خطبه رسول اکرم (ص)
شیخ صدوق به سند معتبر از حضرت امام رضا (ع) روایت کرده از پدران بزرگوار خود از حضرت علی (ع) که فرمودند: روزی حضرت رسول خدا (ص) خطبه ای خواند و فرمود:
ایها الناس به درستی که ماه خدا (ماه رمضان) با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو کرده است که نزد خدا بهترین ماه هاست و روزهایش بهترین روزها است و شب هایش بهترین شب ها و ساعت هایش بهترین ساعت ها است و آن ماهی است که شما را در آن به سوی ضیافت خدا خوانده اند و در آن از اهل کرامت خدا گردیده اید. نفس های شما در آن ثواب تسبیح دارد و خواب شما ثواب عبادت دارد و عمل های شما در آن مقبول است و دعاهای شما در آن مستجاب است. پس از پروردگار خود به نیت های درست و دل های پاکیزه از گناهان و صفات ذمیمه سوال کنید که شما را برای روزه داشتن و تلاوت قرآن در آن توفیق دهد. به درستی که شقی و بد عاقبت کسی است که از آمرزش خدا در این ماه عظیم محروم گردد، و در گرسنگی و تشنگی شما در این ماه تشنگی و گرسنگی روز قیامت را یاد کنید، بر فقیران و مسکینان خود تصدق کنید و پیران خود را تعظیم نمایید و بر کودکان خود رحم کنید و خویشان خود را نوازش نمایید و زبان های خود را از آن چه نباید گفت، نگاه دارید و دیده های خود را از آن چه دیدن آن برای شما حلال نیست بپوشید و گوش های خود را از آن چه شنیدن آن برای شما حلال نیست، بازدارید، با یتیمان مردم مهربانی کنید تا بعد از شما با یتیمان شما مهربانی کنند، از گناهان خود به سوی خدا بازگشت کنید و دست های خود را به دعا در اوقات نماز بلند کنید زیرا که وقت نماز بهترین ساعت هاست، حق تعالی در این اوقات به رحمت به سوی بندگان خود نظر می کند و هر گاه او را مناجات کنند جواب می گوید و هر گاه او را ندا کنند لبیک می گویند و هر گاه او را بخوانند مستجاب می گرداند. ای گروه مردمان به درستی که جان های شما در گرو کرده های شما است پس از گرو به طلب آمرزش از خدا به در آورید و پشت های شما که از گناهان گران بار است پس آن را به طول دادن سجده ها سبک گردانید. بدانید حق تعالی سوگند یاد کرده است به عزت و جلال خود که نمازگزاران و سجده کنندگان در این ماه را عذاب نکند و ایشان را به آتش جهنم و روز قیامت نترساند…
هر که در این ماه یتیم بی پدری را گرامی دارد خدا او را در قیامت گرامی دارد.
هر که در این ماه نماز واجبی را ادا کند، خدا به او ثواب هفتاد نماز واجب که در ماه های دیگر کرده شود، عطا کند.
هر که در این ماه صلوات بسیار بر من بفرستد خدا ترازوی عمل او را در روزی که ترازوهای اعمال سبک باشد، سنگین گرداند.
کسی که یک آیه از قرآن در این ماه بخواند، ثواب کسی را دارد که در ماه های دیگر ختم قرآن کرده باشد.
هر که در این ماه صله و احسان به خویشان خود کند، خدا او را به رحمت خود در قیامت وصل می کند.
هر که خُلق خود را در این ماه نیکو گرداند، در روزی که قدم ها بر آن لغزد، بر صراط آسان بگذرد.
در خبر است که آخر هر روز از روزهای ماه رمضان در وقت افطار حق تعالی هزار هزار کس را از آتش جهنم آزاد می کند و چون شب جمعه و روز جمعه می شود در هر ساعتی هزار هزار کس را از آتش جهنم آزاد می کند که هر یک مستوجب عذاب شده باشند، و در شب و روز آخر ماه به عدد آن چه در تمام ماه آزاد کرده است، آزاد می کند.
پس ای عزیز مبادا ماه رمضان بیرون رود و گناهان تو باقی مانده باشد، در هنگامی که روزه داران مزدهای خود را می گیرند تو از جمله محرومان و زیان کاران باشی. تقرب بجوی به سوی خداوند تبارک و تعالی در شب ها و روزها به تلاوت قرآن مجید و به ایستادن به نماز و جد و جهد در عبادت، بجا آوردن نمازها در اوقات فضیلت و کثرت استغفار و دعا.
اعمال مشترک ماه رمضان
اعمال مشترک روز و شب های ماه مبارک رمضان شامل دعاهایی است که شرح آن در مفاتیح الجنان آمده است. بدان که بهترین اعمال در شب ها و روزهای این ماه، خواندن قرآن است.
در این ماه دعا، صلوات و استغفار بسیار باید گفت و لااله الا الله بسیار بگویید.
مستحب است که بعد از نماز شام افطار کند مگر آن که ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعی منتظر او باشند.
در وقت افطار دعاهای وارده را بخواند از جمله: اللهم لَکَ صُمتُ، وَ عَلی رِزقِکَ اَفطَرتُ وَ عَلَیکَ تَوَکَلتُ.
در وقت افطار سوره قدر را بخواند.
در وقت افطار تصدق دهد و روزه داران را افطار دهد. از حضرت صادق (ع) نقل شده است که هر مومنی که در ماه رمضان مومن دیگری را لقمه ای، اطعام کند، حق تعالی برای او اجر کسی که سی بنده مومن آزاد کرده باشد، برایش می نویسد و از برای او نزد حق تعالی یک دعای مستجاب باشد.
در هر شب هزار مرتبه سوره انا انزلناه بخواند. همچنین این سوره را در وقت سحر و افطار بخواند.
در هر شب از ماه رمضان، دعای افتتاح بخواند.
هر که در هر شب سوره انا فتحنا را در نمازهای مستحبی بخواند، آن سال محفوظ بماند.
سحر خوردن را اگر چه به یک دانه خرما یا شربتی آب باشد را ترک نکنید.
امام سجاد (ع) در ماه رمضان بیشتر شب را نماز می خواند و هنگام سحر دعای ابوحمزه ثمالی می خواند.
سمیه مظفری
برگرفته از کتاب مفاتیح الجنان نوشته مرحوم حاج شیخ عباس قمی
مطالب مرتبط:
- ماه شعبان و روزهای آخر آن
- آنچه از پیامبر(ص) نقل شده…
- گشایش روزی
- مومن و علمي كه به يادگار مي گذارد
- دعاي چهار كس رد نشود
