این مقاله برای زنانی تهیه شده است که بیش از یک جنین، باردار هستند. سوالاتی که ویژه بارداری چند قلویی است برایشان پیش می آید. بارداری حتی تا 9، 10، 11 و 15 جنینی نیز گزارش شده است اما معمولا بیشتر جنین ها از بین می روند و یا تا چند روز بعد از تولد بیشتر زنده نخواهند بود. البته بارداری 10 تا 15 قلویی بیشتر به خاطر روشهای مدرن باروری و تکنولوژی هایی مثل (ART) است.
در این مقاله سعی شده است اطلاعاتی در مورد بارداری چند قلویی چیست؟، چه عاملی سبب بارداری چند قلویی می شود؟، خطرات بارداری چند قلویی چیست؟، چگونگی تشخیص بارداری چند قلویی، طول بارداری چند قلویی و نکاتی که در این باب باید رعایت شود، اشاره می شود.
بارداری چند قلویی چیست؟
بارداری چند قلویی یعنی زن دو جنین یا بیشتر در رحم خود باردار است. این بچه ها ممکن است از یک تخم یا از تخم های متفاوت باشند. بیشترین تعداد چند قلو زایی، تولد دوقلویی است.
بچه های از یک تخم همسان نامیده می شوند زمانی که یک تخم از یک اسپرم بارور می شود. تخم بارور شده به دو یا چند جنین تقسیم می شود. متخصصان تصور می کنند این یک اتفاق بر اساس شانس است که سن مادر، نژاد یا سابقه خانوادگی بستگی ندارد.
دوقلوهای همسان:
- هر دو یا دخترند و یا هر دو پسرند.
- هر دو یک گروه خونی دارند.
- از نظر شکل بدن، رنگ پوست، مو و چشم ها شبیه هم هستند ولی عینا مثل هم نیستند همین طور اثر انگشت یکسانی ندارند.
بچه های از تخم های متفاوت غیر همسان نامیده می شوند. این اتفاق زمانی که دو یا تعداد بیشتری تخم با اسپرم های مختلف، بارور می شوند. اگر هر یک از اعضای خانواده یا خویشاوندان نزدیک شما، دوقلوهاى دو تخمکى داشته باشند احتمال دارد که شما نیز چنین باشید.
اگر جنین های غیر همسان دارید آنها:
- می توانند از دو جنس دختر یا پسر باشند.
- گروههای خونی متفاوت داشته باشند.
- از نظر ظاهری متفاوت باشند یا شاید هم شبیه به هم مثل دیگر خواهر برادرها.
چه عاملی سبب بارداری چند قلویی می شود؟
اگر داروهایی برای بارور شدن مصرف می کنید یا لقاح مصنوعی در محیط آزمایشگاه انجام شود، احتمال داشتن چند قلویی بیشتر است. داروهای باروری می تواند چندین تخم همزمان را برایتان ایجاد کند. بنابراین شانس داشتن تعداد تخم های بیشتر برای باروری بیشتر افزایش می یابد. زمانی که در محیط آزمایشگاه به زن کمک می شود که بارور شود، پزشک چندین تخم بارور شده را در رحم او قرار می دهد تا شانس داشتن حداقل یک بچه را داشته باشد. بنابراین در این موارد شانس چند قلویی افزایش می یابد.
احتمال داشتن شانس چند بچه همزمان بیشتر است اگر:
سن 35 سال یا بالاتر داشته باشید. به دلایلی که هنوز مشخص نیست زنان مسن تر احتمال بارداری چند قلویی به طور طبیعی در آنها بیشتر است.
از نژاد آفریقایی باشید.
قبلا بارداری دوقلوهاى دو تخمکى داشته اید.
کسی که از طرف خویشاوندان مادری خود، دوقلوهاى دو تخمکى داشته است.
مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری را متوقف کرده باشید.
خطرات بارداری چند قلویی چیست؟
هر بارداری، خطراتی دارد. اما شانس داشتن مشکلات بیشتر، با هر بچه ای که حمل می کنید در همان زمان افزایش می یابد.
