اقتصاد گیگ به سرعت در حال تغییر نحوه کار و زندگی ماست. با افزایش تعداد مشاغل کوتاه ‌مدت و قراردادی، افراد بیشتری به سمت این نوع کار گرایش پیدا کرده‌اند. این مقاله به بررسی چگونگی تأثیر اقتصاد گیگ بر زندگی افراد، فرصت‌های بی‌نظیر آن، و مثال‌های واقعی از موفقیت‌ها و شکست‌ها در این زمینه می‌پردازد. همچنین با ارائه آمارها، نظرات موافقان و مخالفان و نتایج تحقیقات دانشگاهی، تصویری جامع و بی‌طرفانه از اقتصاد گیگ ارائه خواهیم داد.

اقتصاد گیگ چیست؟

اقتصاد گیگ به شیوه ای از کار اشاره دارد که در آن افراد به صورت قراردادی و کوتاه‌مدت برای انجام وظایف و پروژه‌ها استخدام می‌شوند. این نوع کار عموماً از طریق پلتفرم‌های آنلاین مانند Uber، Upwork، و Fiverr صورت می‌گیرد. در کشور خودمان هم نمونه های فراوانی وجود دارند که جویندگان کار های پاره وقت و فرلنسری در این پلتفرم ها فعالیت می کنند که از آن جمله می توان پونیشا، کارلنسر، انجام میدم، پارس کدرز، تایپ ایران، تپ سی و اسنپ اشاره کرد.

آمار و ارقام اقتصاد گیگ و فریلنسری

متاسفانه نتوانستم آمار دقیقی از فعالیت های فریلنسری در ایران بیابم اما با توجه به نوع کار آمار ها بسیار متفاوت بود به عنوان مثال در بین جوانان در مقایسه با  فعالیت های فریلنسری رواج بیشتری دارد به خصوص در زمینه هایی مانند برنامه نویسی، گرافیک، طراحی وب سایت.

• آماری که در گزارش اسنپ برای سال 1402 منتشر شده است سهم تاکسی های اینترنتی از کل این بازار 5.5 تا 6 درصد است و رکورد 127 میلیون سفر در دی ماه 1402 را داشته است در حدود 6 میلیون راننده در اسنپ ثبت نام کرده اند ولی راننده فعال در حدود سه میلیون و سیصد هزار نفر است.
• پونیشا در سال ۱۳۹۹ گزارشی منتشر کرد که نشان داد بیش از ۲۰۰ هزار فریلنسر در این پلتفرم ثبت‌نام کرده‌اند.

با مراجعه به دیگر وب سایت های فریلنسری هر کدام آمار هایی از تعداد پروژه ها و تقاضای کار دارند ولی در مجموع بعد از ساعت ها جستجو آمار جالب توجهی پیدا نکردم.

 آمار های معتبر جهانی گیگ و فریلنسری

• طبق گزارش Upwork و Freelancers Union  در حدود 57.3 میلیون آمریکایی در سال 2020 به صورت فریلنسری کار می‌کردند که معادل 35 درصد از نیروی کار آمریکاست.
• طبق گزارش موسسه مک‌کینزی حدود 36 درصد از نیروی کار آمریکا در اقتصاد گیگ مشغول به کار هستند و این رقم تا سال 2023 به 40 درصد افزایش یافته است.
• در سال 2020، Payoneer  گزارشی منتشر کرد که در آن مشخص شد میانگین درآمد فریلنسرها در سطح جهانی ساعتی 21 دلار است.
• این گزارش همچنین نشان داد که بیشترین تعداد فریلنسرها در حوزه IT و برنامه‌نویسی (45%)، طراحی و چندرسانه‌ای (24%) و بازاریابی و فروش (13%) فعالیت می‌کنند.
• طبق گزارش Statista درآمد حاصل از پلتفرم‌های اقتصاد گیگ در سال 2023 حدود 455 میلیارد دلار برآورد شده است.
• در سال 2019، یک مطالعه توسط دانشگاه Erasmus در روتردام نشان داد که تعداد فریلنسرها در اتحادیه اروپا به طور مداوم در حال افزایش است و تا سال 2027 احتمالاً حدود 30% از نیروی کار اروپا را فریلنسرها تشکیل خواهند داد.
• در سال 2016، موسسه McKinsey گزارشی با عنوان “Independent Work: Choice, Necessity, and the Gig Economy” منتشر کرد که نشان داد حدود 162 میلیون نفر در اروپا و ایالات متحده (20-30% از نیروی کار) به صورت مستقل و فریلنسری فعالیت می‌کنند.

