بادمجان به عنوان گیاهی مملو از خواص و فواید منحصر به فرد شناخته می شود. از جمله خواص فوق العاده آن می توان به تاثیر آن روی استحکام استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان، کاهش علائم کم خونی و افزایش حافظه و عملکرد شناختی افراد اشاره کرد. بادمجان موجب بهبود وضعیت سلامتی قلبی و عروقی شده و هم چنین برای سلامتی سیستم گوارشی بدن نیز سودمند است. هم چنین بادمجان از بهترین گیاهان برای کاهش وزن، کنترل دیابت و کاهش استرس شده و به علاوه مانع از بروز نقص های مادر زادی در نوزادان می شود.

بادمجان چیست؟

بادمجان در واقع گیاهی بومی نواحی شبه قاره هند است که در حال حاضر می توان آن را در بسیار از غذاهای امروزی نیز پیدا کرد. این گیاه براق بنفش و یا سیاه در اندازه های متعددی رشد می کند. بزرگ ترین آن ها نیم متر بوده اما اغلب کوچک تر از نیم متر هستند.

بادمجان در سر تا سر جهان انواع مختلفی دارد که البته همه آن ها به روش های مختلف در آشپزی به کار می روند. با وجود این که بادمجان نوعی میوه است، دست کم در هند به آن “پادشاه سبزیجات” می گویند، چرا که در این خطه این گیاه یکی از پر کاربردترین و پر مصرف ترین مواد غذایی به شمار می رود. این میوه معمولا سازگاری خوبی از لحاظ طعم و بافت با گوجه فرنگی داشته و افزودنی ایده آلی برای برخی سوپ ها، غذاهای آب پز و سس ها می باشد. جالب ترین نکته در مورد بامجان این است که این گیاه در کنار بسیاری از غذاها نه تنها یک افزودنی خوش بو و خوشمزه بوده، بلکه حاوی فواید بی شماری نیز هست که باعث سلامتی و بهبود وضعیت جسمانی می شود.

حقایقی در مورد ارزش غذایی بادمجان

فواید فوق العاده موثر بادمجان روی سلامتی انسان ناشی از انواع ویتامین ها و مواد معدنی و مغذی موجود در این گیاه می باشد. بر اساس پایگاه داده غذا و تغذیه USDA، بادمجان منبع غنی از ویتامین C، ویتامین K، ویتامین B6، تیامین، نیاسین، منیزیم، فسفر، مس، فیبر غذایی، فولیک اسید، پتاسیم و منگنز است. به علاوه این گیاه فاقد هر گونه کلسترول و یا چربی اشباع شده ای نیز هست.

فواید بامجان

در ادامه شما با فواید بادمجان بیشتر آشنا می شوید:

کمک به هضم غذا

بادمجان نیز درست مثل سایر سبزیجات منبع غنی از فیبر غذایی است. فیبر عنصری مهم و ضروری در هر برنامه غذایی متعادل است. برای سلامتی دستگاه گوارش و هم چنین حرکات منظم روده، مصرف فیبر به شدت توصیه شده و ضروری قلمداد می شود. به علاوه فیبر با افزایش حرکات روده باعث می شود مواد زائد راحت تر از طریق دستگاه گوارش عبور کرده و دفع شوند و در عین حال که حرکات پیش برنده مجرای گوارشی را تحریک کرده با منقبض کردن عضلات شل باعث می شود که مواد غذایی راحت تر در بدن حرکت کرده و تخلیه شوند. و در نهایت، فیبر ترشح شیره معده –که به جذب مواد غذایی به بدن و پردازش آن ها کمک می کند- را نیز تحریک می کند.

به علاوه فیبر از بروز بیماری های قلبی نیز جلوگیری می کند. چرا که فیبر باعث کاهش کلسترول بد خون می شود. کلسترول بد خون (LDL) سرخرگ ها و عروق را مسدود کرده و منجر به بروز بیماری های تصلب شرایین، حملات قلبی و سکته می شود.

