تابش، نشر انرژی از هر منبعی است. اشعه ی ایکس یک نمونه از تابش است اما نوری است که از طرف خورشید آمده و باعث ایجاد گرما می شود. وقتی در مورد تابش و سرطان صحبت می کنیم بیشتر افراد در مورد نوع خاصی از تابش ها مانند اشعه ی ایکس یا اشعه های منتشر شده از راکتورهای هسته ای فکر می کنند اما انواع دیگری از تابش ها وجود دارند که بسیار متفاوت عمل می کنند.

تابش ها در طیف وسیعی از فرکانس ها وجود دارند. این طیف گسترده را طیف الکترو مغناطیس نیز می نامند. مثال هایی که می توان برای تابش هایی با انرژی بالا زد عبارتند از اشعه ی ایکس و اشعه ی گاما. این تابش ها به همراه تابش اشعه ی ماورا بنفش را تابش های یونیزه کننده می نامند این بدان معناست که این تابش ها انرژی کافی برای یونیزه کردن و حذف الکترون از اتم یا مولکول را دارند. به همین خاطر این تابش ها می توانند بهDNA  درون سلول ها آسیب رسانده و منجر به سرطان شوند.

تابش های امواج رادیویی در پایین ترین سطح انرژی طیف الکترو مغناطیسی قرار گرفته است بنابراین جزو تابش های غیر یونیزه کننده است. تابش های غیر یونیزه کننده انرژی کافی برای حرکت دادن اتم به دور مولکول یا به ارتعاش در آوردن آن را دارند. اما این تابش ها انرژی کافی برای یونیزه کردن اتم ها و مولکول ها را ندارند.

اگر تابش امواج رادیویی در مقادیر زیاد توسط موادی مانند غذاها، سیالات و بافت های بدن انسان که آب دارند، جذب شوند می توانند گرما تولید کنند. این کار می تواند باعث سوختگی و آسیب به بافت ها شود. اگرچه تابش هایRF  مانند تابش های یونیزه کننده باعث تخریب سلول هایDNA  و بروز سرطان نمی شود اما نگرانی هایی در مورد تابش های غیر یونیزه کننده نیز وجود دارد. این تابش ها ممکن است اثرات بیولوژیکی که در برخی مواقع منجر به سرطان می شود را داشته باشد.

چگونه افراد در معرض امواج رادیویی قرار می گیرند؟

افراد می توانند از دو روش منابع طبیعی و انسانی در معرض این امواج قرار بگیرند.

منابع طبیعی عبارتند از:

• فضاهای بیرونی و خورشید
• آسمان
• زمین. بیشتر امواج و تابش های زمین از نوع مادون قرمز هستند اما مقدار کمی امواج رادیویی نیز در آن وجود دارد.

تابش های غیر طبیعی یا ساخته ی دست بشر عبارتند از:

• سیگنال های تلویزیونی و رادیویی
• سیگنال های انتقالی از تلفن های بی سیم، موبایل ها و دکل های مخابراتی موبایل، تلفن های ماهواره ای
• رادارها
• Wifi و بلوتوث
• مایکروویو
• جوشکاری قطعات پلی وینیل کلیرید با دستگاه های خاص
• اسکنرهای موجی میلی متری

برخی از افراد به دلیل شغلشان می توانند در معرض مقادیر زیادی از امواج رادیویی قرار بگیرند. این شغل ها شامل جوشکاری، نگهداری از برج های انتقال دهنده ی سیگنال های ارتباطی و تعمیر تجهیزات راداری می باشد. بیشتر افراد در معرض مقدار کمی از امواج رادیویی ساخت دست بشر قرار می گیرند زیرا این امواج در اطراف ما قرار دارند. منبع چنین امواجی پخش سیگنال های تلویزیونی و رادیویی، وای فای ها، بلوتوث ها، موبایل ها و غیره است.

