در این مقاله سعی داریم ضرب عدد 11 در یک عدد چند رقمی و ضرب 111 در یک عدد چند رقمی به روشی ساده و بدون نیاز به ماشین حساب را به گونه ای آموزش دهیم که بسیار ساده تر از روش ضرب معمول به جواب برسید.
زمانی که ضربی را به هر روشی به دست آورده اید و حال می خواهید مطمئن شوید که جوابتان درست بوده یا نه می توانید این روش ها را بکار ببندید. همچنین برای افرادی که شغل آنها حساب و کتاب است مثل حسابدارها و کارمندان بانک این روشها می تواند سرعت و دقت کار آنها را بالا ببرد. همین طور دانش آموزان و شرکت کنندگان در کنکور یا دیگر آزمونها نیز علاقه دارند تا این روش ها را بیاموزند تا در تست زنی سرعت و دقت آنها بالاتر رود.
ضرب 11 در عدد چند رقمی
در این قسمت ضرب 11 را در یک عدد دو رقمی آموزش می دهیم ولی می توانید 11 را در عدد هر چند رقمی که داشته باشد نیز با همین روش ضرب کنید. دو طرف این عدد را صفر بگذارید و دو رقم دو رقم از سمت راست شروع به جمع کردن اعداد کنید و در حاصل بنویسید.
البته نکته ای که باید دقت کنید این است که هر بار که جمع انجام می شود یک رقم سمت راست، کنار گذاشته می شود و دو رقم بعدی جمع می شود.
مثلا اگر ضرب 11 در 23 است. دو طرف 23 صفر می گذارید که می شود 0230 سپس از سمت راست دو رقم دو رقم جمع کنید یعنی:
0+3=3
3+2=5 و
2+0=2
بنابراین حاصل می شود: 253
حال اگر حاصل جمع اعداد، دو رقمی و بیشتر از 9 شد باید رقم سمت راست جمع، یعنی یکان را بنویسید و رقم سمت چپ یعنی دهگان را به دو عدد بعدی جمع شده اضافه کنید. مثلا ضرب 11 در 296 باید دو طرف 296 را صفر بگذارید (02960) و از سمت راست دو رقم دو رقم شروع به جمع کردن کنید و زمانی که جمع شش و نه، 15 می شود باید 5 را بنویسید و 1 را با دو رقم بعدی جمع کنید. یعنی:
0+6=6
6+9=15 که 5 آن نوشته می شود و یک به جمع بعدی اضافه می شود
9+2+1=12 که 2 آن نوشته می شود و یک به جمع بعدی اضافه می شود
2+0+1=3
بنابراین حاصل ضرب 11 * 296 می شود:3256
ضرب 111 در عدد چند رقمی
روش ضرب 111 در یک عدد شبیه ضرب 11 است با این تفاوت که اعداد بایستی سه رقم سه رقم جمع شود. توضیح کامل اینکه در هر طرف عدد، دو صفر بگذارید و سه رقم سه رقم از سمت راست شروع به جمع کردن کنید و اگر حاصل جمع هر یک بیشتر از 9 شد رقم یکان را بنویسید و دهگان را با سه رقم بعدی جمع کنید.
همان نکته ای که در ضرب 11 دقت کردید، در اینجا هم صدق می کند یعنی در ابتدا سه رقم سمت راست جمع می شود سپس رقم سمت راست کنار گذاشته می شود و مجددا دو رقم جمع قبلی با یک عدد سمت چپ آن که در مجموع سه عدد می شود جمع می گردد. همین روند تا تمام شدن رقم ها ادامه می یابد.
مثلا در ضرب 111 در عدد 367 باید دو طرف عدد دو صفر بگذارید (0036700) و شروع به جمع سه رقم سه رقم از سمت راست کنید یعنی
0+0+7=7
0+7+6=13 که 3 نوشته می شود و 1 با جمع بعدی جمع می گردد
7+6+3+1=17 که 7 نوشته می شود و 1 با جمع بعدی جمع می گردد
6+3+0+1=10 که 0 نوشته می شود و 1 با جمع بعدی جمع می گردد
3+0+0+1=4
بنابراین حاصل می شود: 40737
فهیمه مظفری
