افراد بسياري درباره ايجاد اشتغال صحبت مي كنند يا در اين باره نظرات مختلفي ارائه كرده اند، به خصوص سياست مداران. اما آيا دولت ها بهتر از همه مي توانند ايجاد اشتغال كنند؟ و آيا ايجاد اشتغال بهترين كاري است كه دولت مي تواند انجام دهد؟ پرفسور استيو هرويتز توضيح مي دهد كه ايجاد اشتغال با توانمند سازي متفاوت است. ايحاد ميليون ها شغل يك شبه امكان پذير است. به عنوان مثال مي توان مانع از كار ماشين آلات كشاورزي شد و جلوي نوآوري در صنايع كشاورزي را گرفت آنگاه براي سير كردن شكم مردم نياز به ميليون ها نفر است. اما هيچكس چنين توصيه اي نمي كند چون اين كار در عمل غير ممكن است و اقتصاد ما را 100 سال به عقب باز مي گرداند.
ايجاد اشتغال كار نسبتا ساده اي است. اما مشكل اينجاست كه اقتصاد زماني رشد مي كند كه مانع از ايجاد اشتغال كاذب شويم!
به مرور نوآوري هاي مختلفي به كمك فناوري هاي جدید ايجاد مي شود كه براي استفاده از آنها نياز است مردم مهارت هاي جديدي بياموزند، و به احتمال زياد در اين ميان عده اي هم براي دوره اي بي كار مي شوند چون مهارت ها و توانايي هاي آنها ديگر بدرد فناوري جديد نمي خورد و روش های سنتی دیگر اقتصادي نيست. اين بيكاري چيز خوبي نيست، اما گزينه هاي ديگر، از اين هم بدتر هستند اگر بخاطر نيروي كار قديمي و اين دوره گذار مانع از نوآوري، رشد و توسعه و كاهش فقر شويد.
بازار هميشه نشانه هايي از آينده به ما مي نماياند كه به كمك آن مي توانيم بفهميم افراد جامعه به چه نوع مهارت هايي نياز دارند و براي مشاغل آينده كجا هاي بايد سرمايه گذاري كرد. اما مشكل ديگر اين است كه دولت ها اين نشانه ها را دريافت نمي كنند. و در عوض بسياري از مشاغلي كه توسط دولتي ها ايجاد مي شود صرف نياز هاي سياستمداران مي شود نه بر اساس نياز هاي مشتريان و بازار. پرفسور هرويتز مي گويد بزرگترين ايجاد كننده شغل در دنيا و در تاريخ بازار آزاد و كارآفرينان هستند.
آيا دولت ها مي توانند ايجاد اشتغال كنند؟
ميلتون فريمن افتصاد دان معروف آمريكايي در یک سفر تفریحی به كشور چين سفر كرد. سفير چيني ها به او پروژه ساخت كانال جديدي را نشان داد كه در حال ساخت بود. و فريمن از او پرسيد چرا از بيل براي كندن كانال استفاده مي كنيد در حاليكه مي توانيد آنرا به راحتي، با سرعت بيشتر و هزینه کمتر با بلدوزر انجام دهيد. و يكي از چيني ها در پاسخ گفت اگر از همچين ماشين هاي بزرگي استفاده مي كرديم نمي توانستيم اين همه شغل ايجاد كنيم. و فريمن گفت: « آه پس اين يك برنامه ايجاد اشتغال است. من فكر مي كردم شما مي خواهيد كانالي حفر كنيد. اگر مي خواهيد به آنها شغل بدهيد بيل هايشان را بگيريد و به آنها قاشق بدهيد.»
