طبقه بندي آي كيو و نبوغ

فرانسيس گالتون (1822 – 1911 ) يكي از پيش گامان تحقيق و مطالعه بر روي دستاورد هاي ارزشمند بشر و آزمايشات ذهني بوده است. در كتابش به نام نبوغ ارثي  قبل از اينكه از تست هاي آي كيو صحبت كند اذعان مي كند كه نبوغ بشري كه منجر به دستاورد هاي بشري شده است بسيار قدرتمند است و چنين نبوغي در افراد معمولي جامعه بسيار نادر است.

در سال 1916 توسط بينت از دانشگاه استنفورد روشي براي تست آي كيو ابداع شد و به كار گرفته شد در اين آزمايش لويس ترمن بالاترين آي كيو را كسب كرد و به عنوان نزديك به نابغه شناخته شد و بعد ها خود ترمن شروع به تحقيق در اين باره كرد كه بر اساس توزيع جغرافيايی هوش در كاليفرنيا بر روي بچه مدرسه اي ها انجام گرفت. اين تست توسط آموزگاران انجام مي شد و به مطالعات ژنتيكي نوابغ شهرت يافت. ترمن باقي عمر خود را صرف انجام اين مطالعات كرد. كاترين ام. كاكس يكي از همكاران ترمن كتابي جامع به نام 300 نشانه ذهني زود هنگام نوابغ منتشر كرد كه به عنوان جلد دوم از سري كتاب هاي مطالعات ژنتيكي نوابغ منتشر شد، او در اين كتاب به بررسي زندگي نوابع پرداخته بود و اين تحقيقات را از جنبه بيوگرافي آنها مورد بررسي قرار داده بود. اگر چه از اين كتاب براي تهيه آزمايشات آي كيو استفاده نشد اما در سرتاسر كتاب به بررسي عوامل ديگري به غير از آي كيو پرداخته كه منجر به ظهور يك نابغه در اجتماع مي شود. در سال 1937 ميلادي نسخه ديگري از ازمايشات آي كيو بينت انجام گرفت كه در آنها براي افرادي با هوش سرشار و كساني كه نتايج فوق العاده در تست آي كيو كسب كرده بودند از واژه نابغه استفاده نشده بود و بين اين افراد تفاوت قايل شده بود. در سال 1939 روانشناسي آمريكايي به نام وسلر اذعان كرد: « براي اينكه كسي را بر اساس نتايج تست هوش نابغه بناميم در شك و ترديد بسيار هستيم.»

تحقيقات جغرافيايي ترمن در كاليفرنيا در نهايت منجر به مداركي شد كه محققان به آن به عنوان سند تاريخي رجوع كردند و متوجه شدند كه نبوغ تا چه ميزان به آي كيو مرتبط است. تحقيقاتي كه در كاليفرنيا انجام مي شد به اين صورت بود كه آموزگاران دانش آموزاني را كه نتايج آي كيو خوبي داشتند به کمک تست هایی مشخص معرفي مي كردند و دانش آموزان بسياري توسط آموزگاران معرفي شدند اما در اين ميان دو دانش آموز كه در اين آزمايش ها مردود شناخته شدند توانستند جايزه نوبل فيزيك را ببرند! اين دو ويليام شاكلي و لوييز والتر بودند. بر اساس يافته هاي تاريخي در كاليفرنيا كه توسط ترمن انجام شد نمونه هايي مانند ريچارد فيمن با آي كيوي 125 كه توانست نامزد دريافت جايزه نوبل فيزيك شود و به گواه همه پژوهشگران به عنوان نابغه شناخته مي شود مشخص كرد كه افراد نابغه بايد حداقل آيكيوي 125 داشته باشند و اين مينيموم آي كيوي مورد نياز است اما اين سطح از اي كيو فقط براي پرورش يك نخبه كافي است و اين هوش بالا بايد با خيلي عوامل ديگر تركيب شود تا يك نابغه داشته باشيم همانطور كه كاكس در مطالعاتش گفته بود: « فرصت پرورش استعداد همراه با پشتكار و هدايت صحيح ايجاد مي شود. »

نمودار توزيع آي كيو

ضريب آي كيو و استعداد

همه پژوهشگران بر اين نكته اصلي توافق دارند که برای توانايي ها و استعداد هاي فكري را نمي توان تعریف مشخصی ارائه نمود و براي آن معيار مشخصي تعيين كرد. همچنين براي شناسايي دانش آموزان و دانشجوياني مستعد هم هيچ راه مشخصي وجود ندارد و نمي توان بر اساس ضريب آي كيو آنها را از يكديگر جدا كرد. اما واقعیت این است که بسياري از مدارس در ايالت هاي مختلف آمريكا براي شناسايي دانش آموزان مستعد از رده بندي آي كيو استفاده مي كنند و براي اين منظور آي كيو 130 را به عنوان معيار مستعد بودن در نظر مي گيرند و اين مي شود در حدود دو تا سه درصد جمعيت دانش آموزان كه فرصت استفاده از برنامه هاي آموزشي براي افراد مستعد را دارند.

همچنين مطالعات لويس ترمن در سال 1937 مشخص كرد كه تخمين اي كيو هميشه خطا دارد و زماني كه اي كيو بالاتر باشد خطاي اين ضريب هم بيشتر خواهد بود. و كساني كه تست مي گيرند هم در اين فرايند نقش دارند. و زماني كه دو نفر از يك فرد نخبه تست آي كيو مي گيرند به احتمال زياد نتايج تست آنها با يكديگر متفاوت خواهد بود. هر چند اين تحقيقات مربوط به گذشته است اما تست هايي كه اكنون وجود دارند هم خطاي زيادي دارند و با اين تست ها نمي توان به يقين گفت كسي استعدادي فوق العاده دارد. يكي از ضعف هاي تست آي كيو اي كه در كاليفرنيا انجام گرفت اين بود كه امتحان گيرنده ها مي توانستند نتايج تست را بالا يا پايين ببرند چون به طور ناخودآگاه افراد يكديگر را با هم مقايسه مي كنند و اين در قضاوت آنها تاثير گذار بوده است. بالاترين عددي كه در آزمايش هاي آي كيو ثبت شده است 160 بوده است كه بسيار نادر است يعني 99.997 درصد مردم از او آي كيو كمتري دارند. و اعداد بالاتر از اين مقدار را بايد با شك و ترديد بسيار قبول كرد.

ترجمه: علي يزدي مقدم

مطالب مرتبط:

• تست هوش
• بازی آنلاین فکری 2048 نسخه اصلی ترجمه شده به فارسی
• آموختن چگونه ذهن شما را تغییر می دهد؟
• خنده بهترین درمان
• جملات قصار و زيبا براي ايجاد انگيزه