آيا تجهيزات و مبلمان داخل خودرو مواد سمي منتشر مي كنند!
مواد شيميايي كه از قطعات داخلي خودرو متصاعد مي شوند و به «بوي خودروي نو» معروف شده اند مي توانند سلامت راننده و مسافران را تهديد كنند توجه داشته باشيد كه اين خطر جدي است.
شايد بد نباشد چند نمونه از بهترين ها و بدترين ها از اين لحاط را خدمت شما معرفي كنيم. (در اين تحقيق خودرو هاي چيني مورد آزمايش قرار نگرفتند.)
بدترين ها: نيسان ورسا، چِوي آوئو، سايون XB 5dr، كيا ريو
بهترين ها: چِوي كبالت، كرايسلر پي تي كرويزر، هوندا اوديسه، ولو وي 50
در سال 2007 مركز بوم شناسي آن آربور اولين راهنما را در اين زمينه منتشر كرد. بيش از 200 مدل از متداولترين خودروهاي مدل 2006 و 2007 در ايالات متحده آمريكا مورد بررسي قرار گرفتند تا از نظر ميزان انتشار گازهاي سمي خطرناك براي سلامت آناليز هاي لازم صورت گيرد. اين گاز ها قطعات داخلي مانند فرمان، داشبورد، استراحتگاه آرنج و صندلي ها متصاعد مي شدند. اين مواد شيميايي بخشي از گازهايي كه وارد ريه هاي ما مي شوند هستند و به بوي خودروي نو معروف شده اند. كه در دراز مدت به يك سري مشكلات و بيماري ها منجر مي شوند. در اين تحقيقات مشخص شد از آنجا كه هر آمريكايي به طور ميانگين 1.5 ساعت در روز را در خودرو مي گذراند، اين گاز هاي سمي بزرگترين معصل آلودگي هوا براي آنهاست.
خبر خوب اينكه برخي خودرو ها از اين لحاظ در شرايط بسيار بهتري قرار دارند. استفاده از مواد سمي در توليد قطعات داخل خودرو ضرورتي ندارد و برخي توليد كننده ها بزرگ و معتبر در حال جايگزني آنها با مواد بي خطر براي سلامتي هستند. خطرناك ترين مواد سمي موجود در قطعات داخلي خودرو عبارتند از: ترکیبات حاوی برم، كلر ( كه نشانه وجود پلي وينيل كلرايد يا PVC و افزودني هاي سازنده پلاستيك هستند.) سرب و فلزات سنگين.
اين مواد شيميايي مي توانند گستره وسيعي از بيماري ها و مشكلات سلامتي ايجاد نمايند كه از آن جمله مي توان به حساسيت هاي مختلف، مشكلات مادرزادي، اختلالات يادگيري، سمي شدن كبد و سرطان اشاره كرد.
جف گرهارد رئيس كمپين خودرهاي پاك مركز بوم شناسي ايالات متحده مي گويد: «تحقيقات ما نشان مي دهد كه نيازي به استفاده از مواد شيميايي براي ساخت قطعات داخلي خودرو نيست. و خودرو ساز هايي كه اين مواد سمي خطرناك را جايگزين نمي كنند در حقيقت كاري نابخشودني انجام مي دهند و به سلامت جامعه ضربه اي مهلك مي زنند كه هزينه هاي درماني سنگيني هم در پي خواهد داشت.»
با بررسي كه به كمك اشعه ايكس انجام شد، 15 قطعه مختلف مورد بررسي قرار گرفت به کمک اشعه ایکس در كمتر از 60 ثانيه براي هر قطعه مواد تشکیل دهنده آنها مشخص گرديد. اين قطعات شامل: فرمان، اهرم تعويض دنده، كنسول وسط/استراحتگاه آرنج، داشبورد، روكش سقف خودرو، موكت و كف پوش خودرو، صندلي هاي جلو، صندلي عقب، پايه هاي صندلي ها، زه سخت مربوط به درب هاي خودرو، زه نرم مربوط به درب خودرو، لاستيك هاي آب بندي بدنه، سيم ها، لاستيك هاي آب بندي پنجره خودرو و وزنه هاي بالانس چرخ ها بودند. اين ها قطعاتي هستند كه يا خيلي لمس مي شوند يا سرنشينان خودرو بیشتر در معرض خطر آنها قرار دارند.
موادي كه از آنها براي ساخت اين قطعات استفاده مي شود بسيار متنوع و گوناگون هستند و در اين ميان مواد خطرناك براي محيط زيست و انسان هم كم نيستند ولي در اين تحقيق فقط به مواردي كه سمي بودن و خطرناك بودن آنها اثبات شده بود اشاره شده است كه عبارتند از:
برم: تركيبي از برم در ساخت قطعات پلاستيكي استفاده مي شود كه براي بالا بردن مقاومت قطعات در برابر آتش سوزي اضافه شده اند. اشعه UV كه در نور آفتاب وجود دارد و گرما آزاد شدن آنرا در فضا سرعت مي بخشند. اين مواد كه به آنها BFR مي گويند در طول عمر خودرو در فضاي داخل اتاق متصاعد مي شوند و مي توانند سبب مشكلاتي در تيروئيد، اختلالات حافظه و تيروئيد، ناباروري، تغييرات رفتاري شوند و مشكلات ديگر سلامتي ايجاد كنند.
