم، مقدار مورد نیاز کلسیم در طی روز را توصیه می کند. برای افراد 19 تا 50 ساله، 1000 میلی گرم کلسیم در طی روز توصیه شده است. در حالی که کلسیم مورد نیاز در روز برای کودکان و نوجوانان 9 تا 18 سال، 1300 میلی گرم است.

غذایی که DV%5 باشد منبع ضعیفی برای تامین کلسیم بدن است و غذایی با DV%20 منبع بالایی برای تامین کلسیم بدن است.

اگر بر روی برچسبی نوشته باشد 30%DV برای به دست آوردن مقدار کلسیم آن، 30 را در 10 ضرب کنید مثلا در این مثال 300 میلی گرم کلسیم دارد.

دخترم همیشه کم غذا می خورد. آیا باید نگران این مساله باشم؟

داشتن وزن ایده آل در سنین مختلف رشد برای سلامتی مهم است. اگر دختر شما از خوردن شیر و فراورده های لبنی اجتناب می کند و رژیم غذایی اش بسیار محدود است، شاید او نتواند کلسیم کافی بدنش را دست بیاورد. دخترتان نیاز به یک رژیم غذایی متعادل شامل فراورده های شیری کم چرب و غذاهایی با محتوای کلسیم بالا دارد. مکمل های کلسیمی کمک می کنند تا مطمئن شوید که مواد مغذی ضروری را به دست می آورد. در مورد غذا خوردن دخترتان با پزشک مشورت کنید.

یک تا سه درصد دختران آمریکایی و زنان جوان، رژیم غذایی نامنظم و مختلی دارند و این مساله باعث مشکلات جدی برای آن ها می شود. اختلال و بی نظمی در رژیم غذایی، به ویژه در بیماری بی اشتهایی عصبی، سبب اختلال در قاعدگی یا قاعده نشدن در آن ها خواهد شد. علامت این اختلال کم شدن استروژن است و استروژن هورمونی است که برای داشتن تراکم استخوانی خوب، ضروری است. دخترانی که به بی اشتهایی عصبی مبتلا هستند اولین نشانه ی این بیماری شکستگی استخوان در اغلب آن هاست. به علاوه کاهش سطح استروژن در نوجوانی سبب افزایش خطر پوکی استخوان و به دنبال آن شکستگی های استخوانی در آینده خواهد شد. در برخی نمونه های شدیدتر، دخترانی که اختلال در خوردن دارند، پوکی استخوان در دهه 20 سالگی عمرشان پیشرفت می کند که دچار صدماتی می شوند که دیگر قابل جبران نیست.

اگر نشانه های زیر را در دختر خود دیدید با پزشک مشورت کنید:

در حالی که چندین ماه قاعدگی منظم دارند، یک یا چند ماه قاعده نمی شوند.

لاغری بیمارگونه و غیر طبیعی دارند.

به سرعت وزن کم می کنند.

غذا به مقدار خیلی کم می خورند.

در مقابل دیگران هیچ خوراکی نمی خورند.

به دنبال خوردن غذا به حمام می روند.

تمایل زیادی به لاغر بودن دارند.

تمایل به خوردن غذاهای کم کالری و رژیمی دارند.

ورزش و تحرک خیلی زیادی دارند.

آیا بایستی به بچه های خود مکمل های کلسیمی بدهیم؟

کارشناسان معتقدند کلسیم مورد نیاز بدن تا جایی که امکان دارد بایستی از منابع غذایی تامین شود. با این حال اگر فکر می کنید که بچه ی شما کلسیم کافی را از غذای خود کسب نمی کند بایستی با نظر پزشک مکمل های کلسیمی داده شود.

فعالیت های فیزیکی چگونه به استخوان های کودک من کمک می کند؟

ماهیچه های بدن زمانی قوی تر می شوند که از آن ها کار بکشید. فعالیت های ورزشی و فیزیکی برای کودک مهم است، اما مهم ترین فعالیت برای رشد استخوانی آن ها، راه رفتن، دویدن، پیاده روی، تنیس، بسکتبال، ژیمناستیک و فوتبال است. کودکانی که تمایل به بازی در بیرون از منزل را دارند، سطح ویتامین D بالاتری خواهند داشت. شنا و دوچرخه سواری نیز برای سلامت عمومی بدن کودک مفید هستند اما به اندازه ی ورزش های بالا در تراکم استخوانی کودکان موثر نیستند.

ورزش های سازمان یافته، می توانند جالب، مهیج و برای اعتماد به نفس بیشتر کودکان مفید باشند ولی به طور ویژه برای سلامت استخوان ها کمتر تاثیر دارد.

بهترین کار برای کودک این است که کمتر بنشیند و بیشتر در حال حرکت و دویدن باشد. این حرکت به صورت تنها یا با دوستانش، در خانه یا در پارک باشد. دادن این فرصت حرکت کردن به کودک، بهترین هدیه ای است که می توانید به او بدهید.

