دیر وقت است و شما بعد از مهمانی شام در خانه دوست خود هستید. بسیار خسته اید و توان برگشت به خانه را ندارید. مایلید که شب را در کنار دوست خود سپری کنید فقط از یک چیز نگرانید و نمی دانید دوستتان در برخورد با آن چه رفتاری نشان می دهد. آن چیست؟ آب ریزش دهان در خواب!

برای بسیاری از مردم ریزش آب دهان در خواب مایه خجالت است، در حالی که اخیراً برخی خبرهای خوبی وجود دارد که نه تنها آب ریزش دهان بد نیست بلکه خوب هم هست!

ریزش آب دهان در خواب، نشان این است که شما به خوبی استراحت کرده اید و گذشته از این، آب ریزش دهان اصلاً چیز غیر عادی نیست. اکثر مردم فقط از آن خجالت می کشند، در حالی که به جای خجالت کشیدن باید با آن روبرو شوند و اصراری به پنهان کردن آن نداشته باشند، چون ریزش آب دهان اتفاق خوبی است.

وقتی می خوابید، وارد فازهای خواب می شوید. سه فاز اول خواب را مرحله حرکت غیر سریع چشم (non-REM) می نامند. کلمه (REM) مخفف کلمه (rapid eye movement) به معنای «حرکت سریع چشم» است. در مرحله حرکت غیر سریع چشم، بدن معمولا خود را بازیابی می کند. دیدن رویا مشخصه خواب REM است.

فاز خواب حرکت غیر سریع چشم خود به سه مرحله تقسیم می شود:

مرحله اول، زمانی است که به خواب می روید و حدود ده دقیقه طول می کشد. شما از نظر تکنیکی خواب هستید، اما به راحتی هوشیار می شوید.

مرحله دوم، بیشتر یک مرحله مقدماتی برای مراحل دیگر است. در این مرحله ضربان قلب آهسته می شود و بدن آماده رفتن به خواب عمیق می گردد.

مرحله سوم وقتی است که بدن به خواب عمیق رفته است، بیدار شدن سخت است و اگر بیدار شوید، برای چند دقیقه احساس گیجی می کنید.

فاز بعدی خواب معمولا یک ساعت و نیم ساعت بعد از رفتن به تخت خواب اتفاق می افتد. در طول مرحله REM، شما هنوز در خواب عمیق هستید. در این مرحله برخی پیام رسان های عصبی مغز غیر فعال می شوند تا از برخی حرکات عضلات جلوگیری شود. اولین مرحله REM معمولا حدود ده دقیقه و آخرین مرحله اش حدود یک ساعت طول می کشد. مغز فعال تر می شود، ضربان قلب نسبت به مرحله قبل افزایش می یابد و تنفس هم تندتر می شود. کودکان نیمی از زمان خواب شان را در مرحله REM می گذرانند در حالی که بزرگسالان در مقایسه با آن ها، تنها یک پنجم خواب خود را در این مرحله سپری می کنند.

از آن جایی که در طول این مرحله بدن کاملا راحت و ریلکس است، احتمال دارد که دهانتان کمی باز شود و مقداری از آب دهان بیرون بریزد. اما نگران نباشید، همان طور که قبلا گفته شد، ریختن آب دهان به بیرون اتفاق خوبیست. بدن در طول خواب به طور پیوسته بزاق تولید نمی کند و آن را قورت نمی دهد. از این رو باز شدن دهان در حالتی که ریلکس و راحت است، نشان می دهد که بدن واقعاً به خواب عمیق فرو رفته است و همه حرکات غیر حیاتی متوقف شده است بنابراین بسته نگه داشتن دهان جزو حرکات حیاتی نیست. واقعاً چه قدر احتمال وارد شدن حشرات به دهان وجود دارد؟

همیشه رویا نمی بینیم، گاهی چرت می زنیم و به خوبی استراحت نمی کنیم. ریزش آب دهان در خواب، نشانه این است که رویاها به همان شکلی که باید، در حال اتفاق افتادن هستند. از سوی دیگر خشکی دهان شاید به این معنا باشد که الگوی خواب مختل شده و به اندازه کافی به خواب عمیق فرو نرفته اید و یا به این معنی باشد که عادت های خواب شما درست نیست و یاخته های عصبی (نورون ها) مغز آن ها را نمی تواند بازیابی کند.

ریزش بزاق بی خطر و نشانه سلامتی است و دلیلی برای خجالت کشیدن وجود ندارد. به شرط این که منجر به وقفه تنفسی در خواب نشود که معمولا از آن به عنوان آپنه خواب در چرخه درمانی یاد می شود. نکته این جاست که ریزش بزاق در خواب بهتر از خُر و پف کردن و نشانه خواب سالم است.

گاهی اوقات به ویژه در سال های تکامل و رشد و نمو بدن، زمانی که انسان تلاش و کار بدنی و ذهنی بیشتری دارد، ریزش بزاق، رفع نیازهای بدن در خواب را آسان می کند. با این حال، داشتن یک برنامه خوب خواب، سبب می شود فکر کردن، کار کردن، یادگیری، عکس العمل و مدیریت زندگی، بهتر تضمین گردد. همچنین یک خواب خوب، موجب می شود که در روز بعد حال بهتری داشته باشید.

خواب خوب شبانه به این معنی است که مغزتان آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد را بازسازی می کند. برخی از مطالعات بر روی موش ها نشان می دهد که خواب خوب برای بازسازی دی اِن اِی (DNA) ضروری است.

ریزش آب دهان هم چنین می تواند ناشی از عفونت و یا برخی بیماری های جسمی باشد. اما آب ریزش دهان تنها در طول مدت بیماری اتفاق می افتد و بعد از بهبود به سرعت از بین می رود. آب ریزش دهان هم چنین می تواند نشان دهنده برخی از اختلالات در موارد خاص باشد و البته مشکلات، علایم و فشارهای دیگری نیز در کنار آن وجود دارند. ادعای این مقاله به این اشاره ندارد که همیشه و برای همه ریزش بزاق در طول خواب شبانه خوب است! حتی اگر مجبور شوید هر صبح رو بالشتی خود را عوض کنید!

اگر چه ریزش آب دهان نشانه خوبی است و بیشتر یک پدیده جانبی است اما نباید برای شما اصل باشد. برای جلوگیری از ریزش آب دهان چندین راه وجود دارد. برای مثال می توان به بلند کردن زیر سر هنگام خواب، خوابیدن به پشت، و نفس کشیدن تنها از راه بینی اشاره کرد. با این حال، نباید به علت ریزش آب دهان از این که پیش یکی از دوستانتان بخوابید، خجالت بکشید. آب ریزش دهان بدون اغراق نشانه یک خواب خوب در شب است.

ترجمه: مصطفی محمدی