درمان ورم پستان
از مهم ترین قسمت درمان، خالی کردن سینه از شیر است. این کار را بعد از هر بار شیردهی، با دستگاه شیردوش یا با دست انجام دهید در ورم پستان حتی اگر باکتری در شیر مادر وجود داشته باشد باید باز هم شیردهی به نوزاد ادامه پیدا کند و خطری برای نوزاد ندارد.
در روشی سنتی توصیه میشود که زیر دوش گرم حمام سینه ها را با دست از بالا به پایین ماساژ دهید و یا شانه را روی سینه زیر آب گرم حمام آنقدر حرکت دهید تا گرفتگی باز شود و شیر انباشته شده خارج شود.
اگر کشت شیر را انجام دادید و عفونت در سینه تایید شد، باید سینه را از شیر انباشته شده خالی کنید و بعد از 12 تا 24 ساعت اگر نشانه های ورم همچنان ادامه داشت و ترک قابل مشاهده با چشم در نوک سینه دیده شد بایستی به پزشک مراجعه کنید و آنتی بیوتیک مصرف کنید.
دارو درمانی، خالی کردن سینه از شیر، استراحت مادر، استفاده از داروهای مسکن و ضد التهاب مثل ایبوپروفن و خوردن فراوان مایعات توصیه می شود. کمپرس آب گرم قبل از شیردهی و کمپرس آب سرد بعد از شیردهی باعث آرامش موقتی مادر می شود. حمایت روحی مادر توسط همسر و اطرافیان بخش مهمی از درمان موثر است.
اگر با درمان های بالا، شخص بعد از 48 ساعت بهتر نشد و ورم چرکی سینه پیدا کرد باید بررسی و درمان های کاملتری با نظر پزشک انجام شود.
ورم چرکی سینه
ورم چرکی سینه به خاطر ورم پستان درمان نشده یا تاخیر در درمان ایجاد می شود. تخلیه نامناسب سینه از شیر در زمانی که مادر ورم پستان دارد نیز سینه را به سمت ورم چرکی سوق می دهد.
با معاینه با دست می توان ورم چرکی سینه را تشخیص داد و با سونوگرافی می توان بهترین محل برای شکاف دادن و خارج کردن چرک از سینه را مشخص کرد.
پیشگیری از ورم چرکی سینه
اولین قدم، پیشگیری از این بیماری است چون در 10 درصد از موارد تولید شیر دچار اختلال می شود. ورم چرکی پیشرفته ممکن است نیاز به ایجاد شکاف بزرگی باشد. مواردی که برای پیشگیری از زخم نوک پستان بیان شده است در این مورد نیز صدق می کند پس اگر نتوانستید از ورم پستان پیشگیری کنید، آن را سریعا درمان کنید تا از ورم چرکی سینه جلوگیری شود.
درمان ورم چرکی سینه
درمان ورم چرکی سینه با خالی کردن چرک با جراحی یا روش آسپیریشن انجام میگیرد.
تکرار آسپیریشن (بیرون کشیدن مایع) روش پیشرفته تری است و درد کمتری دارد و جای جراحت کمتر از شکاف سینه با جراحی است که با بی حسی موضعی انجام می پذیرد.
با اینکه شیر سینه مبتلا به ورم چرکی، حاوی باکتری است اما چون معمولا سلامت نوزاد را تهدید نمی کند باید شیردهی ادامه پیدا کند. ادامه شیردهی برای درمان ورم چرکی مهم است.
گالاکتوسل
گالاکتوسل نوعی کیست در مجرای شیردهی است که محتوی مایع شیری است. در ابتدا فقط مایع بوده به تدریج ضخیم شده و ممکن است از نوک سینه تراوش کند.
در معاینه با دست، توده گرد و نرمی زیر دست احساس می شود اما برای تشخیص قطعی از روش هایی مانند سونوگرافی باید استفاده شود. درمان با اسپیریشن است. اما کیست ها باید با عمل جراحی برداشته شوند چون بعد از اسپیریشن مجددا پر از شیر می شوند.
