واکنش های کودکان در سنین مختلف، در برابر تولد نوزاد جدید
چطور فرزند اول را برای تولد نوزاد جدید، آماده کنیم؟
نوزادان با تولد خود شادی و چالش های بی شماری را برای خانواده به همراه می آورند. به احتمال زیاد شما از تولد نوزاد جدید هیجان زده هستید، اما در عین حال از بازخورد فرزند اول خود مطمئن نبوده و نگران هستید.
شاید برای شما این سوال ها پیش آید: چطور تولد نوزاد جدید را به فرزندان خود اطلاع دهیم؟ آیا کودکان بزرگ تر نسبت به نوزاد تازه متولد شده حسادت می کنند؟ چطور به آن ها در این زمینه کمک کنیم؟
کودکان در سنین مختلف نسبت به این موضوع واکنش های متفاوتی از خود نشان می دهند.
داشتن شناخت کافی از این که فرزند شما نسبت به تولد خواهر یا برادر جدیدش چه واکنشی ممکن است از خود بروز دهد، کنترل شرایط و تغییر وضعیت های نامطلوب را برای والدین آسان تر خواهد ساخت.
در این مقاله واکنش و کنترل شرایط فرزندان بزرگ تر در سنین مختلف بررسی می شود: کودکان یک تا دو سال، دو تا چهار سال و کودکان پنج سال به بالا.
کودکان 1 تا 2 سال
کودکان یک تا دو ساله درست متوجه نمی شوند که داشتن خواهر و برادر کوچک تر دقیقا یعنی چه. با این وجود، بهتر است کودک از والدین خود در مورد تولد عضو جدید خانواده شنیده و هیجان آن ها را ببیند. شاید او هیجان پدر و مادر خود را درک نکند، اما نوع برخورد شما به این مساله نگرانی او را بر طرف ساخته و در نهایت می بینید که او همانند پدر و مادرش هیجان زده می شود.
به خاطر داشته باشید که شما همیشه قادر نیستید نیاز های هر دو کودک خود را برآورده کرده و آن ها را از خود راضی نگاه دارید. اگر در این شرایط دچار سردرگمی و پریشانی شدید، حتما از همسر خود و یا سایر اعضای خانواده و اقوام و دوستان بخواهید تا در این زمینه به شما کمک کرده و از شما حمایت کنند.
- تماشای کتاب ها و مجلاتی که در رابطه با تولد نوزادان است: در مراحل اولیه با تماشای این کتاب ها کودک شما مفهوم خواهر و برادر و به طور کلی تولد نوزاد جدید را درک خواهد کرد.
- وقتی نوزاد به دنیا آمد، برای فرزندان اول خود شرایطی فوق العاده و برنامه هایی خاص در نظر بگیرید: او را از این بابت که هنوز هم او را دوست دارید مطمئن کنید. از جمله ایده های قابل اجرا می توان به دادن هدیه ای خاص، صرف زمان کافی همراه با پدر، مادر بزرگ و یا سایر بستگان محبوب او، و یا تفریحاتی که کودک به آن ها علاقه دارد اشاره کرد.
کودکان 2 تا 4 سال
در این سنین، کودکان به شدت به والدین خود وابسته بوده و دقیق نمی دانند که چطور آن ها را با دیگران سهیم شوند. هم چنین این کودکان ممکن است نسبت به تغییرات حساس بوده و تولد عضو جدید باعث ایجاد احساس ترس در آن ها می شود. در ادامه چند راه کار برای این مساله برای شما در نظر گرفته شده است:
- پیش از مطرح کردن قضیه تولد عضو جدید خانواده، کمی صبر کرده و در زمان مناسب موضوع را به کودک اطلاع دهید:
هر زمان که شروع به خریدن وسایل و یا لباس های نوزاد جدید کرده و یا شکم مادر شروع به بزرگ شدن کرد و کودک در این رابطه از والدین سوال کرد مساله را آرام آرام به او بگویید. مهد کودک ها و هم چنین کتاب های تصویری به کودکان در این زمینه کمک به سزایی خواهند کرد. هم چنین می توانید از بیمارستان بپرسید که اگر در این رابطه کلاس هایی برگزار می کند شما نیز در آن ها شرکت کنید. حواستان باشد که کودک اول از زبان شما مساله تولد نوزاد جدید را بشنود نه دیگران.
- صادق باشید:
برای فرزند خود توضیح دهید که نوزاد جدید بامزه و دوست داشتنی خواهد بود، اما در عین حال زیاد گریه می کند و زمان و توجه زیادی را می طلبد. هم چنین به او بگویید که پس از مدتی می تواند با خواهر و برادر جدیدش بازی کرده و همبازی خواهد داشت. حتما این باور را در او به وجود آورید که در هر حال و حتی با تولد نوزاد جدید شما هم چنان عاشق او خواهید بود درست همان طور که الان او را دوست دارید.