آیا انجام فعالیت های فیزیکی بیشتر، نتیجه بهتری می دهد؟

اغلب کودکان و نوجوانان، فعالیت های فیزیکی را به اندازه ی کافی انجام می دهند. با این حال انجام فعالیت های بیش از حد و افراط در آن، اغلب با محدود شدن تغذیه همراه می شود که این مساله خصوصا برای قهرمانان زن و دخترانی که کاهش وزن دارند می تواند مشکل ساز شود. فعالیت بیش از حد، همراه با اختلال در غذا خوردن، سبب کاهش استروژن و سرانجام نازک شدن استخوان ها و شکستگی راحت آن ها می شود.

سال ها قبل، مربیان ورزشی، ورزشکاران را در بسیاری از رشته ها، تشویق می کردند تا حد امکان لاغر بمانند از جمله ی این رشته ها: ژیمناستیک، بدنسازی، اسکیت، دو و غواصی بود. خوشبختانه، مربیان متوجه شدند که لاغری بیش از حد نشانه عدم سلامتی است و در داشتن طول عمر سالم اثر منفی می گذارد.

کودکان ما غیر از تغذیه و فعالیت فیزیکی کافی چه کارهای دیگری بایستی برای سلامتی استخوان هایشان انجام دهند؟

کودکان و نوجوانان بایستی از سیگار کشیدن دوری کنند. حتما می دانید که سیگار کشیدن برای قلب و شش ها مضر است اما بدانید که برای بافت استخوانی نیز ضرر دارد. سیگار هم به طور مستقیم و هم به طور غیر مستقیم به بدن ضرر می رساند. چندین مطالعه انجام شده است که سیگار کشیدن خطر شکستگی استخوانی را افزایش می دهد.

خطر اصلی این جاست که سیگار کشیدن انسان را به خود وابسته و معتاد می کند.

ممکن است با خود فکر کنید که هنوز خیلی زود است که از سن کودکی نگران سیگاری شدن بچه هایمان باشیم، اما اعتیاد از همان دوران کودکی و نوجوانی آغاز می شود. در حقیقت، بیشتر کسانی که از فراورده های تنباکو استفاده می کنند، قبل از پایان سن دبیرستان آلوده شده اند. و خبر خوب این که اگر فرزند شما تا پایان سن دبیرستان معتاد نشود، احتمالا تا پایان عمر معتاد نخواهد شد.

کودکانی که سالم غذا می خورند و ورزش برایشان عادت شده است و این رفتارها را تا نوجوانی انجام می دهند، به طور باور نکردنی این عادت ها را تمام عمر با خود همراه می برند.

پسرم آسم دارد و داروهای استروئیدی مصرف می کند تا این بیماری را کنترل کند. پزشکش می گوید شاید روی استخوان هایش اثر بگذارد. آیا کاری می توانیم برایش انجام دهیم؟

بیماری آسم به تنهایی تهدیدی برای سلامت استخوان نیست، اما برخی داروهایی که طولانی مدت برای درمان و کنترل آن، به کار می روند اثرات منفی روی استخوان ها دارند.

کورتیکاستروئیدها نوعی داروی ضد التهاب هستند که اغلب برای بیماری آسم تجویز می شوند. این داروها جذب کلسیم غذا را کاهش می دهند، از دست رفتن کلسیم توسط کلیه افزایش می یابد و منبع ذخیره کلسیم در استخوان کوچک می شود.

کودکانی که دچار آسم هستند، نیاز است تا مراقبت های بیشتری از استخوان آن ها به عمل آید، مطمئن شوید که کلسیم کافی را به دست می آورند و ورزش های لازم را انجام می دهند. در برخی موارد توصیه می شود که روزانه کلسیم بیشتری به بدن آن ها برسانید.

بسیاری مردم فکر می کنند شیر و فراورده های لبنی که منابع بزرگی از کلسیم و ویتامین D هستند، باعث عود کردن حملات آسم می شوند، اما شاید این تفکر زمانی درست باشد که کودک شما به فراورده های لبنی آلرژی و حساسیت داشته باشد. متاسفانه این تصور غلط سبب پرهیز غیر ضروری از فراورده های لبنی می شود و در طولانی مدت برای ساختمان استخوان نگران کننده است.

چون ورزش می تواند شروع حمله ی آسم باشد، اغلب مردم مبتلا به آسم از ورزش اجتناب می کنند در حالی که ورزش و فعالیت فیزیکی، استخوان را قوی تر می کند.

کودکانی که آسم دارند، به راحتی می توانند در محیط هایی که تهویه خوبی دارند، ورزش هایی مانند ژیمناستیک را انجام دهند.