مایکروویوها

مایکروویوها از فرکانس بالایی از تابش های رادیویی برای گرم کردن غذا استفاده می کنند. وقتی امواج میکرو توسط غذاهایی که آب دارند جذب می شوند باعث ارتعاش مولکول های آب می گردند. این کار باعث تولید گرما می شود. مایکروویوها از اشعه ی ایکس یا گاما استفاده نمی کنند و باعث رادیواکتیو شدن غذاها نخواهند شد. مایکروویو می تواند باعث پختن غذا شود ولی ساختار شیمیایی یا مولکولی غذاها را تغییر نمی دهد. مایکروویوها طوری طراحی شده اند که خودشان شامل امواج میکرو هستند. این دستگاه تنها زمانی کار می کند که درش را بسته و آن را روشن کنید. اگر این دستگاه مطابق دستورالعمل هایش استفاده شود خطری برای سلامتی نخواهد داشت. مایکروویوهایی که آسیب دیده یا تعمیر شده اند ممکن است مقداری از تابش و امواج رادیویی را از خود ساطع کرده و برای افرادی که در نزدیکی آن قرار دارند خطرناک باشند و باعث سوختگی گردند اگر چه بیشتر افراد در اثر تماس با غذای داغ و یا بخار داغ حاصل از مایکروویو دچار سوختگی شده اند.

اسکنرهای امنیتی

در برخی از فرودگاه ها از دستگاه ها و اسکنرهای امنیتی برای بازرسی مسافران استفاده می شود. اسکنرهایی که اخیرا در آمریکا به کار می رود از تصویربرداری موجی میلی متری استفاده می کنند. این اسکنرها مقدار کمی از تابش موجی میلی متری (نوعی تابش RF) را به سمت افرادی که بررسی می شوند می فرستند. این تابش ها می تواند از لباس افراد رد شده و به پوست برسد. اسکنرهای موجی میلی متری از اشعه ی ایکس استفاده نمی کنند و مقدار امواج رادیویی حتی کمتر از مقداری است که از موبایل ها ساطع می شود.

موبایل ها و دکل های مخابراتی

موبایل ها و دکل های مخابراتی از امواج رادیویی برای انتقال و دریافت سیگنال ها استفاده می کنند. برخی نگران این موضوع هستند که این سیگنال ها ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند.

آیا امواج و تابش های رادیویی می توانند باعث ایجاد سرطان شوند؟

محققان از دو نوع روش تحقیق برای تشخیص شرایط سرطان زا استفاده کرده اند. در مطالعات آزمایشگاهی معمولا حیوانات در معرض عوامل شیمایی و فیزیکی قرار می گیرند تا ببینند این عوامل منجر به ایجاد تومور یا سایر بیماری ها می شود یا خیر. معلوم نیست نتایج حاصل از این نوع مطالعات بر روی انسان ها نیز قابل اعمال باشد. نوع دیگری از مطالعات مربوط به بررسی سرعت سرطان در گروه های مختلفی از مردم است. چنین تحقیقی ممکن است سرعت سرطان در یک گروهی که در معرض انرژیRF  قرار گرفته اند با افرادی که در معرض این تابش ها نیستند را مقایسه کند. تفسیر چنین اطلاعاتی در مورد انسان بسیار سخت و دشوار است زیرا عوامل و فاکتورهای مختلفی در ایجاد سرطان دخیل است. در بیشتر موارد نمی توان روی شواهد حاصل از این مطالعات اطمینان کرد در این گونه موارد معمولا محققان از هر دو  روش آزمایشگاهی و مطالعات انسانی استفاده می کنند.

مطالعات آزمایشگاهی:

بیشتر مطالعات آزمایشگاهی بر روی حیوانات، شاهدی بر افزایش خطر ابتلا به سرطان با قرار گرفتن در معرض تابش هایRF  پیدا نکرده اند. فقط تعداد کمی از مطالعات شواهدی بر تاثیرات بیولوژیکی که می تواند منجر به سرطان شود را گزارش کرده اند.