تولید شیر ضعیف
بعد از تولد بچه و دفع جفت، سطح هورمون پروژسترون به شدت کاهش می یابد در نتیجه پرولاکتین از غده هیپوفیز قدامی ترشح می شود که لاکتوژنسیس فاز 2 تحریک می شود و شروع به ترشح شیر می کند. غده هیپوفیز عقبی، اکسی توسین را ترشح می کند که باعث انقباض سلول های میواپی تلیال می شود که اجازه ترشح شیر را می دهد.
در ابتدا شیر سینه با عمل هورمون کنترل می شود که سه یا چهار روز بعد از زایمان حتی اگر نوزاد مک نزند شیر تولید می شود. بعد از این، لاکتوژنسیس فاز 3، تولید شیر را شروع می کند و تا پایان شیردهی ادامه دارد.
ترشح شیر از کمتر از 100 میلی گرم در روز، اغاز میشود و در روز چهارم به 600 میلی گرم در روز، میرسد. حجم شیر تولید شده براساس تقاضای نوزاد متفاوت است. به طور میانگین تا 850 میلی گرم در روز افزایش میابد. معمولا ظرفیت تولید شیر مادر بیشتر از تقاضای نوزاد است.
زمانی که شیر مادر ناکافی باشد، نوزاداحساس رضایت نمیکند و شکایت خود را با گریه زیاد نشان می دهد و به اندازه کافی وزن نمی گیرد (کمتر از 20 گرم در روز) و کمتر از 6 تا 8 پوشک در روز ادرار میکند و مدفوع او خشک و سفت است که غیر مستقیم به دریافت کم شیر مربوط می شود.
شیردهی نابجا عامل اصلی شیر ناکافی است. شیردهی کم یا کوتاه مدت، فقدان شیردهی در شب، تراکم خون سینه، استفاده از مکمل های غذایی و پد یا کاورهای نوک سینه می تواند در خالی نشدن نامناسب سینه موثر باشد.
علت های با شیوع کمتر برای مک زدن ضعیف شامل، لب شکری بودن نوزاد، میکروگوناتیا، ماکروگلوسیا، مصرف دارو یا موادی که باعث خواب آلودگی نوزاد شود، اختناق نوزاد، تولد زودرس، سندرم داون، کم کاری تیروئید، اختلال عصبی، بیماری های سیستم عصبی مرکزی، اختلالات آناتومی سینه (بیش از حد بزرگ بودن، تو رفتگی یا پهن بودن نوک سینه)، برخی بیماری های مادرزادی، رژیم های غذایی نامناسب و سیگار کشیدن می تواند باعث کاهش تولید شیر شود.
درمان تولید شیر ضعیف
اگر شیر برای نوزاد ناکافی است و وزن کمی اضافه می کند در حالی که بیماری خاصی ندارد موارد زیر به شما کمک می کند:
افزایش دفعات شیردهی
شیردهی با هر دو سینه
اجازه دهید نوزاد سینه ها را به طور کامل خالی از شیر کند.
سینه ها را یک در میان غذادهی کنید.
از شیشه شیر، کاور یا پد روی نوک سینه اجتناب کنید.
از رژیم غذایی متعادلی استفاده کنید.
مایعات کافی بنوشید.
استراحت کافی داشته باشید.
اگر روش های بالا موثر نبود از پزشک کمک بگیرید تا داروهایی به شما دهد که سطح پرولاکتین را افزایش دهد.
ترجمه: سمیه مظفری
مطالب مرتبط:
- آزردگی پستان در زمان شیردهی _ قسمت اول
- بیماری تیروئید در دوران بارداری
- با کمبود خواب نوزادان و کودکان چه کنیم؟
- با درد زایمان بیشتر آشنا شوید
- چگونه پوسیدگی دندان می تواند در دوران بارداری تاثیر گذار باشد؟