کاهش وزن

از آن جایی که بادمجان دارای کمترین میزان چربی و یا کلسترول است، یک غذای ایده آل و بسیار سالم برای افرادی محسوب می شود که قصد لاغری و کاهش وزن دارند. به علاوه بادمجان نفاخ و بسیار سیر کننده است. در واقع بادمجان مانع از آزاد شدن گرلین می شود- گرلین هورمونی است که به مغز فرمان گرسنگی می دهد. بادمجان با پر کردن معده و کاهش اشتها به شکل چشم گیری بر میل ما به بیشتر خوردن غلبه کرده و در نتیجه تلاش برای کاهش وزن را موفقیت آمیز تر می کند.

خواص ضد سرطانی

گلیکودوز سولاسودین رامنوسیل در واقع عصاره ای است که به وفور در پوست بادمجان پیدا می شود و پتانسیل کشتن سلول های سرطانی را دارد. بر اساس گزارشی که توسط بیل ای شام در مجله دارو و درمان بین الملللی منتشر شد، نشان داده شد که استفاده موضعی از پماد حاصل از این عصاره، در درمان سرطان پوست غیر ملانوم پیشرفته موثر است.

خواص بادمجان برای سلامت استخوان ها

بادمجان برای آن دسته از افرادی که در معرض ابتلا به پوکی استخوان و یا تحلیل استخوان هستند بسیار سودمند است.

ترکیبات فنلی همان عناصری هستند که به بادمجان و سایر میوه ها رنگ های منحصر به فرد می بخشد. این ترکیبات هم چنین با کاهش علائم پوکی استخوان، باعث تقویت و استحکام استخوان ها و افزایش تراکم مواد معدنی استخوانی می شود. همچنین بادمجان دارای مقادیر قابل توجهی آهن و کلسیم بوده که آن را تبدیل به یک خوراکی کامل و مفید برای سلامت استخوان ها و سلامت کلی بدن می کند. و در نهایت پتاسیم موجود در بادمجان به جذب کلسیم کمک کرده و سبب می شود که بادمجان یک خوراکی مقوی و کامل برای سلامت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان باشد.

بادمجان و کم خونی

کمبود آهن برای سلامت کلی بدن می تواند خطر ناک باشد و در نهایت ممکن است منجر به کم خونی و یا آنمی شود. مشخصه های آنمی، سردرد، میگرن، خستگی، ضعف، افسردگی و بروز مشکل در عملکرد شناختی انسان می باشد. بنابراین، با خوردن غذاهای سرشار از آهن می توان با بیماری آنمی مبارزه کرد. بادمجان از جمله مواد غذایی است که دارای مقادیر زیادی آهن می باشد. به علاوه بادمجان علاوه بر آهن، مقادیر بسیار زیادی مس نیز در خود دارد. مس نیز همانند آهن از اجزای ضروری گلبول های قرمز (RBC)  می باشد. بدون این دو ماده معدنی، تعداد گلبول های قرمز خون در بدن کاهش می یابد، زیرا این دو ماده به طور مداوم مورد استفاده گلبول ها قرار می گیرند. هر چه گلبول های قرمز موجود در رگ های شما سالم تر باشد، بدن شما قوی تر و خود شما پر انرژی تر خواهید بود که به دنبال آن کمتر احساس خستگی کرده و از میزان استرس کاسته می شود.

بهبود عملکرد مغز

بادمجان منبع فوق العاده غنی از مواد مغذی گیاهی است که باعث تقویت و بهبود عملکرد شناختی مغز و سلامت کلی روان می شود. این مواد نه تنها از بدن در برابر رادیکال های آزاد محافظت کرده و بدن و مغز را در برابر سموم و بیماری ها ایمن می سازند، بلکه باعث می شود که جریان خون به مغز افزایش یابد. بادمجان با هدایت حجم بیشتر خون غنی از اکسیژن به سمت مغز، باعث تحریک مسیر های عصبی برای بهبود وضعیت قوه تفکر تحلیلی و حافظه می شود. پتاسیم موجود در بادمجان نیز به عنوان یک وازودیلاتور و تقویت‌کننده‌ی مغز عمل می‌کند، از این رو به طور کلی، بادمجان باید قطعا “غذای مغز” نامیده شود.