مطالعات انسانی:

مطالعه ی افرادی که در محل کارشان در معرض تابش هایRF  قرار گرفته اند، افزایش چشمگیری در ابتلا به سرطان را گزارش نکرده است. برخی از تحقیقات نیز در زمینه ی احتمال وجود رابطه بین تلفن های همراه و سرطان انجام گرفته است. اگرچه یک مطالعه ی بزرگ وجود این احتمال را تایید کرده است ولی بیشتر تحقیقات دیگر چنین ادعایی را نپذیرفته اند.

نهادهای متخصص در این باره چه نظری دارند؟

آژانس های مختلف، مواد مختلفی را که در محیط قرار دارند را مورد آزمایش قرار داده اند. (موادی را که می تواند منجر به سرطان شود، سرطان زا می نامند).

انجمن سرطان آمریکا، خطرات احتمالی را بر اساس شواهد حاصل از آزمایشگاه ها، حیوانات و مطالعات انسانی مورد ارزیابی قرار می دهند.

آژانس بین المللی تحقیق در مورد سرطان (IPAC) معتقد است شواهد اندکی در مورد سرطان زا بودن امواج رادیویی وجود دارد. این نهاد امواج رادیویی را جزو تابش هایی طبقه بندی می کند که احتمالا برای انسان سرطان زاست. یکی دیگر از نهادهایی که در این مورد فعالیت دارند آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا (EPA) است. این نهادها امواج رادیویی را جزو موارد سرطان زا طبقه بندی نمی کنند.

آیا امواج رادیویی می تواند مشکلات دیگری برای سلامت انسان داشته باشد؟

مطالعات آزمایشگاهی:

در حیوانات بیشترین اثری که این امواج داشته است مربوط به گرم شدن است که این اثر را اثر حرارتی می نامند. مقدار و دوز زیاد این امواج می تواند درجه حرارت بدن را  تا جایی که کشنده باشد بالا ببرد. تمرکز این امواج بر یک ناحیه از پوست می تواند منجر به سوختگی یا تخریب بافت ها شود. وقتی این امواج بر روی چشم متمرکز گردد می تواند منجر به آب مروارید شود.

مطالعات انسانی:

افرادی که در معرض امواج و تابش های رادیویی قرا گرفته بودند دچار سوختگی شدیدی در پوست شدند. افرادی که در نزدیکی تجهیزات راداری هستند می تواند منجر به ایجاد مشکلات شنوایی در آنها شود. این مشکل را معمولا بیماری شنواییRf  می نامند که اثرات طولانی مدت بر سلامتی ندارد. افرادی که به مدت طولانی در معرض امواج رادیویی قرار می گیرند ممکن است مشکلات ناباروری داشته باشند.

چگونه می توانیم از قرار گرفتن در معرض این امواج اجتناب کنیم؟

از آنجایی که منبع امواج رادیویی در محیط های مدرن و پیشرفته بسیار شایع و عمومی است، تقریبا هیچ راهی برای اجتناب از این امواج وجود ندارد. ولی می توانید قرار گرفتن در معرض این امواج را کاهش دهید. از دستگاه ها و تجهیزاتی که دارای امواج رادیویی هستند دوری کنید. از دستگاه هایی استفاده کنید که به شما اجازه ی استفاده از موبایل ها بدون قرار دادن بر روی گوشتان را بدهند. اگرچه هنوز مشخص نیست انجام چنین کارهایی برای جلوگیری از این خطرات مفید باشد.

ترجمه: زهرا کامران ور

مطالب مرتبط:

• چگونه می توانیم با بیماری سرطان به طور طبیعی مبارزه کرده و پیروز شویم؟
• بررسی روش ها مختلف تست غیر مخرب در جوشکاری
• درمان طبیعی سرطان با لتریل تراپی
• کاربرد سوپر آلیاژها و خواص آنها
• انرژی خورشیدی متمرکز شده
• پیل الکتروشیمیایی چیست؟