تسمه تایم خودرو میل لنگ را به میل سوپاپ ها متصل می نماید به عبارت دیگر میل لنگ خودرو به کمک تسمه تایم میل سوپاپ یا میل سوپاپ ها را می چرخاند.

چرا باید تسمه تایم تعویض شود؟

اگر تسمه تایم بیش از حد مجاز خورده شود موتور بد کار می کند و اگر تسمه تایم پاره شود بسته به نوع خودروی شما ممکن است خسارت سنگینی به موتور وارد شود و هزینه زیادی برای شما بتراشد. بنابراین باید تسمه تایم در زمان مورد نظر تعویض گردد و اگر در این زمینه سهل انگاری کنید ممکن است با یک یا چند تااز این مشکلات روبرو شوید:

تسمه پاره شود

در این صورت موتور از کار خواهد افتاد و قطعات مختلفی از جمله سوپاپ ها و سرسیلندر آسیب خواهد دید ( البته این مشکل در موتور های قدیمی وجود ندارد.)

تسمه خورده شود یا شل شود

• در این صورت ممکن است تسمه شما یک دندانه رد کند معمولاً این اتفاق در سمت تسمه میل سوپاپ رخ می دهد و زمان بندی سوپاپ ها به هم بخورد. در این صورت موتور بد کار می کند و از راندمان آن به شدت کاسته خواهد شد.
• صدای ضربه و تق تق از موتور به گوش خواهد رسید.
• مشکلاتی که در میل سوپاپ وجود دارد سبب خواهد شد سنسور میل سوپاپ به میکروکامپیوتر خودروی شما آلارم بدهد و چراغ چک روشن شود.

چه موقع باید تسمه پروانه تعویض گردد؟

تسمه پروانه باید به عمر خودرو یا میزان کارکرد کیلومتر خودرو هر کدام که زودتر فرا برسد تعویض گردد که این معمولا بین 60 هزار کیلومتر تا 120 هزار کیلومتر است و بسته به نوع خودرو و توصیه سازنده متفاوت است. و به این ترتیب احتمال بروز مشکلاتی که در بالا گفته شد کاهش می یابد.

چگونه تسمه تایم را تعویض نمایم؟

برای تعویض تسمه تایم خودرو باید دانش و ابزار لازم را داشت و حتما از تسمه تایم با کیفیت مناسب استفاده کرد حتی برخی سازنده ها عملکرد تسمه تایم خود را ضمانت می کنند و در صورت بروز مشکل خسارت خودروی شما را می پردازند.

هنگام تعویض تسمه تایم علاوه بر تسمه باید سایر قطعات از قبیل پولی های هرز گرد، پولی سفت کن، پولی های میل سوپاپ و میل لنگ و همچنین همه قطعات مربوطه باید مورد بازرسی  قرار گیرند و در صورتیکه دندانه های روی پولی ها خورده شده است یا بیرینگ هرزگرد ها گیر یا صدای غیر عادی دارد یا ممکن است سیل ها، اورینگ ها یا پولکی ها ممکن است نشتی روغن داشته باشد که در این صورت حتما باید تعویض گردند.

زمان بندی سوپاپ ها هم از جمله کارهایی است که در هنگام تعویض تسمه تایم بهتر است چک شود البته این کار نیاز به دانش و ابزاری دارد که ممکن است مکانیک شما آنرا نداشته باشد به همین دلیل معمولا هنگام تعویض تسمه تایم میل لنگ و میل سوپاپ هر دو را در جای خود ثابت نگه می دارند تا زمانبندی به هم نخورد و پس از آن به باز کردن تسمه تایم اقدام می کنند و در بهترین حالت فقط زمانبندی سوپاپ ها مانند قبل از تعویض تسمه خواهد بود

در ادامه به صورت کاملا مختصر همراه با تصویر مراحل تعویض تسمه تایم را برای خودروی ال-90 ذکر می کنیم:

برای تعویض تسم ال نود باید دسته موتور خودرو باز شود بنابراین قبل از هر چیزی باید موتور مهار شود همانطور که در شکل بالا می بینید این عمل به کمک جکی گه در زیر موتور قرار گرفته است انجام شده است و همانطور که در تصویر مشخص است قبل از آن چرخ سمت کمک راننده باز شده است و واضح است که یک جک هم برای این منظور لازم است.

