روغن جعبه دنده یا واسکازین چیست؟

روغن جعبه دنده ترکیبی از روغن پایه و افزودنی هاست که دارای خاصیت ضد سایش و ضد ترک هستند و همچنین در دمای بالا پایداری قابل قبولی دارند.

کار روغن جعبه دنده چیست؟

وظیفه اصلی روغن جعبه دنده روانکاری چرخ دنده های جعبه دنده های دستی و اتومات است.

انواع اصلی روغن های جعبه دنده با توجه به کاربردشان چه هستند؟

دو نوع اصلی وجود دارد:

– روغن هایی که برای جعبه دنده های دستی و دیفرانسیل ها ساخته شده اند. که به آنها MTF هم می گویند که مخفف Manual Transmission Fluid است.

– و روغن هایی که برای جعبه دنده یا گیربکس اتوماتیک ساخته شده اند که به آنها ATF هم می گویند که مخفف Automatic Transmission Fluid است.

افزودنی های اصلی روغن جعبه دنده چه هستند؟

– افزودنی های ضد سایش، ضد ترک و EP (افزودنی برای فشار بسیار بالا ) . این ترکیبات علاوه بر اینکه مانع از برخورد مستقیم فلز با فلز می شوند از میزان اصطکاک هم می کاهند.

– افزودنی کاهنده نقطه سیلان این افزودنی نقطه انجماد روغن جعبه دنده را کاهش می دهد و سبب عملکرد بهتر روغن در دمای پایین تر می شود.

– افزودنی های خوردگی و اکسیداسیون: این افزودنی ها مقاومت فلزات را در برابر خوردگی شیمیایی و اکسیداسیون کاهش می دهند. همانطور که همه می دانند اکسیداسیون و واکنش های شیمیایی سبب فرسودگی و تخریب فلزات می شوند.

برای جعبه دنده اتوماتیک رنگ روغن چیست؟

همه روغن های جعبه دنده های اتومات رنگی متفاوت از روغن های مخصوص گیربکس دستی (معمولی ) دارند اما معمولاً رنگ آنها قرمز است.

روغن های MFT چگونه دسته بندی می شوند؟

پارامتر های تعیین کننده کارایی روغن جعبه دنده به دسته بندی API آنها اشاره دارد. و ویسکوزیته آنها با SAE J 360 مشخص می شود.

دسته بندی که بر اساس API انجام می گیرد چیست؟

این دسته بندی از درجه بندی GL یا Gear Lubricant استفاده می کند که به 6 زیر شاخه تقسیم شده اند از GL-1 تا GL-6 که فقط دو تای آنها مورد استفاده قرار می گیرند و GL-1 , GL-2, GL-3 و  GL-6 از رده خارج هستند.

– GL-4 این درجه روغنی با کارایی به این شرح است: برای جعبه دنده دستی که در سرعت های لغزش فوق العاده بالا کار می کنند، و همچنین در جعبه دنده های مارپیچی/حلزونی و گیربکس های مربوط به خودروها با شفت متنافر و دیگر تجهیزات اتوماتیک با سرعت بالا/گشتاور پایین و سرعت پایین/ گشتاور بالا مورد استفاده قرار گیرد.

– GL-5 این نوع روغن برای گیربکس های حلزونی، خودروی های سواری و خودروهای سرعت بالا / باربری مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع روغن برای کار در شرایط سخت ساخته شده اند و دارای افزودنی های ضد سایش و ضد ترک و EP هستند.

– MT -1 این نوع روغن برای گیربکس های دستی شرایط کاری سخت مورد استفاده قرار می گیرند. دارای پایداری بالا در برابر دمای بالا و تغییرات شدید دمایی هستند و سازگاری بیشتری با آلیاژهای مسی دارند. این نوع روغن معمولاً در گیربکس های دستی بدون سنکرونازیون برای وسایل نقلیه سنگین مانند اتوبوس ها و کامیون ها مورد استفاده قرار می گیرند.

ویسکوزیته SAE J 306 چه چیزی را نمایش می دهد؟

ویسکوزیته SAE J 306 روغن های گیربکس را بر اساس ویسکوزیته سینماتیک تقسیم بندی می کند. این تقسیم بندی روغن ها را بر اساس شرایط آب و هوایی، آب و هوای سرد، یا برای تمام فصول سال تقسیم بندی می کند.

روغن های ATF چگونه دسته بندی می شوند؟

برای روغن های ATF هیچ دسته بندی ویسکوزیته یا کاربردی وجود ندارد. و مشخصات آنها توسط کارخانه های سازنده جعبه دنده اتومات تعیین می شود.

رایج ترین استانداردهایی که توسط کارخانه های سازنده برای روغن های ATF توصیه شده اند چه هستند؟

معمول ترین استاندارد ها که به صورت گسترده ای در تمام دنیا مورد استفاده قرار می گیرند توسط جنرال موتورز (دکسرون) و کمپانی فورد (مرکون) ارائه شده اند. همچنین سازندگان جعبه دنده های اتوماتیک دیگری هم هستند که استاندارد هایی با ویژگی های منحصر به فرد خود را ارائه کرده اند.

جنرال موتورز – دکسرون

TASA – 1957                         – DEXRON II E – 1991          – DEXRON III H – 2003

DEXRON II D – 1981                        – DEXRON III G – 1997         – DEXRON VI – 2005

اگر از روغنی با استاندارد DEXRON II (انواع D,E) استفاده می کنید می توانید آنرا با کلاس بالاتر یعنی DEXRON III استفاده جایگزین نمایید، اما عکس آن صادق نیست.

کمپانی فورد موتورز – مرکون

– ESW M2C 33F/G (G Oil) – 1967

– ESP M2C 138-CJ (CJ Oil) – 1975

– ESP M2C 166 H (H Oil) – 1981

– MERCON WSP M2C 185 A – 1987

– MERCON V – 1996

– MERCON SP – 2005

– MERCON LV (Low viscosity) – 2008

 روغن مطابق با استاندارد های M2C33 -F,-G نباید با هیچ روغن دیگری که در استاندارد فورد مشخص شده است مخلوط شود.

دیگر استانداردها: 

Allison C-4

Caterpillar TO-4

Chrysler Mopar ATF +4

MAN type 339.X

Mercedes-Benz 236.X

Voith H55.63.35.XX

Voith H55.63.36.XX

VW part No.

ZF TE-ML XXZ

ترجمه: علی یزدی مقدم

 مطالب مرتبط:

• پرسش های متداول درباره روغن موتور و پاسخ به آنها
• پاسخ پرسش های متداول درباره روغن ترمز
• آشنایی با اجزای مختلف سیستم تعلیق خودرو
• فرمان هیدرولیک و روغن هیدرولیک
• چگونه تایر مناسب انتخاب کنیم
• کاوینی سوپر اسپرت ۶ چرخ
• خطر رانندگی در باران
• کاهش مصرف سوخت اتومبیل
• لاستیک نو برای چرخهای جلو یا عقب