باور کنید یا نه، مدفوع می تواند به شما بگوید سالم هستید یا نه!

واقعیت این است که همه ما مدفوع می کنیم. رنگ، شکل و تعداد دفعات و نوع خروج مدفوع ما را متذکر می کند که آیا سالم هستیم یا نه.

علی رغم پیشرفت دانش در سراسر جهان، صحبت از مدفوع هنوز منفور و مایه خجالت افراد است و بسیاری از افراد حتی با داشتن مشکلاتی در این باره، از مطرح کردن آن پیش دیگران یا حتی پزشک شرم دارند و شاید در فرهنگ امروز، صحبت کردن در مورد رابطه جنسی آسان تر از صحبت کردن در مورد مدفوع باشد و فکر می کنم این طرز تفکر باید تغییر کند.

کیفیت مدفوع راهی برای نشان دادن این است که آیا همه چیز در بدنتان به طور طبیعی در جریان است و سالم هستید و یا هشداری است برای مراجعه به پزشک و پیگیری درمان. یکی از سوالات عمومی پزشک از بیمار همین کیفیت مدفوع است.

پس زمان آن رسیده که به شکل، رنگ و کیفیت مدفوع خود توجه کنید و هشدارهای لازم بدن را بشنوید.

مدفوع نرمال چیست؟

حدود 75 % از مدفوع را آب تشکیل می دهد و باقی ترکیبی از فیبر، سلول ها، باکتری های زنده و مرده و مخاط است.

حرکت منظم روده ها می تواند سبب دفع مدفوع حداکثر 1 الی 3 بار در طول روز و حداقل 1 بار در طول هفته شود.

وقتی که نوبت به بررسی مدفوع می رسد، همیشه به چهار چیز فکر کنید: شکل، اندازه، بو و رنگ مدفوع.

مدفوع سالم باید دارای ویژگی های زیر باشد:

– رنگ: قهوه ای کم رنگ تا متوسط

– شکل: به شکل S (حرف انگلیسی)

حقیقت جالب: شکل s مانند مدفوع در واقع از روده پایینی است و وقتی به میانه مدفوع و قسمت طولانی تر آن می رسد باید نرم و صاف باشد و نه اینکه به تکه های کوچک تقسیم شود. همچنین باید بافت یکنواختی داشته باشد و به آرامی فرو افتد و به عبارتی نباید چلپ چلوپ کند.

– اندازه: تقریباً دو و نیم تا پنج سانتی متر قطر و حدود 45 سانتی متر طول دارد.

– بو: مدفوع باید بوی طبیعی داشته باشد و خیلی زننده نباشد.

رنگ مدفوع به شما چه می گوید

مدفوع می تواند در رنگ های مختلف باشد. و بیشتر اوقات، رنگ مدفوع می تواند اطلاعات زیادی در مورد آن چه که در بدنتان رخ می دهد، برایتان فراهم کند.

– قهوه ی روشن متوسط: تبریک! شما کاملاً سالم هستید.

– سیاه یا قرمز روشن: این رنگ ممکن است نشان دهنده خونریزی در دستگاه گوارش باشد.

رنگ قرمز روشن مدفوع نشان دهنده خون تازه است که می تواند به معنی خونریزی دستگاه گوارش تحتانی باشد. مدفوع سیاه رنگ نیز ممکن است در اثر مصرف مکمل های خاص، داروها یا مصرف شیرین بیان سیاه به وجود آید. اگر مدفوعتان سیاه رنگ است، برای بررسی به پزشک مراجعه کنید.

– سبز: این تغییر رنگ غافلگیر کننده گاهی در رنگ معمولی مدفوع رخ می دهد و ممکن است ناشی از وجود رنگ دانه های صفرا در مدفوع در زمانی که اسهال هستید، باشد.

حرکت ضعیف روده ها موجب می شود که غذا به سرعت از درون روده عبور کند، که بدن فرصت کافی برای تجزیه رنگ دانه های سبز و تبدیل آن به رنگ دانه های قهوه ای نرمال پیدا نکند.

رنگ سبز مدفوع همچنین می تواند نتیجه مصرف غذاهای سبز مانند سبزیجات سبز برگ و یا حتی غذاهای سبز رنگ باشد.

– زرد: رنگ زرد مدفوع می تواند نشان دهنده مشکل کیسه صفرا، عفونت ژیاردیا یا بیماری سندرم ژیلبرت باشد. اگر این رنگ را در مدفوع خود دید، به پزشک مراجعه نمایید.

سفید یا خاکستری: این رنگ مدفوع می تواند نشان دهنده کمبود صفرا باشد، که ممکن است اشاره به یک مشکل بسیار جدی باشد. مانند سیروز، اختلالات پانکراس، هپاتیت یا انسداد مجرای صفراوی. از این رو، در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید.

هم چنین استفاده از ضداسیدها (داوری ضد ترشی معده) می تواند، مدفوع سفید تولید کند.

اگر مقدار خلط در مدفوع افزایش یابد، ممکن است با بیماری های التهابی روده مانند کولیت زخمی یا بیماری کرون ارتباط داشته باشد و یا هم چنین نشانه سرطان کولون باشد.

آن چه شکل مدفوع به شما می گوید

– تکه های کوچک مانند مهره که دفع آن سخت می باشد. این نشان می دهد که غذای شما به مدت زمان طولانی در روده ها بوده، که موجب دوباره جذب شدن آب موجود در مدفوع شده است. فقدان فیبر در رژیم غذایی، موجب می شود مدفوع به شکل گلوله و تکه تکه های سفت کوچک شود.

– آبکی: غذا به سرعت از رودها عبور می کند، از این رو، آب آن جذب نمی شود. این می تواند در نتیجه بالا بودن میزان فیبر در رژیم غذایی، پاکسازی های اخیر و یا حتی عفونت روی دهد.

– مداد باریک: اگر مدفوع مانند نوارهاس بارک ظاهر شد، می تواند نشان دهنده یک توده احتمالی در کولون باشد که مدفوع را محدود می کند. و نیز می تواند نشان دهنده پولیپ یا سرطان احتمالی کولون باشد.

– شناور و بسیار بد بو: این نشان می دهد که بدن شما به درستی چربی ها را جذب نمی کند که می تواند در نتیجه اختلال سوء جذب داروهای کاهش وزن و یا حتی اولسترا باشد.

– به شکل سوسیس اما سفت و خشک: مدفوع برای مدت زمان طولانی در داخل روده ها باقی مانده و آب آن دوباره جذب شده است. این می تواند ناشی از یبوست، کم آبی بدن یا حتی داروها باشد.

– نبودن مدفوع: اگر شما هیچ گونه مدفوعی دفع نمی کنید، به احتمال زیاد دچار یبوست شده اید. لطفاً آب بنوشید و سعی کنید میزان مصرف فیبر در رژیم غذایی خود را افزایش دهید.

مدفوع فقط یک جریان طبیعی در بدن نیست بلکه راهی برای ارتباط با بدن و آگاهی از میزان سلامتی است پس دیگر نسبت به آن بی توجه نباشید و ببینید بدنتان چه می گوید.

ترجمه: مصطفی محمدی