ايجاد اشتغال لب زدن مردم و به خصوص سياست مداران نيست. همانطور كه گفته بودم ايجاد اشتغال كار ساده اي است اما آنچه مشكل است توانمند سازي و ايجاد ثروت در جامعه است. وقتی اقتصاد جامعه در مسیر درست هدایت می شود مشکل اشتغال هم حل می شود. حال آنکه سیاستمداران با اشتباهات خود و اشتغال کاذب بلایی سر اقتصاد می آورند که فقر و بی کاری در جامعه نهادینه می شود. در حدود صد سال پيش 40 درصد جمعيت ایالات متحده در صنعت كشاورزي مشغول به كار بودند. اما امروز اين تعداد به لطف فناوري و ماشين آلات روز به كمتر از 2 درصد رسيده است و البته راندمان كار هم به مراتب بیشتر شده است. براي آن شاغلين بخش كشاورزي چه اتفاقي افتاده است؟ اين ماشين آلات چه كرده اند؟ حقيقت اين است كه اين ماشين آلات سبب شده اند محصولات كشاورزي ارزان تر شوند و مردم هزينه كمتري بابت سير كردن شكم خود مي پردازند و مي توانند اين پول را در بخش ديگري از زندگي خود مورد استفاده قرار دهند. داستان پيشرفت بشر هميشه به اين صورت بوده است كه مانع از كارهاي اضافي شود، با اقتصادي كردن مشاغل و بهره برداري از منابع محدود نتيجه بهتري حاصل شود.
البته نوآوري هاي جديد يكباره رخ نمي دهند. بلكه به تدريج و در طول زمان ايجاد مي شوند. و همه اين نوآوري هاي تكنولوژيكي به اين معناست كه كارگران بايد مهارت هاي جديد را آموزش ببينند البته تعدادي هم نمی توانند خود را با شرایط جدید وفق دهند و شغل خود را از دست مي دهند. اين هزينه گذار به توسعه است و همانطور كه قبلا گفته شد گرينه بهتري وجود ندارد و اشتغال پايدار به همين طريق ايجاد مي شود. اين اشتباه است كه در پيشرفت خلل ايجاد كنيم تا اشتغال بيشتري به صورت مصنوعي ايجاد كنيم. چون در نهايت به فقر كل جامعه و عقب ماندگي يك كشور كمك كرده ايم یعنی بیکاری را در جامعه همراه با فقر نهادینه کرده ایم.
همچنين خراب شدن اوضاع اشتغال سيگنالي به نيروي كار جوانتر است كه مشاغل جديد در آينده در چه زمينه اي هستند. مشاغل جديد زماني مطرح مي شوند كه مشاغل قديمي از بين رفته اند همانطور كه در مثال بخش كشاورزي گفته شد. در طول قرن بيستم ما از ملتي كه كارهاي كشاورزي انجام مي داد به كارهاي صنعتي و سپس مشاغل خدماتي و اكنون مشاغل دانش محور تغيير وضعيت داده ايم. و اين نياز هاي بازار بوده است كه با سيگنال ها و نشانه هاي خود تعيين كرده است اكنون به چه مهارت هايي نياز دارد و در آينده هم اين چنين خواهد يود و اين بازار است كه تعيين مي كند در آينده به چه مهارت ها و مشاغلي نياز است.
همانطور كه گفته شد دولت ها نمي توانند اين سيگنال ها را دريافت كنند دولت ها براي كار تعريف كردن خوب هستند نه براي ايجاد اشتغالي كه ارزش افزوده داشته باشد. افراد مبتكر و كارآفرين هستند كه مي دانند چگونه مشاغلي با ارزش افزوده بالا ايجاد نمايند. بهترين ايجاد كننده مشاغل در دنيا بازار آزاد است و ديگر هيچ.
ترجمه: علي يزدي مقدم
مطالب مرتبط:
- چگونه دولت ها مي توانند به كارآفرينان و كارآفريني و ایجاد اشتغال كمك كنند؟
- رهبران آخرين نفر مي خورند و مي نوشند!
- اشتباهات رايج مديريتي و جلوگيري از آنها
- ويژگي هاي يك فرايند واقعی استقرار نظم در سازمان
- چگونه کسب و کاری را که رو به ورشکستگی است نجات دهیم؟
- داستان نوآوری سال
- آموزش پرسنل ضروری یا اتلاف هزینه ها
- چگونه حقوق خود را دو برابر کنید!
