شلغم از جمله سبزیجاتی است که دارای نشاسته است و متعلق به خانواده کلم می باشد. خانواده کلم شامل کلم، کلم پیچ، کلم بروکلی و غیره است. هر چند که ما معمولا ریشه پیازی آن را به عنوان شلغم استفاده می کنیم، ولی بدانید که جوانه و برگ های آن نیز مقوی هستند و در اروپا و آسیا و شرق امریکا در غذاها به کار می رود که ریشه پیازی شلغم را اغلب به صورت تکه ای و یا ریز کرده در ترشی و قسمت سبزی آن را در خورشت و سوپ استفاده می کنند.
شلغم های کوچک، بسیار خوشمزه، ترد و شیرین هستند بنابراین می توان در سالاد به صورت خام اضافه کنید. شلغم های کاملا رسیده، طعم و بوی خاص و بافت سفت، محکم و چوبی دارند.
مغز داخلی این سبزی به رنگ سفید با بنفش کم رنگ، صورتی یا قرمز است در حالیکه رنگ پوست آن از برآمدگی ریشه، با توجه به میزان تابش نور خورشید معمولا سفید است. این سبزیجات به طور کلی به شکل مخروطی هستند اما گاهی اوقات به شکل گرد در می آیند. حداکثر وزن آنها می تواند به یک کیلو گرم برسد.
مزه برگ های شلغم تا حدودی شبیه خردل است در حالیکه ریشه شلغم طعم ملایمی دارد، ولی طعم تندی و زنندگی زبان نیز حس می شود همین طور کمی شیرینی تلخی دارد. این میوه در پاییز و زمستان به وفور یافت می شود.
سبزیجات سبز رنگ که در بالای برآمدگی رشد می کند به عنوان برگ شلغم شناخته می شود. این برگها را می توان به سالاد اضافه کرد و یا به صورت سرخ کرده به غذاهایی مثل آش و کوکو اضافه کنید. ریشه شلغم را میتوان به صورت گسترده ای در غذاها استفاده کرد. شلغم تازه بسیار مغذی و غنی از انواع ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها است. روی هم رفته شلغم می تواند یک جایگرین مناسب برای سیب زمینی باشد چون تنها یک سوم سیب زمینی کالری دارد. شلغم های زرد رنگ حد وسط بین شلغم و کلم هستند که بزرگ ترند، بیشتر گرد هستند، مغز میوه آنها زرد رنگ است و از شلغم شیرین تر هستند.
مزایای سلامتی و درمان از شلغم :
مانند بسیاری از سبزیجات، شلغم حاوی کالری کمی است و از این رو ، کاملا مغذی است. آنها برای حیوانات مزرعه و انسان ها استفاده می شود و در زیر به چند مورد از خواص درمانی آن اشاره می کنیم.
پیشگیری از سرطان
سبزیجات کلمی محتوای مقدار زیادی از آنتی اکسیدان ها و فیتوکمیکال ها هستند که خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. وجود گلوکوزیدولات از سرطان جلوگیری می کند و همچنین موجب کاهش اثر سرطان می شود.
شلغم به حذف سموم در کبد کمک میکنند و با مبارزه با اثرات سرطان زا، رشد سلول های تومور را مهار می کنند. گنجاندن این سبزی در رژیم غذایی روزانه خود، می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان و همچنین روده بزرگ و تومورهای رکتوم را کاهش دهد.
سلامت قلب:
شلغم به دلیل وجود مقدار زیادی از ویتامینK دارای خواص ضد التهابی است. این در پیشگیری از حملات قلبی، سکته مغزی، قلبی و سایر بیماری های قلبی کمک میکند. شلغم سبزی است که با جذب مقدار زیادی زرداب (صفرا) با استفاده از کلسترول موجود در بدن به هضم غذا کمک میکند. این نتیجه ی کاهش کلسترول است. بنابراین شلغم نیز منابع خوبی از فولات دارد که بیشتر برای تقویت سیستم قلبی عروقی کمک می کند.
سلامت استخوان بندی:
شلغم منبع مهم کلسیم و پتاسیم است که برای رشد استخوان سالم و بازسازی و نگهداری آن حیاتی است. مصرف منظم شلغم از آسیب مفاصل، خطر پوکی استخوان و بروز آرتریت روماتوئید را مهار می کند. همچنین منبع بسیار خوبی از کلسیم است و به تولید بافت همبند در بدن کمک می کند. بافت همبند که وظیفه ی حفاظت و پشتیبانی از بافتهای دیگر را بر عهده دارد.