بهبود وضعیت سلامتی قلب

بادمجان به روش های مختلف و با داشتن مواد موثره فراوانی از جمله فیبر، به سلامتی بیشتر وضعیت قلب کمک می کند. بادمجان درواقع به یک گیاه مفید برای کاهش کلسترول خون (LDL) و محرکی برای جذب بیشتر کلسترول خوب (HDL)، معروف است. تعادل کلسترول بدن همیشه با توجه به غذاهایی که مامی خوریم در نوسان است، اما هر چه HDL خون بیشتر باشد، برای سلامت بدن بهتر است. با کاهش کلسترول LDL می توان از بروز حملات قلبی، سکته و تصلب شرایین جلوگیری کرد. و در نهایت، بیوفلاونوئید های موجود در بادمجان باعث کاهش چشم گیر فشار خون شده که به این ترتیب از میزان استرس و فشار روی سیستم قلبی و عروقی کاسته می شود و در نتیجه به طور قابل توجهی وضعیت سلامتی قلب بهبود می یابد.

کنترل دیابت

بر اساس توصیه های برنامه آموزشی ملی دیابت NIH و سازمان کنترل دیابت آمریکا، قرار دادن بادمجان در رژیم غذایی باعث کنترل دیابت نوع دو می شود. بادمجان به دلیل داشتن مقدار فیبر بالا و مقدار کمی کربوهیدرات محلول ، تبدیل به غذایی ایده آل و مناسب برای مدیریت و کنترل دیابت شده است. خواص بادمجان باعث شده که این گیاه گزینه ای سودمند برای تنظیم فعالیت های گلوکوز و انسولین بدن باشد. به طور کلی وقتی سطح انسولین بدن پایدار باشد، بدن دیگر افت و اوج های شدید و ناگهانی در میزان سطح قند خون را تجربه نمی کنند و در نتیجه از بروز عوارض خطرناک دیابت جلوگیری می شود.

پیشگیری از تولد کودکان ناقص

بادمجان دارای مقادیر زیادی فولیک اسید است که از همین رو این گیاه یک میان وعده مفید و خوشمزه برا ی رژیم غذایی بانوان بادار به شمار می رود. فولیک اسید به طور مستقیم از نوزدان در برابر نقص لوله های عصبی که به شکل های مختلفی رخ می دهد، محافظت می کند. از این رو، دائما توصیه می شود که مادران باردار با افزایش مصرف فولیک اسید، از موجود کوچکی که در درونشان در حال رشد است مراقبت کنند.

هشدار ها

بادمجان در واقع گیاهی از تیره بادمجانیان است. این تیره از گیاهان عمدتا به خاطر واکنش های آلرژیک حاصل از مصرف آن ها معروف هستند. با این وجود، بادمجان به اندازه گوجه فرنگی و یا فلفل دلمه ای که آن ها هم از همین تیره هستند، آلرژی زا نیست. درست همانند سایر غذاهای جدیدی که به رژیم غذایی خود می افزایید، پیش از شروع به مصرف بادمجان در مقادیر زیاد نیز با پزشک خود حتما مشورت کنید، و همیشه حواستان به واکنش های بدنتان در مصرف بادمجان باشد.

به علاوه، هنگام طبخ بادمجان، اغلب افراد به اشتباه آن را سرخ می کنند. اگرچه این روش باعث خوشمزه تر شدن سبزیجاتی همچون بادمجان می شود، اما باعث از بین رفتن برخی خواص آن ها نیز شده و هم چنین باعث چاقی شده و تاثیرات منفی روی سلامت قلب می گذارد. سرخ کردن بادمجان باعث جذب مقادیر بالایی روغن به آن شده، درحالی که طبخ آن در فر باعث شده بسیاری از خواص آن حفظ شده بدون این که عوارضی هم چون چاقی را در پی داشته باشد.

هم چنین، این گیاه مقوی یکی از بهترین گزینه ها برای تضمین سلامتی طولانی مدت محسوب می شود.

ترجمه: آتنا هوایی