این گزارش همچنین نشان داد که اکثر فریلنسرها از آزادی و انعطاف‌پذیری شغلی خود راضی هستند و این عامل مهم‌ترین انگیزه برای انتخاب فریلنسری است.

مثال های موفق از فریلنسر های در سطح جهانی

فریلنسرهای موفق در سراسر جهان افرادی هستند که توانسته‌اند مهارت‌های خاص خود را به بالاترین سطح برسانند و از طریق پلتفرم‌های فریلنسینگ یا به‌طور مستقل درآمد قابل توجهی کسب کنند. در اینجا به چند نفر از موفق‌ترین فریلنسرهای دنیا، تخصص‌های آن‌ها، میزان درآمد تقریبی و دلایل موفقیتشان اشاره می‌کنیم:

گلن آلساپ Glen Allsopp (ViperChill)

• تخصص: سئو (SEO) و بازاریابی دیجیتال
• درآمد: بیش از 1 میلیون دلار در سال
• دلیل موفقیت: Glen یکی از برجسته‌ترین فریلنسرهای سئو و بازاریابی دیجیتال است. او با وبلاگ‌ها و پلتفرم‌های خود، توانسته مشتریان بزرگ و پروژه‌های باارزشی را جذب کند. تخصص او در سئو و توانایی او در تحلیل و بهینه‌سازی وب‌سایت‌ها برای موتورهای جستجو از دلایل اصلی موفقیت اوست.

هیتن شاه   Hiten Shah

• تخصص: مشاوره استارتاپ‌ها و بازاریابی
• درآمد: بیش از 500,000 دلار در سال
• دلیل موفقیت: Hiten Shah یکی از برجسته‌ترین فریلنسرها در زمینه مشاوره استارتاپ‌هاست. او توانسته با ارائه راهکارهای نوآورانه و کاربردی در بازاریابی و رشد کسب‌وکار، به درآمدهای بالا دست یابد. وی با ایجاد و رشد شرکت‌هایی مانند KISSmetrics و Crazy Egg، خود را به عنوان یک مشاور معتبر در دنیای استارتاپ‌ها مطرح کرده است.

تینا راث Tina Roth Eisenberg (SwissMiss)

• تخصص: طراحی گرافیک و برندینگ
• درآمد: متغیر، اما چند صد هزار دلار در سال تخمین زده می شود.
• دلیل موفقیت: Tina یکی از طراحان گرافیک موفق و شناخته شده است که با وبلاگ طراحی خود به نام SwissMiss به شهرت رسید. او همچنین بنیان‌گذار پلتفرم CreativeMornings است. مهارت‌های قوی در طراحی و شبکه‌سازی گسترده در جامعه طراحان باعث شده که او به یک فریلنسر بسیار موفق تبدیل شود.

پیو دی پای PewDiePie (Felix Kjellberg)

• تخصص: تولید محتوا و ویدئوهای یوتیوب
• درآمد: بیش از 20 میلیون دلار در سال
• دلیل موفقیت: PewDiePie به عنوان یکی از موفق‌ترین تولیدکنندگان محتوای مستقل شناخته می‌شود. او با تولید ویدئوهای سرگرم‌کننده و طنز، توانسته میلیون‌ها دنبال‌کننده جذب کند. درآمد بالای او بیشتر از طریق تبلیغات، اسپانسرشیپ‌ها، و فروش کالاهای مرتبط به دست می‌آید.