سلامت ریه:
مواد سرطان زا در دود سیگار باعث کمبود ویتامین A، التهاب ریه، آمفیزم و سایر مشکلات ریوی می شود. ویتامین A موجود در شلغم با مقابله با این بیماری ها در حفظ ریه سالم کمک می کند.
شلغم به گوارش کمک میکند:
برگ شلغم محتوای فیبر بالایی است و از سیستم گوارشی بدن پشتیبانی می کند. تحقیقات ثابت کرده که گلوکوزینولات نیز ممکن است به باکتری فرایند پردازش معده مانند هلیکوباکتر پیلوری کمک کند.
جلوگیری از تصلب شرایین یا سختی سرخرگ ها:
تجمع بیش از حد بسیاری از رادیکال های آزاد در بدن علت اکسیداسیون کلسترول مضر و تجمع پلاکت ها در بدن هستند. ویتامین C ،E و بتاکاروتن موجود در ریشه شلغم و سبزی آنتی اکسیدان بسیار عالی است که با رادیکال های آزاد در بدن مبارزه می کند. بنابراین مصرف منظم شلغم مانع از توسعه و پیشرفت این بیماری می شود.
درمان بیماری های مشترک(عمومی)
قدرت شفا بخش شلغم در جلوگیری از چند بیماری شایع مانند عدم گرسنگی و بواسیر مفید است. مصرف منظم شلغم حتی می تواند سنگ کلیه را درمان کند اگر سنگ کلیه تا حدودی کوچک باشد.
برای کاهش وزن مفید است:
شلغم حاوی کالری کمی است و بنابراین و می توانید از آن در یک برنامه کاهش وزن موثر استفاده کنید. فیبر بالای آن خود از سوی دیگر سوخت و ساز بدن را تنظیم می کند و وزن را کنترل می کند و از روده سالم و فعال نیز پشتیبانی می کند.
درمان آسم:
خواص ضد التهابی شلغم را می توان با محتوای بالایی از ویتامینC که یک آنتی اکسیدان قوی است نسبت داد. این خواص در درمان آسم و کاهش علائم آسم موثر است. مطالعات ثابت کرده است که با شلغم به بیماران مبتلا به آسم،که خس خس سینه دارند را کاهش می دهد.
جلوگیری از بوی بدن
بوی بدن یک مشکل شایع است. به ویژه در ماه های تابستان، آب شلغم در خلاص شدن از بوی بدن بسیار مفید است. به طور کلی نوشیدن آب شلغم برای سلامت خوب است و همچنین برای جلوگیری از بوی بد بدن کمک می کند.
تقویت سیستم ایمنی بدن:
ریشه شلغم نقش بسیار مهمی در عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن بازی می کند. محتوای بتا کاروتن در شلغم در تولید غشاهای سالم در بدن کمک می کند.
سلامت چشم:
شلغم یک منبع غنی از لوتئین و کاروتینوئید است که سلامت چشم را بالا می برد و از بیماری های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا و آب مروارید جلوگیری می کند.
مزایای پوست شلغم:
شلغم سرشار از ویتامین A و ویتامین C و بتاکاروتن و همچنین مواد معدنی مانند مس است که برای حفظ سلامت پوست حیاتی است . بنابراین، پوست این سبزی مزایای زیر را دارد.
پوست روشن :
مصرف مکرر شلغم پوست شما را روشن و صاف نگه می دارد. محتوای بالای ویتامین Aو C به حفظ سلامت و پوست درخشان کمک می کند.
مزایای ضد پیری:
همان طور که قبلا گفته شده، شلغم یک منبع غنی از ویتامینC آنتی اکسیدانی است. این ویتامین با رادیکال های آزاد که باعث پیری پوست می شوند، مبارزه می کند و آنها را حذف می کند بنابراین از علائم پیری مانند لکه، چین و چروک و خطوط ریز در صورت جلوگیری می کند.
ترویج موهای سالم
مصرف منظم شلغم سلامت و رنگ مو ها را بهبود می بخشد، آنها منبع خوبی از مس هستند که در تشکیل ملانین مفید هستند، ملانین رنگدانه ای است که رنگ مو های شما را مشخص می کند، آنها همچنین غنی از آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C,E و بتاکاروتن، لوتئین و زیگزانتین هستند که به حفظ موهای سالم کمک می کند.
ارزش غذایی شلغم
شلغم دارای ارزش تغذیه ای غنی متشکل از ویتامینB2 ،B6 ،B5 ،B3 ،B1 ،E، C ،A ،K و فولات و همچنین منبع خوبی از فسفر ، اسید های چرب و پروتئین امگا 3 است.
ترجمه: میترا نامجو
نظر شما چیست؟