- کودکان خود را در برنامه های پیش از تولد کودک همراه کنید:
این کار، باعث می شود او کمتر حسادت کند. برای خرید، نظر او را هم در نظر بگیرید. عکس های نوزادی اش را به او نشان دهید. اگر قصد دارید برخی وسایل و یا لباس های نوزادی او را برای عضو جدید استفاده کنید، بگذارید پیش از آماده کردن آن ها برای نوزاد جدید، کودک کمی با آن ها بازی کند. برای فرزند خود عروسکی خریده تا او نیز از عروسک خود هم چون یک مادر مواظبت کند.
- ایجاد تغییرات اصلی و عمده در روتین و برنامه زندگی کودک:
در صورت امکان، آموزش توالت رفتن و یا تغییر نوع تخت خواب کودک را پیش از تولد نوزاد به اتمام برسانید. در صورت عدم امکان، انجام این کار ها را به وقتی موکول کنید که نوزاد جدید به دنیا آمده و شرایط به ثبات رسیده باشد. در غیر این صورت، یادگیری این موارد در میان تغییرات به وجود آمده تنها باعث سردرگمی و پریشانی بیشتر کودک می شود.
- کمی پس رفت و اشتباه از جانب کودک را بپذیرید:
برای مثال، ممکن است کودک شما که خود به توالت می رود، ناگهان دچار اشتباه شود و یا از شما تقاضای شیشه شیر کند. این اتفاق و مواردی از این قبیل کاملا طبیعی هستند، معمولا کودک به این دلیل دست به چنین کار هایی زده تا از عشق و توجه شما به خود مطمئن شود. به جای این که به او بگویید مناسب سنش رفتار کند، توجهی که به آن نیازمند است را به او بدهید. و زمانی که رفتار هایی متناسب با سنش دارد او را تشویق کنید.
- کودک را برای زمانی که در بیمارستان هستید آماده کنید:
شاید وقتی خانه را به قصد بیمارستان ترک می کنید او دچار سردرگمی شود. به او توضیح دهید که طی چند روز آینده همراه با نوزاد جدید به خانه باز خواهید گشت.
- زمانی را برای فرزند اول اختصاص دهید:
کتاب خواندن، بازی کردن، گوش دادن به موسیقی، و یا حرف زدن. به او نشان دهید که هنوز هم او را دوست داشته و می خواهید با او وقت خود را سپری کنید. به علاوه بهتر است گاهی وقتی می خواهید برای نوزاد وقت صرف کنید، برای مثال وقتی می خواهید به او غذا دهید، از کودک خود بخواهید همراه شما باشد و به شما کمک کند.
- وقتی دوستان و یا بستگان برای دیدن عضو جدید به خانه شما می آیند از فرصت استفاده کرده و با کمک آن ها برای فرزند اول وقت بگذارید:
این کار به او حس خاص و مهم بودن می دهد. هم چنین در این لحظات ممکن است بستگان در کنار هدیه نوزاد برای فرزند اول نیز هدایایی آورده باشند که این بر هیجان و شادی فرزند اول بیش از پیش می افزاید.
- پدران حتما زمان هایی از روز را با فرزند اول بگذرانند:
ورود نوزادان به خانه فرصتی برای پدران خواهد بود تا زمانی را با فرزندان بزرگ تر سپری کنند.
کودکان 5 سال به بالا
کودکان 5 سال به بالا نسبت به کودکان کوچک تر از ورود نوزاد جدید چندان وحشت نمی کنند. با این حال، ممکن است از توجهی که معطوف به خواهر یا برادر جدید می شود برنجند. برای آماده کردن این کودکان برای ورود عضو جدید خانواده می توانید اقدامات زیر را به کار گیرید:
- به زبان قابل درک برای کودک برایش توضیح دهید که به زودی چه اتفاقی خواهد افتاد:
برای او توضیح دهید که تولد نوزاد جدید دقیقا به چه معناست و چه تغییراتی در خانه و هم چنین برای خود کودک به وجود می آید. هم اتفاقات خوشایند و هم ناخوشایند را کامل برای او شرح دهید.
- از کمک او برای آماده کردن شرایط و خرید وسایل مورد نیاز نوزاد استفاده کنید:
برای مثال آماده کردن اتاق نوزاد، انتخاب لباس و یا خرید پوشک
- در صورت امکان شرایطی فراهم کرده تا کودک بلافاصله پس از تولد نوزاد بتواند به بیمارستان بیاید. در این صورت او احساس می کند عضوی از خانواده بوده و حس می کند بزرگ شده است.
- وقتی همراه با نوزاد به خانه می آیید، برخورد شما باید به گونه ای باشد که فرزند اول حس کند در تربیت و نگهداری نوزاد نقش مهمی دارد:
به او بگویید که می تواند خواهر و یا برادر خود را نگه داشته اما پیش از این کار باید اجازه بگیرد. هر گاه او با نوزاد به آرامی و با محبت برخورد می کند حتما او را تشویق کنید.
- به هیچ وجه نیاز ها و کارهای فرزند اول را نادیده نگیرید:
به نوعی با او برخورد کنید که بفهمد تا چه حد او را دوست دارید. هر روز زمانی را مختص او در نظر بگیرید. این فرصت را برای نشان دادن اهمیت او برای خود خواهد بود.
ترجمه: آتنا هوایی
نظر شما چیست؟
پرسش های خود را در بخش پرسش و پاسخ مطرح کنید