مفاصل زمانی متورم می شوند که مایع در بافت هایی که مفاصل را احاطه کرده اند، افزایش یابد. تورم مفصلی به علت انواع مختلف آرتریت، عفونت ها و ضربه ها شایع است.

مفصل ورم کرده علامتی از شرایط زیر است:

استئوآرتریت (OA)

OA “فرسودگی و ساییدگی” است که معمولا با پیری یا پس از ضربه یا آسیب دیدگی اتفاق می افتد. غضروفی که روی انتهای استخوان ها قرار می گیرد، سایش می یابد. OA ممکن است موجب تورم مفاصلی شود که در طول عمر وزن بدن را تحمل می کنند مثل زانوها.

آرتریت روماتوئید (RA)

RA آرتریت التهابی است که می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد حتی در کودکان کوچک تر. RA سبب می شود مفاصل، دردناک، سفت و متورم شوند. معمولا RA بر دست، پا و زانو اثر می گذارد، اما می تواند بر سایر مفاصل و قسمت های بدن نیز تاثیر بگذارد. علائم RA می تواند فعالیت های روزانه را مختل کند.

نقرس

آرتروز نقرسی معمولا به طور ناگهانی با درد شدید مفصلی، تورم، گرم و قرمزی، اغلب در انگشت بزرگ (حدود 50٪ موارد) به طور ناگهانی خطور می کند. نقرس باعث درد و تورم شدید مفصلی می شود. معمولا یک مفصل را تحت تاثیر قرار می دهد، اما گاهی اوقات نقرس می تواند بیش از یک مفصل را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

با نقرس، اسید اوریک – یک ماده شیمیایی طبیعی در بدن – کریستال هایی را تشکیل می دهد که در مفاصل ته نشین می کنند که باعث التهاب و درد می شوند. کریستال ها ممکن است در نقاط دیگر نیز ته نشین شوند، گره های زیر پوست یا سنگ کلیه باشند.

اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات

از ویژگی های کلیدی این بیماری درگیری مفاصل در پایه ستون فقرات جایی که در آن ستون فقرات به لگن وارد می شود، به نام مفاصل ساکرولیایک است.

آرتریت پسوریاتیک

آرتریت پسوریاتیک یک بیماری التهابی مفصل است که با پسوریازیس، یک بیماری پوستی مرتبط است. التهاب مفاصل در ارتباط با بیماری پوستی و ناخنی پسوریازیس است. تا 30 درصد افراد مبتلا به پسوریازیس، آرتریت پسوریاتیک را تجربه خواهند کرد.

آرتریت عفونی

آرتریت عفونی یا آرتریت سپتیک در نتیجه یک عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی در بافت ها و مایع مفصل به وجود می آید. عفونت مفصل معمولا پس از یک عفونت قبلی در بدن رخ می دهد. عفونت به وسیله جریان خون از قسمت دیگری از بدن مانند پوست، بینی، گلو، گوش ها و یا زخم های موجود به مفصل می رود. در عرض چند ساعت تا چند روز، درد، التهاب، مفاصل متورم و تب ایجاد می شود. مفاصلی که معمولا مبتلا به آرتروز عفونی هستند، عبارتند از زانو، لگن، شانه، مچ پا و مچ دست. مفاصل آسیب دیده بیشتر در معرض عفونت قرار دارند.

علل مشترک باکتریایی آرتریت عفونی شامل نایسریا گونوره‌آ و استافیلوکوکوس اورئوس است.

نایسریا گونوره آ، دیپلوکوک‌های گرم منفی لوبیایی شکل هستند که موجب بیماری سوزاک می‌شوند.

استافیلوکوکوس اورئوس، باکتری گرد گرم مثبت است که اغلب در دستگاه تنفسی فوقانی و پوست وجود دارد ولی می تواند به پاتوژن فرصت طلب تبدیل شود که علت شایع عفونت های پوستی از جمله آبسه ها، عفونت های تنفسی مانند سینوزیت و مسمومیت غذایی است.

برخی از عفونت های مفصل ممکن است به علت وجود بیش از یک ارگانیسم ایجاد شود.

آسیب و صدمه به مفصل

آسیب به مفصل می تواند سبب درد، تورم و خشکی مفاصل شود. گاهی اوقات درد مفصل می تواند ناشی از عضلات، تاندون ها و رباط های آسیب دیده یا پاره شده اطراف مفصل، آماس کیسه های مفصلی، تاندونیت، در رفتگی ها، کشیدگی ها، پیچ خوردگی ها و شکستگی ها باشد.

علائم مفاصل متورم شده چیست؟

علائم تورم مفاصل عبارتند از:

• درد شدید
• ممکن است با لمس مفصل، احساس کند گرم است
• خشکی و سفتی
• ناتوانی در حرکت مفاصل به طور طبیعی

چگونه مفاصل متورم درمان می شوند؟

همه مفاصل متورم به یک روش درمان نمی شوند. درمان مفاصل متورم بستگی به مشکل ایجاد شده یا تشخیص دارد.

به عنوان مثال داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) برای درمان استئوآرتریت و مفاصل متورم آسیب و صدمه دیده استفاده شوند. در کنار این داروها، دستمال حاوی یخ یا گرمای مرطوب برای کاهش درد و تورم کمک کننده است.

داروهای استروئیدی که به مدت کوتاهی به صورت خوراکی مصرف می شوند ممکن است در کاهش تورم و در مفاصل موثر باشد. استروئیدها تولید مواد شیمیایی التهابی را در بدن مسدود می کنند.

تزریق یک داروی ضد التهابی مانند یک استروئید درون مفصل، یک روش درمانی دیگر است. تزریق به طور مستقیم به مفصل تورم، منبع التهاب و درد، انجام می شود. تزریق معمولا به طور موقت، درد و تورم را تسکین می دهد.

برداشتن مایع بخشی از این روش در بیشتر موارد است.

برای انواع آرتریت التهابی مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریازیس و اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات، درمان ممکن است شامل NSAIDs، داروهای استروئید و انواع جدیدتر داروهایی که بر سیستم ایمنی تاثیر می گذارد.

این داروها عبارتند از: داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs)، عوامل بیولوژیکی مانند مهارکننده های فاکتور نکروز تومور و مهارکننده های آنزیمی که می توانند پروتئین هایی را که عامل ایجاد التهاب هستند را مسدود کنند.

نقرس حاد با دارویی به نام کُلشیسین درمان می شود. این دارو برای مفاصل متورم تجویز می شود، تا درد و التهاب ناشی از رسوبات کریستال در مفصل را تسکین دهد. NSAIDs همچنین ممکن است به کاهش درد و تورم کمک کنند. گاهی اوقات، مُسکِن های قوی تر مورد نیاز است.

مفاصل متورم و درد ناشی از آرتریت عفونی با آنتی بیوتیک ها درمان می شود تا عفونت را متوقف کند. گاهی ممکن است جراحی برای تخلیه مواد آلوده ضروری باشد.

ترجمه: سمیه مظفری