اگر چند قلو حامله هستید ممکن است خطرات زیر بیشتر باشد:
مشکلات افزایش فشار خون تا پری-اکلامپسیا
زایمان زودرس که در نتیجه آن نوزادان نارس با مشکلات ریوی، مغزی، قلبی و چشم خواهد بود
داشتن سقط که یک یا بچه بیشتری را از دست دهید
تولد نوزادی با نقص های تولد
به خاطر داشته باشید که این مشکلات ممکن است برای شما اتفاق بیفتد و هم ممکن است اتفاق نیفتد. هر روز زنانی به مطب پزشکان مراجعه می کنند که چند قلو باردارند و حاملگی های سالم با بچه هایی سالم دارند.
چگونگی تشخیص بارداری چند قلویی
پزشک با سونوگرافی متوجه می شود که زن چند قلو باردار است و وضعیت و حال جنین ها چطور است. در این موارد، در طی بارداری بیشتر از زنان باردار تک جنین، نیاز به سونوگرافی خواهند داشت.
زنانی که چند قلو باردارند سطح هورمون hCG در آنها افزایش می یابد. با این حال افزایش سطح این هورمون به طور تنهایی نمی تواند سبب تشخیص چند قلویی باشد.
اندازه شکم در زنان باردار چند قلویی بیشتر است. همین طور معمولا این زنان 10% وزن بیشتری اضافه می کنند.
پزشک چه پیگیری هایی می کند؟
زنان حامل چند جنین بیشتر از دیگر زنان نیاز به بررسی و چکاب پزشک دارند تا وضعیت سلامت مادر و جنین ها بررسی و پیگیری شود.
در هر بار مراجعه، پزشک شما را معاینه می کند. هر نکته ای که توجه شما را جلب کرد پزشک را در جریان بگذارید. سونوگرافی، آزمایش خون و ادرار برای تشخیص هر بخشی از سلامت جنین داده می شود.
طول بارداری چند قلویی
متوسط طول بارداری چند قلویی 38 هفته است یعنی دو یا چند هفته کمتر از بارداری تک جنینی. این مدت ممکن است تا 36 هفته برای بارداری دو قلویی، 32 هفته برای سه قلویی و 30 هفته برای چهار قلویی کاهش می یابد.
با کاهش زمان بارداری، خطر تولد نوزادان نارس افزایش می یابد.
پزشک برای زایمان زنان باردار چند قلو، معمولا سزارین را پیشنهاد می کند.
به نکات زیر توجه کنید:
غذاهای سالم بخورید. از غذاهای غنی از اسید فولیک، آهن و کلسیم بیشتر استفاده کنید. نانها، غلات، گوشتها، شیر، پنیرها، میوه ها و سبزیجات همه خوراکی های مغذی هستند. اگر به خاطر ویار بارداری هر گروه از این غذاها را نمی خورید به پزشک خود اطلاع دهید.
سیگار نکشید، الکل ننوشید و از داروها و مواد غیر مجاز استفاده نکنید.
از خوردن مواد کافئین دار خودداری کنید.
از مصرف هر دارو، ویتامین یا داروهای گیاهی بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
در مورد فعالیتها و حرکات ورزشی مناسب برای خود با پزشک مشورت کنید.
بیشتر استراحت کنید.
پس از اینکه بچه های شما به دنیا آمد شاید احساس درماندگی و خستگی کنید و یا از اینکه تمام این کارها را چگونه باید انجام دهید احساس عجز و ناتوانی می کنید. این احساس طبیعی است و بیشتر مادران این احساس را در اوایل بچه داری شان دارند.
کارهای زیر را برای کاهش استرس خود انجام دهید:
از خواهر، مادر، اقوام، فامیل و دوستان خود بخواهید به شما کمک کنند
هر چقدر می توانید استراحت کنید تا تجدید قوا شود
از گروهای حمایتی به مادران کمک بگیرید
اگر ناراحتی یا افسردگی شما بیش از 2 هفته به طول انجامید به پزشک مراجعه کنید.
ترجمه: سمیه مظفری