طرز تهیه رب خانگی

مواد و وسایل لازم:

• گوجه فرنگی 100 کیلوگرم
• آب 12 کیلوگرم
• روغن 1 کیلوگرم
• نمک 1بسته 400 گرمی
• توری سیمی با خانه های خیلی ریز

نکاتی در مورد جوشانیدن رب خانگی

نکته اول: دو نوع گوجه فرنگی محلی و گلخانه ای در بازار موجود است که از هر دو نوع گوجه فرنگی محلی و گلخانه ای  می توانید استفاده کنید که هر یک مزایا و کاستی هایی دارد. گوجه فرنگی محلی رب کمتری می دهد اما باعث می شود رب کپک نزند و دیرتر خراب شود. گوجه فرنگی گلخانه ای گران تر است اما رب بیشتری از آن حاصل می شود. معمولا به ازای هر 100کیلوگرم گوجه فرنگی گوشتی و آبدار بین 10 تا 15 کیلوگرم رب بدست می آید.

نکته دوم: در موقع خرید یا چیدن از زمین کشاورزی، گوجه فرنگی را انتخاب کنید که بیضی شکل، دارای گوشت بیشتر و آب دار باشد. گوجه فرنگی بایستی کاملا قرمز و رسیده باشد و بخشهایی از گوجه زرد یا سبز یا سفید نباشد. از انتخاب گوجه های لهیده، خراب و کپک زده جدا خودداری کنید چرا که سالم نیست و طعم رب را تغییر می دهد.

نکته سوم: اضافه کردن نمک برای جلوگیری از کپک زدن و خرابی رب است و افزودن روغن برای یخ نزدن در فریزر و خوش رنگ شدن رب است.

نکته چهارم: در بیشتر خانه های روستایی رب در فضای باز و بر روی آتش پخته می شود چون جوشانیدن رب زمان زیادی می برد و مصرف گاز خانگی بالا می رود.

نکته پنجم : توری های سیمی همان توری های خانه ریزی است که بر روی پنجره های منزل برای جلوگیری از ورود حشرات نصب می شود. البته در بازار توری های مخصوص جوشاندن رب نیز به فروش می رسد.

نکته ششم : بهترین جنس دیگی که برای جوشاندن رب بکار می رود دیگ مسی است.

طرز تهیه:

ابتدا گوجه فرنگی را بشویید. از وسط به 2 قاچ تقسیم کنید و در دیگ بیندازید. رویش را آب بگیرد و بگذارید به جوش بیاید. گوجه به حدی بجوشد که پوست آن کنده شود.

گوجه ها را در حالی که قل قل می جوشد روی توری سیمی بریزید و گوجه ها را روی توری حرکت دهید تا پوست و دانه آن جدا شود. برخی از چلو صافی برای جدا کردن پوست و دانه گوجه استفاده می کنند که این کار باعث ترش شدن و کپک زدن رب می شود چون خانه های چلو صافی درشت است و دانه را رد می کند.

در بازار دستگاههایی موجود است که آب گوجه را می گیرند و تحویل مشتری می دهند این کار جوشانیدن رب در منزل را راحت تر می کند و تهیه رب بعد از آب گرفتن، شروع می شود.

آب گوجه فرنگی باید آنقدر بجوشد تا غلیظ شده و رب چلپ چلپ به هوا پرت شود. در این مرحله نمک را اضافه کنید تا از خرابی زودهنگام رب جلوگیری شود. میزان غلیظ شدن رب بسیار مهم است اگر شل و آبدار باشد سریع کپک می زند و اگر خیلی سفت باشد طعم سوختگی می دهد و استفاده از آن به علت سفت بودن مشکل است.

روش تشخیص زمان آماده شدن رب این است که وقتی با کفگیر  در کف قابلمه خطی می کشیم شکاف ایجاد شده بر جای می ماند و خیلی دیر پر می شود. رب را باید هر چند دقیقه هم بزنید و خصوصا در اواخر پخت آن دقت کنید چون ممکن است ته بگیرد و طعم سوختگی در رب مشخص شود.

بعد از غلیظ شدن رب در مرحله آخر روغن را اضافه کنید هم بزنید تا رب تفت بخورد میزان روغن به دلخواه شماست و برای خوش رنگ شدن رب و عدم یخ زدگی در یخچال یا فریزر است.

رب را در تشت بزرگی بریزید و اجازه دهید تا کاملا سرد شده و آماده بسته بندی شود.

روش نگهداری رب

روش اول: بطری های پلاستیکی نو و آک بند که به مصرف آب و نوشابه می رسد را از بازار تهیه کنید. رب سرد شده را داخل آنها بریزید و فشرده کنید. رب را تا لبه پر کنید. برای ماندگاری بیشتر روی رب را کمی روغن مایع بریزید. این کار باعث می شود تا از نفوذ هوا به داخل رب و فساد آن جلوگیری شود. درب آن را محکم ببندید. با این کار حتی چند سال این رب خراب نمی شود به خصوص اگر در یخچال نگهداری شود.

روش دوم: رب را به صورت لایه های نازکی در کیسه فریزر ریخته و صاف کنید با انگشت به میزان هر وعده غذایی که نیاز دارید به صورت چهارخانه رد بیندازید و در فریزر نگهداری کنید. این کار باعث می شود که در هر وعده ای که رب نیاز دارید همان میزان را جدا کرده و از در آوردن کل پلاستیک از فریزر جلوگیری می شود.

روش سوم: بطری های شیشه ای تمیز و خشک را تهیه کنید. رب را داخل آن ریخته درب آن را محکم ببندید و در یخچال نگهداری کنید. بعضی معتقدند فریزر مواد مغذی رب را از بین می برد و نگهداری در یخچال را ترجیح می دهند.

روش چهارم: بطری های شیشه ای که درب فلزی دارد را انتخاب کنید. رب را به صورت فشرده درون آنها قرار دهید. درب شیشه را نه سفت و نه شل ببندید.  شیشه های پر شده از رب را در ته قابلمه بچینید. به مقداری آب در قابلمه بریزید که آب به درب شیشه ها نرسد. سپس روی حرارت ملایم بگذارید تا آب بجوشد حدود 20 دقیقه زمان لازم است در حین جوشیدن درب شیشه ها را چپ و راست بچرخانید تا هوای داخل آنها خارج شود. سپس درب شیشه ها را محکم ببندید. شیشه های رب را در کابینت یا انباری نگهداری کنید و پس از باز کردن هر یک از شیشه ها، آن را در یخچال نگهداری کنید.

تهیه رب در منزل جزء کارهای سالیانه بسیاری از خانواده های ایرانی در قدیم بوده است که معمولا در پایان فصل تابستان که گوجه فرنگی کاملا رسیده و ارزان قیمت تر می شود انجام می شد و گاهی چند خانواده با کمک یکدیگر به صورت شریکی این کار را در یک محل انجام می دادند. اما با ورود رب های کارخانه ای و سبک زندگی آپارتمان نشینی این مساله بسیار کمرنگ شده است.

رب خانگی سالم و مطمئن است در صورتی که بسیاری مراکز از مواد نگهدارنده ای مثل نیترات در رب استفاده می کنند تا از خرابی و کپک زدن آن جلوگیری کنند و متاسفانه این مواد برای سلامتی بسیار مضر است.

زهرا محمدی

مطالب مرتبط:

•  طرز تهیه روغن حیوانی یا روغن زرد
•   چگونه انجیر را خشک کنید
• چگونه غذای کم نمک را خوشمزه کنیم!