درخشندگي لنز چيست؟
درخشندگي لنز
پديده اي است كه در هنگام وقوع آن نورهايي غير از نورهاي تشكيل دهنده تصوير وارد
لنز شوند و به فيلم يا سنسور دوربين برخورد كنند. درخشندگي لنز
معمولاً درگوشه عكاس ها قابل مشاهده است و چگونگي آن به شكل ديافراگم لنز
بستگي دارد. اين پديده مي تواند وضوح تصوير را پايين بياورد و تصويري
ناخواسته يا نا زيبا بسازد هر چند بعضي از عكاسان از اين پديده براي خلق آثار هنري
استفاده مي كنند ولي اغلب اوقات مجبوريد از بروز آن جلوگيري كنيد. خوب براي
اينكه بدانيم چه موقع از اين پديده استفاده كنيم و چه موقع از آن جلوگيري
كنيم بايد ابتدا آن را درك كنيم تا بتوانيم با توجه به نياز بهترين عكس را
خلق كنيم.
در تصوير چگونه به نظر مي رسد.
در تصوير بالا درخشش اضافي كه در بالا سمت راست تصوير ديده مي شود بوسيله
نور خورشيد بوجود آمده است، هر چنند خورشيد خارج از تصوير است. ولي در تصوير اشعه
هاي نور قابل مشاهده است و به صورت يك هرم 5 تا 8 وجهي نوراني گوشه اي از
تصوير را مي گيرد و وضوح كاهش مي آيد به خصوص در شكل زير كه اين هرم نوراني
قسمتي زيادي از تصوير را گرفته است. در هنگام اگر بخواهيم مانع از ايجاد اين
پديده شويم بايد مراقب اشيا درخشنده باشيم حتي اگر تصوير ما بسيار دور از آن
جسم درخشنده باشد. (يا حتي ممكن است جسم درخشنده در درون تصوير باشد.)
اين پديده چگونه اتفاق مي افتد
لنز همه دوربين هاي حتي ساده ترين دوربين ها از قسمت هاي مختلفي تشكيل شده
است. درخشندگي لنز از انحراف نوري غير از نور سازنده تصوير بوجود مي آيد اين
نور از مسير اصلي خود منحرف شده و در داخل دوربين بين اجزاي تشكيل دهنده لنز
به صورت داخلي چندين بار بازتابانده مي شود تا در نهايت به سنسور يا فيلم
عكاسي مي رسد و تصويري خلق مي كند چنين اثري در آن بوجود آمده است.
توجه، دهانه (Aperture)
لنزي كه در تصوير مشاهده مي كنيد در پشت چندين لنز قرار دارد.
قسمت هاي تشكيل دهنده لنزها معمولاً از مواد ضد انعكاسي پوشانده مي شوند
تا ميزان درخشندگي لنز را به حداقل برسانند هر چند هيچ لنز چندگانه اي وجود
ندارد كه از درخشندگي به طور كامل جلوگيري كند. منابع نور هنوز براي لنزها يك
مشكل اساسي هستند و درصدي از اشعه آنها بازتابش مي شود و درخشندگي ناخواسته در عكس ايجاد مي كنند.
درخشندگي هايي كه به شكل مخروط ظاهر مي شوند بوسيله اشعه هاي نوري كه از گوشه
هاي دهانه لنز (ديافراگم) بازتابانده مي شود بوجود مي آيد.
اگرچه درخشندگي بوسيله بازتابش داخلي لنز اتفاق مي افتد اما اغلب چنين
بازتابشي احتياج به يك منبع نور قوي دارد تا عكس شما را تحت تأثير قرار دهد.
منابعي مانند خورشيد، نور چراغ و حتي نور ماه كامل مي تواند سبب اين گونه
درخشندگي ها شود. حتي اگر در عكس هيچ منبع نوري وجود نداشته باشد نور غير
مستقيم اگر به لنز برخورد كند مي تواند درخشندگي ايجاد كند. نور معمولي كه در
از خارج از زاويه ديد قرار دارد در شكل گيري تصوير دخالتي ندارد ولي اگر اين
نور به صورتي ناخواسته منعكس شود يا منحرف شود ممكن است به سنسور يا فيلم
دوربين برسد و در كيفيت عكس شما تأثير بگذارد.
كاهش شدت درخشندگي با هود لنز
يك هود لنز خوب مي تواند به راحتي از ايجاد درخشندگي نور غير مستقيمي
كه در زاويه ديد قرار ندارد مانع شود. توجه داشته باشيد كه هود مناسب يك سطح داخلي
كاملاً ضد - انعكاسي دارد. شايد استفاده از هود براي لنز ساده ترين كار به
نظر بيايد ولي حقيقت اين است كه هيچ هودي به اندازه كافي بلند نيست تا مانع
از هر نور غير مستقيمي شود. اين مشكل زماني بيشتر خود را نشان مي دهد كه از
يك لنز 35 ميليمتري و يك دوربين SLR استفاده مي
كنيد. علت اين است كه اين هود ها براي زاويه ديد بزرگ طراحي شده اند.
بنابراين هودهايي كه براي لنز هاي زم طراحي شده اند فقط نورهاي غير مستقيم را
در فاصله كانوي هايي كه وايدتر هستند سد مي كنند.
به همين دليل فيلترهاي عكاسي ارزان قيمت معمولاً اثر درخشندگي لنز را
افزايش مي دهند.
ترجمه و تنظيم: علي
يزدي مقدم
مطالب مرتبط: