آش بادمجان از مواد اولیه زیادی تشکیل شده است ولی این مواد معمولا در دسترس همگان است. این آش بسیار مغذی، مقوی و خوشمزه است که خوردن آن برای همه آسان است حتی کودکان و کهنسالان.
می توانید آش بادمجان را برای وعده شام، افطاری، میهمانی های عصرانه و یا میان وعده نوش جان کنید.
مواد لازم
- بلغور گندم (یارمه) یک و نیم لیوان
- برنج یک پیمانه پلوپز
- نخود یک و نیم لیوان آب کرده
- لوبیا قرمز یک و نیم لیوان آب کرده
- لوبیا چیتی یک و نیم لیوان آب کرده
- لوبیا سفید یک و نیم لیوان آب کرده
- عدس یک و نیم لیوان خیس شده
- بادمجان یک و نیم کیلوگرم
- پیاز دو کیلوگرم (برای پیاز داغ داخل آش و تزئین روی آش)
- سیر دو بوته
- نعنا خشک مقداری
- آب قلم
- زردچوبه، نمک، فلفل به میزان لازم
طرز تهیه
نکته: در این دستور مقدار حبوبات به صورت لیوان آب کرده بیان شده است یعنی پس از خیس کردن به مدت نیم تا یک روز، مقدار یک و نیم لیوان جدا کنید. چرا که برخی حبوبات خشک مثلا نصف لیوان پس از چند ساعت خیس کردن به اندازه یک لیوان می رسد ولی برخی مثلا سه چهارم لیوان، این مقدار حبوبات خیس شده را می دهد بنابراین در این دستور مقدار حبوبات چندین ساعت خیس شده مورد نیاز است.
نکته: قلم ها را بشویید و در قابلمه جداگانه ای بریزید و سپس تا جایی که روی قلم ها پوشانده شود آب بریزید و بگذارید تا به جوش آید سپس شعله را کم کنید و اجازه دهید تا مغز داخل قلم خارج شود. برخی آب غلیظ شده قلم را بر می دارند و مجددا روی قلمها را آب سرد می ریزند و همان مراحل را تکرار می کنند تا عصاره قلم به طور کامل در آب غلیظ شده آن، خارج شود. این کار زمان زیادی طول می کشد بنابراین می توانید از روز قبل قلم ها را آماده کنید.
بلغور گندم یا یارمه را بشویید برای شستن بلغور، ابتدا بلغور ها را در کاسه ای بریزید، با دست حرکت دهید تا شسته شود سپس اندکی صبر کنید تا ته نشین شود و بعد آب روی بلغور را جدا کنید.
بلغور شسته شده را در قابلمه نسبتا بزرگی بریزید و روی آن را تا سه چهارم قابلمه آب بریزید. روی حرارت قرار دهید. توجه داشته باشید بلغورها نباید بجوشد. بنابراین باید حواستان به قابلمه باشد. وقتی که روی تمام سطح آب را کفهای سفیدی گرفت و خواست که بجوشد، زیر شعله را خاموش کنید و درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید چند ساعت روی همان شعله خاموش شده بماند تا افزایش حجم پیدا کند و بلغورها سراسر قابلمه را بگیرد. اگر در زمستان این آش را می پزید و بخاری دارید می توانید پس از ایجاد کفهای سفید روی سطح آب، قابلمه را از شب تا صبح روی حرارت شمعک بخاری قرار دهید
حبوبات را که از قبل خیس کرده اید را داخل قابلمه بریزید و روی حرارت بگذارید تا کاملا بپزند.
همچنین پیاز ها را ترجیحا به صورت خلالی خرد و سرخ کنید.
بادمجان ها را پوست بگیرید و به صورت حلقه حلقه برش بزنید و آنها را سرخ کنید در اواخر سرخ کردن مقدار نسبتا زیادی زردچوبه اضافه کنید و بادمجان های سرخ شده را در زردچوبه تفت دهید تا خوشرنگ شوند.
سیر ها را پوست بگیرید و به صورت حلقه ای و یا خرد شده سرخ کنید تا جایی که طلایی شود.
سپس قابلمه بزرگی را بردارید و حبوبات پخته شده، بلغور، برنج و بادمجان سرخ شده به همراه پیاز داغ و آب قلم را داخل آن بریزید. وقتی که قابلمه جوش آمد حرارت را کم کنید و اجازه دهید مزه مواد با یکدیگر مخلوط شود و آش جا افتاده شود.
در اواخر پخت آش، نمک، فلفل و ادویه لازم را اضافه کنید و آن را مزه دار کنید.
دقت کنید رنگ این آش به زردی می زند پس نباید سبز، قهوه ای یا تیره رنگ به نظر آید زردی آش بیشتر به علت وجود زردچوبه است.
در مرحله آخر گوشتکوب دستی و ترجیحا از جنس روحی یا مسی بردارید و آش را بکوبید. این کار را آنقدر ادامه دهید تا تمام مواد یکدست شود و حبوبات یا برنج و یا پیاز داغ جداگانه دیده نشود. همچنین به علت کوبیدن، آش بادمجان حالت کشدار مثل حلیم یا شله به خود می گیرد.
خیلی مهم است که برای کوبیدن آش از گوشتکوب دستی استفاده کنید دقت کنید به هیچ وجه از میکسرهای برقی یا غذاساز استفاده نکنید چون بافت کشداری که انتظار دارید را به شما نمی دهد.
آش بادمجان، غلیظ، کشدار و متمایل به زرد رنگ است.
برای تزیین آش بادمجان از نعنا داغ، پیاز داغ و سیرداغ استفاده کنید. می دانید که برای تهیه نعنا داغ کافی است در یک ماهی تابه کوچک مقداری روغن بریزید همین که داغ شد، نعنا خشک را به آن اضافه کنید و پس از چند ثانیه زیر شعله را خاموش کنید تا نعنا قهوه ای رنگ نشود و نسوزد.
همان طور که از مواد اولیه آش بادمجان بر می آید این آش بسیار مقوی، خوش خوراک و لذیذ است. پس اگر برخی کودکان، قلم، پیاز داغ یا هر یک از اجزا را به تنهایی دوست ندارند چون در این آش تمامی مواد با یکدیگر میکس می شود بنابراین قابل تشخیص و تفکیک برای آنها نیست. بنابراین به این روش می توانید تمامی این مواد مغذی را به بدن کودکان برسانید.
همان طور که ملاحظه می کنید این آش نیاز به زمان و زحمت زیادی دارد ولی اگر یک بار، مزه دلپذیر و مقوی آن را امتحان کنید از طرفداران آش بادمجان خواهید شد.
ندا مظفری