پائول جارویس Paul Jarvis

• تخصص: طراحی وب، نوشتن و مشاوره فریلنسینگ
• درآمد: حدود 100,000 دلار در سال
• دلیل موفقیتPaul : یکی از موفق‌ترین فریلنسرهای چندمنظوره است که در زمینه‌های مختلف مانند طراحی وب، نوشتن و مشاوره برای فریلنسرها فعالیت می‌کند. او کتاب‌های پرفروش درباره فریلنسینگ نوشته و دوره‌های آموزشی محبوبی برگزار کرده است که به درآمد بالای او کمک کرده‌اند.

فرصت‌های اقتصاد گیگ

انعطاف‌پذیری گیگ

با توجه به اینکه برخی افراد هزینه ها و درآمد ثابتی دارند و زمان خالی کافی هم دارند و از طرفی توانایی هایی دارند که می توانند با آن کسب درآمد کنند این پلتفرم ها با توجه به اینکه محدودیت های کار های رسمی را به خصوص از نظر زمانی و مکانی ندارند با شرایط افراد بسیار سازگار هستند. و مثلا یک محتوا نویس خانم که مادر هم هست می تواند در خانه و زمانی که فرزندش خواب است یا در مدرسه است روی مبل یا حتی تختخواب خودش لم بدهد و شروع به نوشتن کند. و از درآمد آن برخی مشکلات مالی خود را رفع کند. حتی وقتی در سفر هستید می توانید با لپ تاپ خود یک کار فریلنسری انجام دهید.

کسب درآمد اضافی

معمولا این شیوه درآمدزایی منجر به درآمد های نجومی نمی شود اما برخی هم با استراتژی قوی از این طریق درآمد های بالایی دارند که در این مقاله به این موضوع هم خواهیم پرداخت. از طرف دیگر در اوضاعی که کسی شما را نمی شناسد و نیاز به پول دارید کار های فری لنسری بهترین موقیت برای شروع یک کار جانبی است به مرور با کسب تجربه بیشتر و ارتباط با افراد مختلف می توانید مهارت های خود را تقویت کنید و کمی هم بازاریابی و تعامل با مشتریان این کار جانبی می تواند به یک کار دائمی و پرسود تبدیل شود.

بساری از افراد که از فریلنسری به درآمد بالایی دست یافته اند به این دلیل است که از این پلتفرم ها به عنوان سکوی پرتاب اولیه استفاده کرده اند در آنها به کسب تجربه پرداخته اند و وارد دنیای کسب و کار شده اند وقتی توانایی و تجربه کافی پیدا کرده اند با قیمت های بهتر و بازاریابی قوی تر ادامه داده اند.

 توجه داشته باشید که برخی از هموطنان ما از این پلتفرم ها استفاده می کنند تا درآمد دلاری داشته باشند. و بسیار موفق هم هستند. البته تحریم ها مانعی در این مسیر است اما شرکت های واسطه این مشکل را حل کرده اند و اگر دوست یا فامیل قابل اعتمادی دارید می توانید از طریق او در این سایت ها فعالیت خود را آغاز کنید. اگر شما هم چنین موقعیتی دارید حتما به آن فکر کنید. با توجه به ارزش پایین پول ما می توانید از این طریق درآمد نسبتا خوبی داشته باشید. و اگر سطح کار شما بالا باشد می توانید درآمد عالی از این طریق کسب کنید.