دسته موتور باز شده و کاور محفظه تسمه تایم باز می شود.

همانطور که در شکل می بینید برای ثابت نگه داشتن میل لنگ و میل سوپاپ ها نسبت به یکدیگر و به هم نخوردن زمانبندی سوپاپ ها به ابزار مخصوصی نیاز است آن ابزار U شکل برای ثابت نگه داشتن میل سوپاپ مورد استفاده قرار می گیرد و میله ای که در شکل بالا می بینید برای ثابت نگه داشتن میل لنگ استفاده می شود توجه داشته باشید که بدون این ابزار مخصوص هیچ مکانیکی نمی تواند تسمه تایم خودروی شما را تعویض نماید.

در شکل بالا انتهای میل سوپاپ را قبل از نصب ابزار مخصوص می بینید در این قسمت پولکی هایی وجود داشته که برداشته شده است اسن پولکی ها قیکت زیادی ندارند و باید با پولکی های جدید تعویض شوند و حتما از نوع مرغوب و اورجینال استفاده کنید در غیر این صورت در اثر انبساط و انقباض از این قسمت نشتی روغن خواهید داشت و ممکن است خسارت سنگینی به موتور خودروی شما وارد شود. بنابراین چندی پس از تعویض تسمه حتما از آنها بازدیدی داشته باشید و سطح روغن را هم بررسی کنید.

اکنون که میل سوپاپ ها و تسمه تایم هر دو به کمک ابزار مخصوص در جای خود ثابت نگه داشته شده اند می توان تسمه تایم را تعویض کرد.

نکته دیگری که لازم است به آن توجه کنید این است که سر میل لنگ پولی دیگری هم وجود دارد که در شکل بالا می توانید این پولی را ببینید که باز شده است و پایین تر قرار گرفته تا تسمه تایم تعویض شود این پولی به کمک تسمه خود محرک قطعاتی از جمله دینام، واترپمپ، کمپرسور كولر و  پمپ هیدرولیک فرمان است.

نکته ای که درباره این تسمه وجود دارد این است که اگر پاره شود و در اثر بدشانسی تکه های آن بین تسمه تایم شما گیر کند می تواند منجر به پاره شدن تسکه تایم شود و اشتباهی که همه می کنند این است که به این تسمه اهمیت نمی دهند و در تعویض آن سهل انگاری می کنند هر چند فواصل تعویض آن مانند تسمه تایم نیست و می توانید آنرا دیرتر تعویض کنید ولی باید هر از چند گاهی آنرا بازدید کنید و در صورتی که خوردگی و ترک در آن دیدید بدون تامل برای تعویض آن اقدام نمایید.

در پایان می توانید تسمه تایم را تعویض نمایید و تسمه نو را جا بیندازید که در ال نود فشار تسمه توسط سفت کن اتومات تامین می شود. توجه داشته باشید که حتما از تسمه اورجینال و اصلی استفاده کنید متاسفانه تسمه تایم های تقلبی در بازار فراوان هستند و تشخیص آن ها هم کار ساده ای نیست و فقط مکانیک با تجربه می تواند آنرا تشخیص دهد و یا اینکه باید از نمایندگی مجاز تسمه را تهیه نمایید.

پس از جا زدن تسمه و قرار دادن کاور ها می توانید ابزار مخصوص را باز کنید و دسته موتور را ببندید که البته انجام همه این مراحل باید توسط یک مکانیک با تجربه انجام شود.

پیروز باشید

با تشکر از آقای عظیم مقامی

علی یزدی مقدم

مطالب مرتبط:

• داغ كردن بيش از حد يا جوش آوردن موتور و دلايل آن
• بررسي مشكلات سوخت رساني هنگامي كه خودرو روشن نمي شود.
• سیستم کلاچ دوبل چگونه کار می کند و کجا استفاده می شود؟
• پرسش های متداول درباره روغن موتور و پاسخ به آنها
• اساس کار پمپ هیدرولیک فرمان خودرو
• سیستم تامین هوای ورودی موتور خودرو