نام علمی: سدوم مورگانیانوم Sedum Morganianum

گیاهان تیره سدوم یا گل ناز بیشتر به خاطر برگ های گوشتی و پر آب قطره ای شکل و هم چنین پرورش و رشد سریع شناخته می شوند. آن ها اغلب به صورت آویز بوده و گاها رشد بسیاری داشته و خیلی بزرگ می شوند.

خر دم، دارای شاخه هایی پر از برگ های آبدار و قطره ای شکل است و به آسانی پرورش می یابد. نام دیگر این گیاه دم میمونی است. برخی دیگر از گیاهان تیره سدوم نیز گاهی با این اسامی نامیده می شوند. این گیاهان آبدار به عنوان گیاهان آویز و یا خزنده (گیاه خزنده گیاهی است با یک ریشه که روی سطوح می خزد) در گلدان های کوچک گزینه خوبی به شمار می روند.

یک خر دم بالغ دارای شاخه هایی به بلندی تقریبا یک متر است. هر یک از این شاخه ها نیز دارای انبوهی از برگ های گوشتی و به رنگ سبز متمایل به خاکستری بوده که قطره ای شکل و رو به بالا هستند.

در اواخر تابستان در نوک شاخه های این گیاه، گل های کوچکی روییده که به صورت خوشه ای و آویز هستند. گل های آن ممکن است قرمز، زرد و یا سفید باشد.

نکات مهم در پرورش و نگهداری گیاه دم میمونی یا خر دم

این گیاهان آفتاب دوست بوده و بهتر است آن ها را نزدیک پنجره های آفتاب گیر قرار داد.

طی بهار و تابستان باید هر هفته به این گیاه آب داد. مطمئن شوید که به اندازه کافی به گیاه آب داده اید. آبدهی نامناسب و کم باعث پوسیدگی ریشه می شود. در طول زمستان نیز، تنها ماهی یک بار آب دادن برای گیاه کافی است.

دمای لازم برای رشد گیاه باید بین 18 تا 21 درجه سانتی گراد باشد. البته این گیاه در روز های سرد زمستان تا دمای 5 درجه نیز دوام می آورد، اما بیشتر ترجیح بر این است که گیاه را در محیطی گرم تر نگه داشت.

Ph ایده آل برای خاکی که به اندازه کافی خیس شده، حدودا باید 6 (تقریبا اسیدی) باشد. اوایل بهار، گیاه به کود احتیاج دارد. بهتر است کود ( کود کامل 20-20-20) دارای نسبت های هم اندازه ای از نیتروژن، فسفر و پتاسیم باشد.  البته ترجیح بر این است که برای دم میمونی های بالغ از کود هایی با قدرت ¼ استفاده کرد و در عین حال برای دم میمونی های جوان تر کود هایی مناسب است که میزان نیتروژن کمتری دارند.

به طور کلی دم میمونی ها گیاهانی سخاوتمند و البته با گذشت هستند، به طوری که اگر آب دادن به آنها را طی یک یا دو وعده فراموش کنید، اتفاقی برای آن ها نمی افتد. اغلب آن ها این شرایط را تحمل می کنند چرا که گیاهانی سخت جان هستند. اما با صرف زمان بیشتر و کمی تلاش می توانید دم میمونی بزرگی داشته باشید.

تکثیر دم میمونی و تعویض گلدان

تکثیر و پرورش این گیاه هم به وسیله بذر و هم به وسیله قلمه زدن انجام می گیرد. برای قلمه زدن می توانید خود برگ ها را بریده، و آن ها را داخل یک خاک مخلوط قرار دهید و سپس برگ ها را به وسیله یک لیوان و یا پلاستیک پوشانده تا زمانی که جوانه بزند. هم چنین اگر دم میمونی شما بزرگ شده و گلدان برای آن کوچک است، می توانید آن را تقسیم کرده و یا گلدان آن را تعویض کنید.

بهترین زمان برای تعویض گلدان، فصول گرم تر سال است. برای تعویض گلدان دم میمونی، حتما دقت کنید که پیش از شروع کار  تعویض، خاک گلدان حتما خشک باشد. به آرامی گیاه را از داخل گلدان در آورده، با تکان ها و ضربه های پیاپی خاک قدیمی را از روی گیاه تکانده، و تمام ریشه های مرده و پوسیده را نیز از گیاه جدا کنید. هر جای ریشه را که می برید، حتما به وسیله قارچ کش ضد عفونی کنید. گیاه را داخل گلدان جدید گذاشته و فضای خالی اطراف آن را به وسلیه خاک پر کنید. از آن جایی که گلدان جدید حتما بزرگ تر از قبلی است، بهتر است ریشه های آن را از هم باز کنید. به مدت یک هفته به هیچ وجه به گیاه آب ندهید. پس از گذشت یک هفته آبدهی را کم کم شروع کرده تا بدین وسیله احتمال پوسیدگی ریشه ها به حداقل برسد.

آفات و حشرات

معمولا خر دم ها چندان به حشرات و آفات حساس نیستند. رایج ترین آفتی که خر دم ها به آن مبتلا می شوند، شته ها هستند. برای از بین بردن شته ها از روی این گیاه، می توانید ماهی یک بار آن را با آب بشویید. هم چنین می توانید ترکیب یک پنجم الکل در چهار پنجم آب را روی گیاه اسپری کنید. اگر این اقدامات موثر نبودند، روغن ارگانیک چریش تهیه کرده و آن را روی گیاه اسپری نموده تا آفات از بین بروند.

پرورش و نگهداری گیاه خر دم گیاهی زیبا و سریع رشد و آفتاب دوست برای آپارتمان مناسب است.

ترجمه: آتنا هوایی