کاربران ناراضی ایکس بار دیگر به سمت بلواسکای، یک پلتفرم شبکه اجتماعی جدید که از توییتر سابق قبل از تصاحب توسط ایلان ماسک در سال 2022 منشعب شده است، روی آورده‌اند. اگرچه این پلتفرم در مقایسه با فضاهای آنلاین قدیمی‌تر مانند ایکس کوچک باقی مانده است، اما به عنوان یک جایگزین برای کسانی که به دنبال فضایی متفاوت، سبک‌تر، دوستانه‌تر و کمتر تحت تأثیر ماسک هستند، ظاهر شده است.
بلواسکای چیست؟
بلواسکای که توسط مدیرعامل سابق توییتر، جک دورسی، حمایت می‌شود، تا فوریه 2024 به صورت دعوت‌نامه‌ای باقی مانده بود و سپس به روی عموم باز شد. این دوره دعوت‌نامه‌ای به سایت زمان داد تا ابزارهای نظارتی و ویژگی‌های دیگر را توسعه دهد. این پلتفرم شبیه ایکس طراحی شده است، با یک فید «کشف» و یک فید زمانی برای حساب‌هایی که کاربران دنبال می‌کنند. کاربران می‌توانند پیام‌های مستقیم ارسال کنند، پست‌ها را پین کنند و «پک‌های شروع» پیدا کنند که لیستی انتخاب‌شده از افراد و فیدهای سفارشی برای دنبال‌کردن ارائه می‌دهند. در حقیقت آنها سیاست شحصی سازی تجربه کاربر را سرلوحه کار خود قرار داده اند که می تواند به جذابیت آن در برابر بسیاری از رقبا بیفزاید.
چرا بلواسکای در حال رشد است؟
بلواسکای در اواسط نوامبر 2024 اعلام کرد که تعداد کل کاربران آن به 15 میلیون نفر رسیده است، در حالی که این عدد در پایان اکتبر حدود 13 میلیون نفر بود، زیرا برخی از کاربران ایکس به دنبال یک پلتفرم جایگزین برای انتشار افکار خود و صحبت با دیگران در فضای آنلاین هستند. پس از انتخابات کاربران این شبکه اجتماعی افزایش یافت، این اولین باری نیست که بلواسکای از خروج مردم از ایکس (توییتر) سود برده است. این پلتفرم پس از ممنوعیت ایکس در برزیل در ماه آگوست 2.6 میلیون کاربر جذب کرد که 85 درصد آنها از برزیل بودند. حدود 500 هزار کاربر جدید در یک روز در اکتبر ثبت‌نام کردند، زمانی که ایکس (توییتر) اعلام کرد حساب‌های مسدودشده می‌توانند پست‌های عمومی کاربران را ببینند.
در سراسر این پلتفرم، کاربران جدید – از جمله روزنامه‌نگاران، سیاستمداران چپ‌گرا و افراد مشهور – میم‌هایی ارسال کرده و به اشتراک گذاشته‌اند که از استفاده از فضایی بدون تبلیغات و سخنان نفرت‌انگیز هیجان‌زده‌اند. برخی گفتند که این پلتفرم آنها را به یاد روزهای اولیه توییتر بیش از یک دهه پیش می‌اندازد.
با وجود رشد بلواسکای، ایکس پس از انتخابات اعلام کرد که «مکالمه جهانی در مورد انتخابات آمریکا را تحت سلطه خود داشت» و رکوردهای جدیدی ثبت کرده است.
فراتر از شبکه‌های اجتماعی
با این حال، بلواسکای اهداف بزرگ‌تری از جایگزینی ایکس دارد. فراتر از خود پلتفرم، در حال ساخت یک زیربنای فنی – چیزی که آن را «پروتکل مکالمه عمومی» می‌نامد – است که می‌تواند شبکه‌های اجتماعی را در پلتفرم‌های مختلف قابل تعامل کند، چیزی که به عنوان تعامل‌پذیری (interoperability) نیز شناخته می‌شود، مانند ایمیل، وبلاگ‌ها یا شماره‌های تلفن.
در حال حاضر، نمی‌توانید بین پلتفرم‌های اجتماعی مختلف ارتباط برقرار کنید تا مثلاً در مورد حساب او در شبکه های اجتماعی دیگر نظر بدهید. کاربران توییتر باید در توییتر بمانند و کاربران تیک‌تاک باید در تیک‌تاک بمانند تا با حساب‌های آن شبکه های اجتماعی تعامل داشته باشند. شرکت‌های بزرگ فناوری عمدتاً سدهایی اطراف دارایی‌های آنلاین خود ساخته‌اند که به مدل‌های تجاری مبتنی بر تبلیغات آنها کمک می‌کند.
بلواسکای در تلاش است تا همه این قابلیت ها را اضافه کند و به سوی تعامل‌پذیری فرا شبکه ای حرکت کند.
چشم انداز آینده بلواسکای
بلواسکای نه‌تنها در حال رقابت با سایر پلتفرم‌های اجتماعی است، بلکه قصد دارد نحوه عملکرد شبکه‌های اجتماعی را تغییر دهد. پروتکل AT، که زیربنای این پلتفرم است، وعده می‌دهد که تجربه کاربران در شبکه‌های اجتماعی را با ایجاد استانداردهای باز بهبود بخشد. این رویکرد می‌تواند فضایی ایجاد کند که افراد با هر پلتفرمی تعامل کنند، بدون اینکه محدود به سیاست‌ها و فناوری‌های خاص شرکت‌های بزرگ شوند.
