گزیده ای از احادیث پیامبر اکرم (ص) در مورد ادب، احترام، معاشرت

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ما استرذل اللَّه عبدا إلّا حطّ عنه العلم و الأدب. خدا بنده اى را پست نشمارد مگر آنكه علم و ادب را از او فرو گذارد. نهج الفصاحه حدیث شماره2568

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ما نحل والد ولده أفضل من أدب حسن. هيچ پدرى مالى بهتر از ادب نيك بفرزند خود نداده است. نهج الفصاحه حدیث شماره 2582

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ليس منّا من لم يوقّر الكبير و يرحم الصّغير و يأمر بالمعروف و ينه عن المنكر. هر كه بزرگتر را محترم ندارد و به كوچكتر رحم نكند و به نيكى واندارد و از بدى باز ندارد از ما نيست.نهج الفصاحه حدیث شماره2416

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: من لا أدب له لا عقل له.هر كه ادب ندارد عقل ندارد. نهج الفصاحه حدیث شماره   3061

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: النّاس معادن و العرق دسّاس و أدب السّوء كعرق السّوء. مردم چون معدن ها گونه گونند و نژاد در كسان نافذ است و تربيت بد چون نژاد است. نهج الفصاحه حدیث شماره  3146

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ما كرهته لنفسك فاكرهه لغيرك و ما أحببته لنفسك فأحبّه لأخيك. هر چه بخود نميپسندى بغير خود مپسند و آنچه براى خود دوست دارى براى برادرت دوست دار. نهج الفصاحه حدیث شماره  2700

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ما تجالس قوم مجلسا فلم ينصت بعضهم لبعض إلّا نزع من ذلك المجلس البركة. هر گروهى كه مجالست كنند و بیك ديگر گوش فرا ندارند بركت از مجلسشان برخيزد. نهج الفصاحه حدیث شماره  2627

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: لا تصاحب إلّا مؤمنا و لا يأكل طعامك. إلّا تقىّ جز با مؤمن مصاحبت مكن و غذاى ترا جز پرهيزگار نخورد. نهج الفصاحه حدیث شماره 2460

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: لا تجلسوا بين رجلين إلّا بإذنهما. ميان دو كس جز باجازه آنها منشينيد. نهج الفصاحه حدیث شماره  2439

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: ليس بحكيم من لم يعاشر بالمعروف من لا بدّ له من معاشرته حتّى يجعل اللَّه له من ذلك مخرجا.هر كس با آنكه از معاشرت وى ناچار است بنيكى معاشرت نكند تا خدا فرجى براى او پيش آرد خردمند نيست. نهج الفصاحه حدیث شماره  2392

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: زر غبّا تزدد حبّا. بزيارت كسان كمتر رو تا محبوب تر باشى. نهج الفصاحه حدیث شماره 1702

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:  ِئتِ المَعرُوفَ وَ اجتَنِبِ المُنكَرَ وَ انظُر ما يُعجِبُ أذنَكَ أن يَقولَ لَكَ القَومُ إذا قُمتَ مِن عِندِهِم فَأتِه وَ انظُرِ الَّذي تَكرَه أن يَقولَ لَكَ القَومُ إذا قُمتَ مِن عِندِهِم فَاجتَنِبهُ؛.

نيك كردار باش و از كار بد بپرهيز ببين ميل دارى ديگران در باره تو چه بگويند همان طور رفتار كن و از آنچه نميخواهى در باره تو بگويند بركنار باش. نهج الفصاحه حدیث شماره 3

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: المسلمون إخوة لا فضل لأحد على أحد إلّا بالتّقوى. مسلمانان برادرانند هيچ كس بر ديگرى جز به پرهيزكارى برترى ندارد.نهج الفصاحه حدیث شماره3112

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: من الصّدقة أن تسّلّم على النّاس و أنت طلق الوجه. از جمله صدقه اينست كه بمردم سلام كنى و گشاده رو باشى. نهج الفصاحه حدیث شماره 3068

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: من بدأ بالكلام قبل السّلام فلا تجيبوه.هر كه پيش از اسلام سخن آغازد جوابش مدهيد.نهج الفصاحه حدیث شماره 2934

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:لا يستكمل العبد الإيمان حتّى يكون فيه ثلاث خصال الإنفاق من الإقتار و الإنصاف من نفسه و بذل السّلام.تا سه صفت در بنده اى نباشد ايمان وى كامل نشود صدقه دادن در تنگ دستى و انصاف دادن به ضرر خويش و سلام بسيار كردن. نهج الفصاحه حدیث شماره2544

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:السّلام تحيّة لملّتنا و أمان لذمّتنا.سلام درود ملت ما و حافظ ذمه ماست.نهج الفصاحه حدیث شماره1777

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:السّلام اسم من أسماء اللَّه وضعه اللَّه في الأرض فأفشوه بينكم فإنّ الرّجل المسلم إذا مرّ بقوم فسلّم عليهم فردّوا عليه كان له عليهم فضل درجة بتذكيره إيّاهم السّلام فإن لم يردّوا عليه ردّ عليه من هو خير منهم و أطيب.

سلام نامى از نامهاى خداست كه آن را در زمين نهاده است سلام را ميان خودتان فاش كنيد زيرا مرد مسلمان وقتى به قومى گذر كند و بر آنها سلام كند و جوابش دهند، وى را بر آنها فزونى مرتبت است كه سلام را بيادشان آورده است و اگر جوابش ندهند كسى كه از آنها بهتر و پاكيزه تر است جوابش دهد.نهج الفصاحه حدیث شماره1776

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:السّلام تطوّع و الرّدّ فريضة.سلام بدلخواه است و جواب آن واجب است.نهج الفصاحه حدیث شماره1775

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:السّلام قبل السّؤال فمن بدأكم بالسّؤال قبل السّلام فلا تجيبوه.سلام مقدم بر سؤال است هر كه پيش از سلام بسؤال آغاز كرد جوابش مدهيد.نهج الفصاحه حدیث شماره1774

تهیه و تنظیم : میترا نامجو

برگرفته از کتاب نهج الفصاحه، مترجم ابو القاسم پاینده ، انتشارات دنیای دانش