یکی از دوستان از خانمی صحبت می کرد که در اسنپ کار می کند زمانیکه خانم ها در خودروی او می نشینند در مرحله اول خود را معرفی می کرد و با استفاده از روابط عمومی قوی که دارد ارتباط قوی با مشتریان برقرار می کند و در نهایت کارهای دستی که در خانه همراه با دخترش درست کرده است را به آنها معرفی می کند و کارت ویزیت خود را به آنها می داد و برخی از نمونه کار های خود را از عروسک های کاموایی گرفته تا لیف حمام در خودروی خود دارد همانجا به آنها می فروشد و در صورتی که محصول مورد نظر را همراه نداشته باشد در زمان مورد توافق ان را به خانه هایشان می برد و می فروشد. این خانم با همین کار ها خرج زندگی یک خانواده 6 نفره را می پردازد!

تنوع در فرصت‌های شغلی در اقتصاد گیگ

در دنیای فری لنسری از طراحی سایت اینترنتی، برنامه نویسی، عکاسی، تایپ و ترجمه گرفته تا رانندگی و خدمات تعمیر لوازم خانگی انجام می شود. می توانید با توجه به توانایی های خود هر کاری را که در آن مهارت توانایی و علاقه دارید فعالیت کنید و با افراد مختلفی ارتباط برقرار کنید.

یکی از پر تقاضاترین خدمات طراحی گرافیک است در این کار خلاقیت حرف اول را می زند سارا، یک طراح گرافیک است که توانسته با انجام پروژه‌های متنوع از طریق Fiverr، مهارت‌های خود را بهبود بخشد و تجربه کاری کسب کند. او ماهیانه حدود 2000 دلار درآمد دارد.

چالش‌ها و موانع اقتصاد گیگ

هر چند در این روش درآمدزایی چالش ها و مشکلاتی وجود دارند اما در صورت رعایت یک سری اصول موفقیت در آن دور از انتظار نخواهد بود.

عدم ثبات درآمد

با توجه به اینکه در فضای گیگ تعداد متقاضیان کار زیاد است همه با این روش موفق نمی شوند یا نمی توانند از این طریق یک حداقل درآمد کافی یا ثابت داشته باشند. ولی اگر می خواهید در این بازار موفق باشید این مقاله را تا انتها بخوانید.

مشکل یا چالش دیگر این است که کارفرمایانی که در این فضا تقاضای انجام پروژه دارند معمولا به دنبال پایین ترین قیمت ها هستند. و یافتن پروژه ای که ارزش وقت گذاشتن را داشته باشد گاه سخت یا غیر ممکن به نظر می رسد.

اما در عین حال عده ای هم هستند که از همین فضا درآمد خوبی دارند آنها از تکنیک هایی استفاده می کنند که به افزایش درآمد آنها کمک می کند و می توانند پروژه های ارزشمند را جذب کنند از نوشتن یک رزومه قوی و نمایش نمونه کار ها گرفته تا ارائه تضمین هایی که کارفرما را قانع می کند پروژه خود را حتی با قیمت بالاتر به آنها بسپارند.

توجه داشته باشید که اگر به عنوان فری لنسر کار می کنید نباید خود را به این وب سایت ها و پلتفرم ها محدود کنید از سایت های آگهی رایگان و رسانه های اجتماعی که در اختیار دارید نیز باید استفاده و بازار یابی کنید نمونه کار های خود و اطلاعات تماس و نحوه سفارش پروژه را در اختیار دنبال کنندگان خود قرار دهید و در این زمینه تولید محتوای جذاب برای مشتری هدف خود تولید کنید به این طریق می توانید پروژه های بیشتر و پرسود تری جذب کنید.

توجه کنی که وقتی بازاریابی می کنید و مشتری به سمت شما می آید این شما هستید که قیمت را اعلام می کنید و می توانید قیمت منصفانه ای ارائه دهید که برای هر دو طرف سودمند باشد. آنگاه این مشتری جدید می تواند یک مشتری دائمی برای شما باشد. مشتری برای یک عمر!

