نام انگلیسی Herpes zoster
بیماری زونا چیست؟
زونا عفونتی است که به علت ویروس واریسلا زوستر بوجود می آید این ویروس عامل ایجاد آبله مرغان نیز هست. حتی بعد از اینکه آبله مرغان درمان شد، ویروس ممکن است روی بافت های عصبی شما زندگی کند و بعد از سالها به صورت زونا فعال گردد.
این عفونت باعث می شود که پوست تحریک پذیر، ملتهب، قرمز و معمولا دردناک شود. زونا به صورت تاول یا آبله در یک طرف بدن معمولا در بالاتنه، گردن یا صورت ظاهر می شود.
زونا اغلب دو تا سه هفته طول می کشد و به ندرت در یک فرد بیش از یک بار اتفاق می افتد.
علایم زونا
اولین نشانه زونا معمولا درد و سوزش و التهاب است. درد معمولا در یک طرف بدن و در بخش های کوچک اتفاق می افتد. محل التهاب یا جوش، قرمز رنگ و به صورت زیر است.
مشخصات محل جوش یا دانه شامل موارد زیر است:
- بخش های قرمز رنگ
- آبله های پر از مایع که به راحتی می ترکد
- التهاب پوستی یا آبله معمولا اطراف ستون فقرات در بالا تنه است
- آبله روی صورت و گوش ها
- خارش
برخی افراد علاوه بر درد علایم زیر را نیز تجربه می کنند:
تب
ناامیدی و دلسردی
سردرد
خستگی
ضعف عضلانی
چه کسانی در معرض خطر زونا هستند؟
زونا در هر شخصی که آبله مرغان گرفته باشد می تواند اتفاق بیفتد. با این حال برخی عوامل افراد را در معرض خطر زونا قرار می دهد.
فاکتورهای خطر شامل:
افراد 60 سال یا بیشتر
افرادی که قبل از یک سالگی آبله مرغان گرفته باشند.
افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف شده باشد مانند بیماران ایدز یا سرطانی.
کسانی که درمان دارویی یا پرتودرمانی انجام می دهند.
مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را ضعیف می کنند مثل استروئیدها یا داروهایی که بعد از پیوند اعضا به شخص داده می شود.
تشخیص زونا
بیشتر موارد با دیدن التهاب پوستی، آبله و تاول، زونا تشخیص داده می شود. پزشک حتما از سابقه دارویی و پزشکی شما سوال خواهد کرد.
به ندرت پزشک از پوست یا مایع آبله نمونه برداری می کند تا حضور ویروس در آزمایشگاه اثبات شود.
درمان زونا
برای زونا درمانی وجود ندارد، اما پزشک می تواند دارو برای تخفیف علایم و کوتاه شدن مدت و مقدار عفونت تجویز کند.
داروهایی که برای زونا تجویز می شود شامل:
آنتی ویروس هایی که درد را کاهش می دهند و به بهبودی سرعت می دهند، شامل اسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر.
داروهای ضد التهابی تا درد و تورم را کاهش دهد
داروهای دردزا یا مسکن برای کاهش درد
داروهای ضد افسردگی در زمانی که بیماری طولانی شده است
آنتی هیستامین برای درمان خارش
کرم، ژل یا پمادهایی که درد را کاهش می دهند مثل لیدوکائین
کرم زوستریکس که به کاهش درد عصبی کمک می کند که این کرم معمولا بعد از بهبود زونا استفاده می شود
درمان های خانگی نیز به درمان نشانه های زونا کمک می کند که شامل:
استراحت کردن
استفاده از کمپرس سرد و مرطوب روی محل التهاب و جوش برای کاهش درد
استفاده از محلول شستشو کالامین برای کاهش خارش
زونا معمولا چند هفته به طول می انجامد و به ندرت عود می کند.
پیشگیری از زونا
واکسن هایی وجود دارد که شدت بیماری زونا، علایم و عوارض آن را کاهش می دهد. همه بچه ها باید واکسن آبله مرغان را دریافت کنند تا از ابتلا به این بیماری مصون بمانند. بزرگسالانی هم که هرگز دچار آبله مرغان نشده اند نیز بایستی واکسن بزنند. مصونیت به این معنا نیست که شخص هرگز دچار آبله مرغان نخواهد شد اما شدت علایم تخفیف میابد.
افراد بالای 60 سال بایستی حتما واکسن زونا که معروف به مصونیت وریسلا زوستر است را دریافت کنند.
زونا مسری است اگر به این عفونت آلوده شده اید بایستی از انتشار آن جلوگیری کنید.
راههای جلوگیری از انتشار زونا:
پوست خود را تمیز نگه دارید
از تماس با افرادی که هرگز آبله مرغان نگرفته اند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند دوری کنید
هر وسایلی که با آن تماس دارید را با آب جوش بشویید تا ویروس کشته شود.
ترجمه: سمیه مظفری