مزایای استفاده از بلواسکای برای کاربران جدید
- بدون تبلیغات مزاحم:
برخلاف بسیاری از پلتفرم‌های دیگر، بلواسکای فضایی ایجاد کرده است که در آن کاربران از تبلیغات بیش‌ازحد و حواس‌پرتی‌های معمول خبری نیست. - تمرکز بر محتوا و گفتگو:
این پلتفرم با حذف الگوریتم‌های پیچیده‌ای که محتوا را بر اساس تبلیغات اولویت می‌دهند، به کاربران امکان می‌دهد تا روی محتوای واقعی تمرکز کنند. - جامعه‌ای دوستانه‌تر:
بسیاری از کاربران از فضای دوستانه‌تر این پلتفرم نسبت به ایکس و دیگر شبکه‌های اجتماعی تمجید کرده‌اند.
ابزارها و ویژگی‌های نوآورانه در بلواسکای
- سیستم فیدهای سفارشی: کاربران می‌توانند فیدهای خاصی ایجاد کنند که به علایق آنها پاسخ دهد، مثل دنبال کردن اخبار فناوری، هنر یا رویدادهای سیاسی.
- مدیریت قوی‌تر محتوا: ابزارهای نظارتی به کاربران و مدیران اجازه می‌دهد تا محتوای ناخواسته را به‌سرعت شناسایی و حذف کنند.
- دسترسی به جوامع تخصصی: بلواسکای بستری مناسب برای ساخت گروه‌ها و انجمن‌های تخصصی در زمینه‌های مختلف است.
بلواسکای و تأثیر آن بر کاربران ایرانی
بلواسکای می‌تواند برای کاربران ایرانی جذاب باشد. تمرکز این پلتفرم بر امنیت و حفظ حریم خصوصی، آن را به گزینه‌ای مناسب برای کاربران تبدیل کرده است. این پلتفرم اجتماعی هنوز در بین کاربران ایرانی خیلی معروف نیست اما پیش بینی می شود از کشور هایی مانند ایران افراد زیادی در آن عضو شوند. البته هم اکنون هم کاربران فارسی زبان قابل توجهی در این پلتفرم حضور دارند و فعالیت می کنند.
مقایسه بلواسکای با سایر شبکه‌های اجتماعی
| ویژگی | بلواسکای | ایکس | Mastodon | |
| تعامل‌پذیری | بله | خیر | بله | خیر |
| تبلیغات | ندارد | بله | ندارد | بله |
| فضای جامعه‌محور | بله | محدود | بله | متوسط |
| مدیریت محتوا | قوی | متوسط | متوسط | ضعیف |
چالش‌های پیش روی بلواسکای
- رقابت با غول‌های فناوری:
بلواسکای باید با شرکت‌های بزرگی مانند متا و ایکس رقابت کند که منابع عظیمی دارند. - جذب کاربران جدید:
گرچه این پلتفرم در حال رشد است، اما هنوز به اندازه رقبای خود شناخته‌شده نیست. - پایداری مالی:
عدم وابستگی به تبلیغات، نیازمند مدل درآمدی پایداری است که هنوز برای این پلتفرم کاملاً مشخص نشده است.
نکات کلیدی برای نویسندگان و کسب‌وکارها در بلواسکای
برای کسانی که به دنبال بازاریابی یا تولید محتوا در بلواسکای هستند، توجه به موارد زیر حیاتی است:
- تولید محتوای خلاقانه و بدون کلیشه.
- تعامل مستقیم و واقعی با مخاطبان، چون فضای این پلتفرم بیشتر جامعه‌محور است.
- استفاده از فیدهای سفارشی برای یافتن جوامع مرتبط.
جمع‌بندی: آینده شبکه‌های اجتماعی با بلواسکای
بلواسکای با رویکردی نوآورانه و متفاوت، در حال تعریف دوباره مفهوم شبکه‌های اجتماعی است. این پلتفرم که از دل Twitter سابق و با حمایت جک دورسی ایجاد شده است، توانسته فضایی دوستانه‌تر، بدون تبلیغات و با تمرکز بر تعامل‌پذیری ایجاد کند. با ابزارهای قوی مدیریت محتوا، فیدهای سفارشی و طراحی جامعه‌محور، بلواسکای به کاربران این امکان را می‌دهد که تجربه‌ای متفاوت و دلپذیر از حضور در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند.
رشد سریع این پلتفرم، جذب کاربران ناراضی از X و سایر پلتفرم‌ها، و هدف بلندمدت آن برای ایجاد استانداردهای باز و تعامل‌پذیری، نشان می‌دهد که بلواسکای نه‌تنها یک جایگزین برای شبکه‌های اجتماعی فعلی، بلکه یک گام به سوی آینده‌ای بازتر و کاربرمحورتر است.
با توجه به مزایا و قابلیت‌های منحصر‌به‌فرد بلواسکای، این پلتفرم می‌تواند به یکی از بازیگران اصلی در عرصه شبکه‌های اجتماعی تبدیل شود. برای کاربران، کسب‌وکارها و تولیدکنندگان محتوا، پیوستن به بلواسکای فرصتی است تا در فضایی پویا و در حال رشد، حضوری موثر داشته باشند.
اگر به دنبال فضایی تازه برای بیان عقاید، تعامل با دیگران و رشد آنلاین هستید، بلواسکای یک انتخاب ایده‌آل برای شماست.
ترجمه و تحقیق: علی یزدی مقدم