عدم وجود مزایای کاری

لری سامرز، وزیر سابق خزانه‌داری آمریکا معتقد است: “اقتصاد گیگ می‌تواند باعث افزایش نابرابری‌های درآمدی شود و شرایط کاری نامطلوبی را برای کارگران ایجاد کند.”

وقتی از طریق این نوع پلتفرم ها وارد می شوید معمولا با دارایی و اداره مالیات روبرو می شوید برای درآمدی که ممکن است ناچیز باشد اما از سوی دیگر هیچ گونه مزایایی که در یک شغل ثابت دریافت می کنید در این سبک کاری دریافت نخواهید کرد. مزایایی مانند بیمه، بازنشستگی، عیدی و پاداش که در کار های ثابت  مزایایی مشخص و قانونی هستند.

بنابراین اگر به عنوان کار اصلی وارد این شیوه کسب در آمد شدید باید یک استراتژی بلند مدت داشته باشید که توانایی ها و مهارت خود را در این زمینه ارتقا دهید و همچنین بازاریابی کنید تا بتوانید به پروژه های سودمندتر دست یابید.

به مرور با افزایش مهارت ها و توانایی ها به مرحله ای می رسید که کارهای منحصر به فردی می توانید انجام دهید که هر کسی نمی تواند آنرا انجام دهد و این زمانی است که قیمت شما هم با دیگران تفاوت زیادی خواهد داشت اما باز هم عده زیادی بدنبال شما خواهند بود.

با این استراتژی به درآمدی می رسید که دیگر بیمه و عیدی و پاداش ها در برابر آن مهم نیستند بنابراین سعی کنید با هدف بزرگتری وارد اقتصاد گیگ شوید و درنهایت تبدیل به شخصی شوید که مشتری به دنبالش می گردد.

کلاهبرداری

متاسفانه بسیاری از فریلنسر ها مورد کلاهبرداری قرار گرفته اند. برای جلوگیری از کلاهبرداری بهتر است از قبول پروژه از افرادی با هویت نا مشخص و نا معتبر خودداری کنید. در صورت مواجه با کلاهبرداری حتما آنرا گزارش دهید. همچنین موازین و قوانین آن پلتفرم را مطالعه کنید تا از قبول پروژه به روش های غیر معمول خودداری کنید.

راهکارهای موفقیت در اقتصاد گیگ

چگونه فری لنسری موفق باشیم؟

موفقیت در اقتصاد گیگ نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، یادگیری مداوم، و بهره‌گیری از ابزارهای مناسب است. در ادامه، راهکارهای کلیدی برای موفقیت در این نوع کسب و کارها را معرفی می‌کنم:

• تمرکز بر بازاریابی شخصی و برندینگ: داشتن یک برند شخصی قوی می‌تواند به شما کمک کند تا بیشتر دیده شوید و فرصت‌های بیشتری به دست آورید. و البته با کار کمتر درآمد بیشتری خواهید داشت. مردم تمایل دارند افراد شناخته شده راحتتر و دستمزد های بالاتر پرداخت کنند. یک پروفایل قوی و حرفه ای برای خود بسازید و آنرا به روز نگه دارید. همچنین مجموعه ای از بهترین کار های خود همراه با رضایت نامه هایی که دریافت کرده اید را باید در معرض دید کارفرمایان قرار دهید. علاوه بر این پلتفرم های فریلنسری باید در رسانه های اجتماعی هم اینگونه عمل کنید. اگر وب سایت هم داشته باشید که عالی است.
• تمرکز بر کیفیت: همه فریلنسر هایی که به موفقیت های بزرگ دست یافته اند بر کیفیت و منحصر به فرد بودن خدمات خود تمرکز و تاکید داشته اند به همین دلیل توانسته اند به موفقیت های بزرگی دست یابند که استقلال مالی و شهرت را برایشان به همراه داشته است.
• مذاکره برای دستمزد بهتر: آموختن مهارت‌های مذاکره به شما کمک می‌کند تا ارزش واقعی کار خود را بدانید و برای دستمزد بهتر مذاکره کنید. به کارفرما مزایای کار خود را یاد آوری کنید و به او اطمینان بدهید که با سپردن کارش به شما سود واقعی را بدست خواهد آورد که البته باید دانش و مهارت های خود را هم ارتقا داده باشید. برای قیمت دادن باید نرخ های بازار بدانید و هر از گاهی در مورد آنها تحقیقاتی انجام دهید ببینید همکاران شما با چه نرخ هایی کار می کنند. البته آنها که کار را به درستی و با کیفیت انجام می دهند. فراموش نکنید که در هر صورت باید به نفع مشتری کار کنید موفقیت واقعی در موفقیت و رضایت مشتری شماست و اوست که می تواند یک عمر هزینه های شما را بپردازد و در عین حال مشتری های جدید برایتان بیارود.
• شبکه‌سازی و ارتباطات حرفه‌ای:شبکه‌سازی می‌تواند به شما کمک کند تا پروژه‌های جدیدی پیدا کنید و با افراد حرفه‌ای در صنعت خود ارتباط برقرار کنید. برای این منظور در زمینه کاری خود در سمینار ها و رویداد هایی که برگزار می شود شرکت کنید همچنین می توانید از شبکه های اجتماعی مانند لینکداین بهره ببرید و با حرفه ای های صنعت خود ارتباط برقرار کنید.
• برنامه‌ریزی مالی دقیق: یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد گیگ، نداشتن درآمد ثابت است. برای مدیریت بهتر مالی و پیشگیری از مشکلات نقدینگی، باید بودجه‌بندی دقیقی داشته باشید. بهتر است بخشی از درآمد خود را برای دوران کساد و نبود پروژه مناسب ذخیره کنید.
• آمادگی برای تغییرات بازار: بازار همیشه دستخوش تغییرات می شود یکی از نمونه های بارز دوران کرونا بود که افراد بسیاری شغل خود یا مشتریان خود را از دست دادند اما آنها که آمادگی داشتند توانستند رونق دو چندان داشته باشند. مثلا در دورانی که همه پیتزا فروشی ها اوضاع خوبی نداشتند پیتزای دومینو با تبلیغ و رعایت واقعی پروتکل های بهداشتی توانست همکان را قانع کند که با خرید از آنها از این ویروس در امان خواهند بود و به سودی هنگفت دست یافت. همیشه یک قدم جلوتر باشید و هر کاری که به نفع مشتری است برایش انجام دهید هر چند کوچک اما یک تمایز بزرگ خواهید داشت.
• استفاده از ابزارهای مدیریت زمان: در این گونه کار ها زمان اهمیت بالایی دارد اگر بتوانید پروژه های خود را در زمان مناسب یا قبل از موعد، تحویل دهید اعتبار بالایی کسب می کنید و درآمد شما را افزایش خواهد داد. همچنین می توانید پروژه های بیشتری انجام دهید. یکی از ابزار های مدیریت زمان که می تواند به شما کمک کند rescuetime است.

اقتصاد گیگ فرصت‌های بی‌نظیری برای افراد فراهم می‌کند تا با انعطاف‌پذیری و تنوع شغلی به درآمد اضافی دست یابند. با این حال، چالش‌هایی مانند عدم ثبات درآمد و فقدان مزایای کاری نیز وجود دارد. با برنامه‌ریزی مالی دقیق، تقویت مهارت‌ها و شبکه‌سازی مؤثر، می‌توان در این نوع اقتصاد موفق بود و از فرصت‌های آن بهره‌مند شد.

اگر فکر می کنید می توانید در این بازار موفق باشید چرا معتل هستید این گوی و این میدان!

ترجمه و تحقیق: علی یزدی مقدم

منابع:

برچسب ها: آموزش کسب و کار - کار - کارآفرین - کاریابی