كلر: كلر در پلي وينيل كلرايد وجود دارد، PVC به وفور در صنعت و در تجهيزات و وسايل پلاستيكي مورد استفاده قرار مي گيرد. البته درباره استفاده از آن ملاحظات زيست محيطي و سلامت موجودات زنده وجود دارد كه بايد مورد توجه كارخانه هاي سازنده خودرو قرار گيرد. در PVC تركيبات شيميايي وجود دارد كه به آنها phthalates مي گويند. برخي از اين تركيبات مي توانند منجر به مشكلاتي براي سلامت انسان ها شوند كه از آن جمله مي توان به ناباروري، زايمان زودرس، آسيب هاي كبدي، مشكلات بيضوي، مشكلات تيروييدي، مشكلاتي براي تخم دان ها در خانم ها، و بيماري هاي خوني اشاره كرد. همچنين مداركي وجود دارد كه ثابت مي كند phthalate ها مي توانند از طريق جفت (در زمان بارداري) و شير مادر وارد بدن جنین/نوزاد شوند.
سرب: از سرب معمولاً به عنوان يك افزودني يا اديتيو در قطعات پلاستيكي خودرو استفاده مي شود. قرار گرفتن در معرض سرب مي تواند منجر به آسيب هاي بسياري براي انسان شود كه از آن جمله مي توان به آسيب هاي مغزي، كليوي، خوني، سيستم عصبي و سيستم تناسلي اشاره كرد. همچنين سربي كه وارد بدن مي شود باعث اختلالات يادگيري و مشكلات رفتاري در افراد مي شود.
مواد شيميايي خطرناك ديگر: در اين تحقيقات همچنين به مواد شيميايي ديگري اشاره شده است كه در قطعات داخلي خودرو وجود داشته اند از آن جمله مي توان به آنتيمون، آرسنيك، كروم، كبالت، جيوه، نيكل و قلع اشاره كرد. اين مواد آلرژي زا يا سرطان زا هستند يا اينكه منجر به مشكلات ديگري براي سلامت انسان مي شوند كه بسته به ميزان و زماني است كه فرد در معرض آنها قرار دارد خطرات متفاوتی برای سلامتی ایجاد می کنند.
و همين مشكلات وقتي كه خودرو اسقاط مي شود خطر آلودگی زیست محیطی وجود دارد يا وقتي كه از آن براي بازيافت استفاده مي شود، بيشتر قطعات پلاستيكي خرد شده و در زمين هايي بزرگ روي هم انباشته مي شوند. يا اينكه در هنگام ذوب قطعات فلزي همراه با آنها مي سوزند و وارد اتمسفر ما مي شوند. وقتي كه در فضاي آزاد، رها مي شوند وارد آب و خاك مي شوند وآنها را آلوده مي كنند.
آيا بنزني كه در قطعات پلاستيكي داخل خودرو به كار مي رود خطرناك است؟
چندي پيش ايميلي دريافت كردم كه در آن درباره بنزني كه در قطعات پلاستيكي داخل خودرو وجود دارد هشدار داده شده بود. در اين ايميل توصيه شده بود كه هر بار مي خواهيد وارد خودرو شويد پنجره ها را پايين بدهيد تا هواي تازه وارد اتاق شود و تا زمانيكه از خروج بنزن از فضاي داخلي اطمينان حاصل نكرده ايد سيستم تهويه را وارد مدار نكنيد. همچنين ادعا شده بود كه خودرويی كه در آفتاب قرار دارد و شيشه هايش بالاست، در داخل اتاق غلظت بخار بنزن به حد خطرناكي مي رسد.
آيا اين حقيقت دارد؟ بعد از اين ايميل بنده در مورد بنزن تحقيق كردم و اطلاعاتي بدست آوردم. بله درست است در برخي قطعات پلاستيكي داخل اتاق از موادي استفاده مي شود كه حاوي مقداري بنزن هستند. و بوي آن در خودرو به مشام مي رسد. اين بو در خودرو هاي نو 8 تا 10 برابر ييشتر از خودروهايي است كه چند سالي از عمر آنها مي گذرد. هر چند حتي در خودرو هاي نو مقدار بنزن آزاد شده در فضا آنقدر نيست كه بتواند براي سلامتي انسان خطري ايجاد كند.
محققين مقدار بنزن متصاعد شده را اندازه گيري كرده اند و در تحقيقات مختلي مورد آزمايش قرار داده اند و طبق بررسي كه بنده از جمع بندي آنها بدست آوردم متوجه شدم مقدار آن كسري از مقداري بوده كه در ايميل ذكر شده بود يعني 0.013 تا 0.56 ميلي گرم در متر مكعب در حاليكه در اين ايميل مقدار بنزن متصاعد شده را 400 تا 4000 ميلي گرم بر فوت مربع اعلام كرده بود.
و دانش امروزي كه خطر جدي ناشي از اين ميزان بنزن چه در خودرو هاي نو يا خودرو هاي قديمي براي انسان يا حيوان تشخيص نداده است. ليست زير که جدید تر است و مربوط به سال 2012 میلادی است بهترين و بدترين خودرو هاي بازار آمريكا را از لحاظ میزان خطر مواد سمی متصاعد شده به نمايش مي گذارد:
ترجمه: علي يزدي مقدم
نظر شما چیست؟
پرسش های خود را در بخش پرسش و پاسخ مطرح کنید