صرفه جویی انرژی در ساختمان ها به کمک بام خنک
یک بام خنک می تواند دمای مناسب تری در داخل ساختمان فراهم کند. این کار با منعکس کردن گرما از طریق یک سطح منعکس کننده نور خورشید و یا با استفاده از لایه هوای محبوس برای عایق سازی گرما انجام می گیرد.
بام خنک در بیشتر مناطق دنیا همراه با انرژی خورشیدی استفاده شده است. به گونه ای که بخشی از گرمای خورشید به الکتریسیته تبدیل می شود و باقی آن بازتابیده می شود در حالیکه بام خانه در حالت عادی چنین قابلیتی ندارد و مقدار زیادی از سرما یا گرما از همین طریق تلف می شود. در گرمای شدید تابستان دمای بام سیاه به 65 درجه سانتیگراد می رسد. با استفاده از این فن آوری می توانید بیش از 25 درجه از این دما بکاهید.
کاهش دمای بام بسیار ارزشمند است اما برتری اصلی این فن آوری را در داخل ساختمان می توان دید. فن آوری بام خنک به سیستم تهویه ساختمان کمک می کند تا با صرف انرژی کمتر دمای مناسب تری در داخل خانه ایجاد نماید. و فضای دلپذیر تری فراهم می کند. حتی هزینه سرمایه گذاری اولیه برای خرید تجهیزات گرمایشی و سرمایشی کاهش می یابد چون نیاز به تجهیزات با توان حرارتی-برودتی کمتری دارید. فن آوری بام خنک با توجه به آب و هوا و شرایط منطقه در نقاط مختلف دنیا به روش های متفاوتی اجرا می شود و از مصالح متفاوتی هم برای این منظور استفاده می شود که از آن جمله می توان به رنگ های منعکس کننده حرارت، عایق های مخصوص پشت بام، کاشی ها ، محصولات چوبی و غیره اشاره کرد. یکی از تاثیرات محیطی که چنین طرح هایی را مورد توجه مسئولین قرار داده است تاثیر آن در کاهش اثر پدیده گرمای جزیره ای است که در مناطق شهری رخ می دهد در این پدیده دمای هوا به مقدار قابل توجهی در مناطق پر جمعیت بالا می رود که خود طبعات و مشکلات بزرگتری را ایجاد می کند. در مناطق شهری دمای هوا در زیر آفتاب بسیار بالاتر از دمای هوا در زیر آفتاب در روستاهای اطراف است. مطالعاطی که روی سلامتی افراد انجام شده است نشان داده که پدیده گرمای جزیره ای تاثیر منفی در سلامتی ساکنین آن منطقه دارد و به همین دلیل است که امروزه بیشتر به این پدیده توجه می شود.
یکی دیگر از منافع کلان استفاده از این فناوری در خانه های مدرن این است که چون در انرژی صرفه جویی می شود در مصرف آب هم صرفه جویی می شود همانطور که می دانید برای تولید انرژی بسته به روش تولید مقدار قابل توجهی آب نیاز است و قسمتی از این آب هم نه تنها از چرخه خارج می شود بلکه می تواند دیگر منابع آبی را هم آلوده کند.
نکته آخر اینکه برای تولید الکتریسیته ای که برای خنک کاری مورد استفاده قرار می گیرد گرمای زیادی تولید می شود در بهترین شرایط کمتر از یک سوم انرژی سوختی که تبدیل به انرژی الکتریسیته می شود به دست مصرف کننده می رسد. حال اگر بخشی از گرمای تلف شده در بام خانه ها توسط سلول های خورشیدی تبدیل به انرژی الکتریکی شود و مورد استفاده سیستم تهویه مطبوع قرار گیرد کمکی دو چندان به کاهش اتلاف انرژِی شده است.
بام سبز هم روش مشابه دیگری است که به کمک آن می توان به میزان زیادی (حداکثر 50 درصد ) در مصرف انرژی صرفه جویی کرد این خنک کاری به کمک سایه گیاهانی که روی پشت بام قرار دارند و تبرید ناشی از تبخیر آب توسط گیاه صورت می گیرد نکته مثبت دیگر بام سبز در مناطقی که باران های سیل آسای فصلی و غیر فصلی دارند بسیار قابل توجه است در این مناطق به کمک بام سبز می توان از جاری شدن حجم زیادی از آب در معابر جلوگیری کرد. بام سبز دو نوع سبک و سنگین دارد که در نوع سبک که احتیاج به لایه نازکی از خاک دارد فقط سبزی کاری می شود و در نوع سنگین که لایه ضخیم تری از خاک وجود دارد و میتوان گیاهان بزرگتری را روی بام خانه پرورش داد. این فناوری برای مناطق و شهر های آلوده به شدت توصیه می شود چون هم با صرفه جویی انرژی و هم با تصفیه هوا توسط گیاهان به پاکیزگی هوا بسیار کمک می کند و برای شهری مانند تهران می تواند بسیار مفید باشد. البته حتما نیاز به بومی سازی هم وجود دارد. بام سبز برترین فناوری و برای ساختمان ها در مناطق شهری و به خصوص کلان شهر ها است.
در بررسی که توسط محققین آمریکایی انجام شده تخمین زده می شود اگر این طرح در مناطق شهری کالیفرنیا عملیاتی گردد در حدود 1.6 میلیون مگا وات-ساعت در مصرف انرژی سالیانه و 211 میلیون دلار در هزینه سالانه تولید الکتریسیته صرفه جویی می شود.
ترجمه و تحقیق: علی یزدی مقدم
نظر شما چیست؟
پرسش های خود را در بخش پرسش و پاسخ مطرح کنید