پسر هشت ساله ی من بسیار بازیگوش و بی پرواست و تاکنون چندین بار استخوان هایش شکسته است. آیا ممکن است دچار مشکلی شبیه پوکی استخوان در این سن کم باشد؟

پوکی استخوان در بین کودکان و نوجوانان نادر است.

پوکی استخوانی که بر اثر اختلالات دارویی اتفاق می افتد، پوکی استخوان ثانویه نامیده می شود. البته ممکن است در نتیجه ی اختلال ژنتیکی مثل استئوژنز ایمپرفکتا باشد که در چنین بیماری، به علت استخوان سازی ناقص مادرزادی، استخوان ها به راحتی می شکنند حتی شکستگی های کوچک که علت آن مشخص نیست، رخ می دهد.

علت مشخصی برای پوکی استخوان در نوجوانان وجود ندارد.

اگر در مورد شکستگی های مکرر فرزندتان نگران هستید، حتما با پزشک در میان بگذارید و اطلاعات بیشتری از پزشک بخواهید.

چگونه می توانم به بهترین رشد استخوانی کودکانم کمک کنم؟ آن ها مطمئنا به استخوان های خود توجه نمی کنند.

شما کاملا درست می گویید. تحقیقات نشان می دهد که کودکان و نوجوانان نسبت به سلامتی خود فکر و توجه نمی کنند. به ندرت پیش می آید که بچه ای تغذیه ی درست و ورزش را برای سلامتی خود انجام دهد. اما می دانید که شما نقش مهمی در تصمیم گیری و رفتار و عادات آن ها خواهید داشت. برای مثال، زمانی که از بسیاری از نوجوانان پرسیده می شود که چه کسی در زندگی شما نقش مهم تری دارد، نام والدین را قبل از دوستان، برادر، خواهر، پدر بزرگ و مادر بزرگ خود می برند.

اختلالات، داروها و رفتارهایی که روی استخوان اثر سوء می گذارد

اختلالات اولیه مضر برای رشد استخوانی

ورم مفاصل در نوجوانان، دیابت، استئوژنز ایمپرفکتا یا استخوان سازی ناقص، پرکاری تیروئید، پرکاری پاراتیروئید، سندرم کوشینگ، سندرم بد جذبی، بی اشتهایی عصبی، بیماری کلیوی و بیماری کبدی

داروهایی با اثر سوء بر رشد استخوانی

برخی آنتی کانولسانت ها، کورتیکاستروئیدها و داروهای ایمونوسوپرسیو.

رفتارهایی با اثر سوء بر رشد استخوانی

بی تحرکی طولانی مدت، تغذیه ی ناکافی خصوصا از نظر کلسیم و ویتامین D، ورزش بیش از اندازه که سبب عدم قاعدگی شود، سیگار کشیدن، مصرف الکل.

بهترین کمکی که می توانید برای تقویت عادات و رفتارهای سالم کودکان خود بکنید این است که یک الگوی خوب برای آن ها باشید. محققان پیشنهاد می کنند که کودکان فعال، والدین فعالی دارند. اگر شما فعالیت های فیزیکی خود را در اولویت قرار دهید، غذای سالم در منزل بخورید، کلسیم کافی به بدن خود برسانید، بنابراین سبک زندگی مثبت شما اثر موثر و طولانی مدت روی کودکان خواهد گذاشت. در این جا به برخی کارهایی که می توانید انجام دهید اشاره می شود:

الگوی خوبی باشید. شیر بخورید، غذاهای غنی از کلسیم بخورید و به اندازه کافی ورزش کنید. سیگار نکشید. فراورده های لبنی را در معرض دید کودکان قرار دهید تا در هنگام گرسنگی به سمت آن غذاها متمایل شوند. دسترسی به نوشیدنی های شیرین را محدود کنید و خوراکی های بی فایده و مضر را در منزل نگهداری نکنید. کودکان را با انواع فعالیت های ورزشی آشنا کنید و آن ها را در بازی و ورزش شریک کنید.

کارهای نشستنی مثل نشستن جلوی تلویزیون، کامپیوتر و بازی های رایانه ای را محدود کنید. به کودکان آموزش دهید که هیچ گاه سیگار کشیدن را حتی برای یک بار امتحان نکنند و اثرات سوء طولانی مدت و سموم سیگار را به آن ها خاطر نشان کنید.

دقیق باشید که اگر نشانه هایی از اختلالات تغذیه ای و ورزش بیش از حد را در کودکان دیدید، قبل از سن نوجوانی خصوصا در دختران، فورا این مشکلات را برطرف کنید.

ممکن است بچه ها به سلامتی خود توجه و فکر نکنند اما به انرژی داشتن، اعتماد به نفس، زیبا بودن و قوی بودن اهمیت زیادی می دهند.

ترجمه: سمیه مظفری